Tabeirós Montes
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Alvarizas
        • Pombais
        • Reloxos de sol
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro Loureiro
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
      • Cruceiros >
        • A Estrada
        • Forcarei
        • Cerdedo
      • Hórreos >
        • O hórreo do Coto Nabal
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petos de ánimas
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Santo Antonio
        • Ponte Vea
        • Ponte de Gundián
        • Ponte de Paradela
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Leira
        • Ponte de Gomail
        • Ponte do Crego
        • Ponte Carballa
        • Ponte de Andón
        • Ponte de Pedre
        • Pontes do Lérez
      • Torres e castelao >
        • A Torre da Barreira
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza de Curantes
        • Pozo Sangoento
        • Fervenza do Segón
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Haxiografía
      • Mitoloxía
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Romaxes >
        • A Saleta de Bugarín
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Avelina Valladares
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Carlos Mella
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna Sanmartín >
      • Recursos
    • Xosé Manuel Martínez Oca
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Mary Isaura
      • Pedro Campos Couceiro
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Virxinia Pereira
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Ponte do Barco
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo >
      • Invasión eólica
