Tabeirós Montes
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Alvarizas
        • Pombais
        • Reloxos de sol
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro Loureiro
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
      • Cruceiros >
        • A Estrada
        • Forcarei
        • Cerdedo
      • Hórreos >
        • O hórreo do Coto Nabal
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petos de ánimas
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Santo Antonio
        • Ponte Vea
        • Ponte de Gundián
        • Ponte de Paradela
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Leira
        • Ponte de Gomail
        • Ponte do Crego
        • Ponte Carballa
        • Ponte de Andón
        • Ponte de Pedre
        • Pontes do Lérez
      • Torres e castelao >
        • A Torre da Barreira
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza de Curantes
        • Pozo Sangoento
        • Fervenza do Segón
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Haxiografía
      • Mitoloxía
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Romaxes >
        • A Saleta de Bugarín
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Avelina Valladares
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Carlos Mella
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna Sanmartín >
      • Recursos
    • Xosé Manuel Martínez Oca
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Mary Isaura
      • Pedro Campos Couceiro
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Virxinia Pereira
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Ponte do Barco
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo >
      • Invasión eólica
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

O hórreo do Coto Nabal

O hórreo do Coto Nabal, sito no lugar do Outeiro (Quireza), é unha belísima mostra da nosa arquitectura popular

Texto do botão
Imagem
O hórreo do Coto Nabal (O Outeiro-Quireza).

O hórreo máis fermoso da Terra de Montes

Calros Solla
No Outeiro, lugar da parroquia cerdedesa de Quireza, localízase o que, segundo o noso humilde criterio, é un dos hórreos máis vistosos e meritorios da comarca. O canastro érguese na leira nomeada Coto Nabal, a uns 60 m da estrada que comunica os lugares de Fondós e Os Castros, á beira esquerda do camiño de acceso ao poboado do Outeiro e formando parella con outro canastro de dimensións semellantes, anque de feitura máis sinxela. Ambas as dúas construcións afástanse uns 4 m, flanquean o acceso ao agro e orientan as paredes longas na dirección L-O, como a maioría dos hórreos edificados nas inmediacións. No tocante á arquitectura popular, o lugar do Outeiro atesoura un bo mostrario de excelencias.  
    Descoñecemos, polo momento, o nome do artífice do hórreo do Coto Nabal e tamén a súa data exacta de construción (probabelmente, se remonte ao século XIX).
O hórreo ou canastro do Coto Nabal (tipo Pontevedra, con particulares solucións construtivas) é unha edificación de base rectangular de tres claros que combina na súa feitura o granito coa madeira (balaústres, faixas, porta e armazón da cuberta: cangos, cumial e arcos). O hórreo érguese encol dunha plataforma (ou soleira) de pedra concertada duns 65 cm de alto. Descontando a altura da soleira, o hórreo acada os 4’35 m de alto e os 5,42 m de longo.
Sobre a plataforma asentan catro cepas, armadas por cadansúas catro pezas de labra fina e cabezas molduradas. As cepas estreitecen na parte central do conxunto. A largura máxima das cepas acada uns 137 cm e a largura mínima, uns 87 cm.
Sobre os catro elementos sustentantes, pousa un piso formado por 9 lousas que, en conxunto, acadan os 180 cm de largo (e os xa sabidos 5,42 m de longo). O piso sobresae uns 43 cm respecto á largura das cepas e uns 46 cm respecto á largura da cámara. O beirado das lousas do piso, que fai as veces de tornarratos, labrouse en declive con remate almofadado.
En cada unha das paredes costais do canastro (L-O), érguense dúas columnas cadradas coa cara exterior do fuste enfeitada con acanaladuras de gusto clásico. Cada unha das columnas remata nun capitel independente, coa cara exterior moldurada e ornada con motivos vexetais disimilares. Na parede costal leste, entre as columnas e sobre o piso, pousan tres trabes de pedra coa aresta superior e exterior almofadada. A parede oeste non se dotou de trabes, polo que a parte inferior dos balaústres encaixa aquí nun rebaixe do piso.
As paredes penais do canastro (N-S) péchanse montando catro perpiaños de fina labra e cantos achafranados, abrindo nas xuntas superiores oito regañas biseladas de ventilación, dúas por peza. Na parede norte, as catro regañas inferiores presentan o corte e o bisel rectos, mentres que as catro superiores teñen o corte recto e o bisel en arco. Na parede sur, seis regañas presentan o corte e o bisel rectos, mentres que as dúas regañas da parte superior teñen o corte recto e o bisel en arco. Os dous perpiaños que sosteñen os pinches prolongan oblicuamente os seus lados exteriores, enfeitándoos con motivos vexetais, a xogo cos capiteis.
Encol das cabezas dos perpiaños superiores das paredes penais e encol dos capiteis das catro columnas das paredes costais, pousa unha cornixa en seis pezas, coa cara exterior moldurada. Nas paredes penais, os remates da cornixa enféitanse con cadansúa cabeza antropomorfa, talladas en mediorrelevo. Na parede penal norte, a que dá ao camiño, identificamos, humanizados, un sol radiante á dereita e, probabelmente, unha media lúa á esquerda. Na parede costal oeste, a peza central da cornixa interrompe as molduras do conxunto e proxecta unha decoración arcada con motivos circulares para alintelar a porta de acceso, hoxe inexistente.
Ambos os dous pinches presentan senllas entallas nos seus laterais, para encaixaren entre e sobre a cornixa. Nos tímpanos ábrese cadansúa regaña de ventilación, abucinada e enmarcada con motivos circulares. A parte inferior do pinche da parede sur presenta unha profusa decoración festonada.
Encol de cada un dos pinches asentan dúas sobrepenas, pezas de bordos rebaixados e cuxo extremo inferior se dispón en paralelo á cornixa. Ausencia de decoración profiláctica (cruces e/ou cantacucos).
Finalmente, o hórreo do Coto Nabal presenta unha cubrición a dúas augas co emprego de tella do país.
Malia ser un magnífico exemplo da arquitectura popular da comarca e da anónima habelencia dos avantaxados canteiros de Cerdedo, o hórreo (ou canastro) do Coto Nabal padece un avanzado estado de deterioro. Desposuídos da súa primitiva función de secadoiro e almacenaxe das mazarocas, previos á súa debulla, na comarca consérvanse en bo estado unha boa parte dos hórreos anexos ás vivendas (moitos exercen de meros elementos ornamentais); porén os afastados ou illados, coma o que motiva a reportaxe, vense sometidos ao arbitrio das inclemencias meteorolóxicas.

Completamos este noso informe sobre as antigüidades da aldea quirezá do Outeiro, salientando os motivos labrados na casa da señora Carmela, outra construción afectada polo abandono. Na cara frontal do lintel do portal ameado, un destro canteiro tallou a data de construción do inmóbel, acompañada das ferramentas do seu oficio en baixorrelevo (unha chumbada, unha escuadra, un pico, un cicel e, a carón, un antebrazo asindo unha maceta cadrada). Entre o pico e o cicel, nunha posición central, talláronse dous símbolos valedores e propiciadores: un calvario de cruz latina cos cabos en punta de frecha e unha flor de lis. Á dereita destes obxectos, riscouse a inscrición: “F. M.” (sup.) “AÑO” (inf.)”; á esquerda: o esconxuro “JH (S ou J) MA.” (“Xesús, (Xosé), María”) (sup.) “1858” (inf.). A cada lado do panel, dous arcos de circunferencia enfrontados polo lado convexo enmarcan o conxunto. O lintel posúe as seguintes dimensións: 2’40 m de longo x 30 cm de largo x 20 cm de fondo.
O portal da acceso a un curral. Nun piar e nun canzorro que sosteñen un pequeno balcón, talláronse en mediorrelevo dúas figuras humanas, ben seguro, en homenaxe aos antigos donos da casa (devanceiros da señora Carmela). A figura do home (50 cm de alto/19 cm de ancho) labrouse no frontal do piar. Loce pucha na cabeza e brazos en xerras. A figura da muller (56 cm de alto/18 cm de ancho) labrouse no frontal curvo do canzorro. Viste saia e eleva as mans por riba da cabeza. A altura do piar é de 145 cm e a altura do canzorro é de 36 cm.
A xornada non deu para máis. Esta vida quere outra. Sigan os deuses satisfacendo os ollos devezosos por coñecer a beleza, que abondo hai quen teime en encher o mundo de fealdade.   

Imagem
Detalle do ornamento da parede oeste.
Imagem
Piar e canzorro da casa da señora Carmela (O Outeiro).
Imagem
Detalle do ornamento da parede leste.
Imagem
Decoración vexetal da parede leste.
Imagem
Decoración do pinche e sobrepenas da parede norte.
Powered by Create your own unique website with customizable templates.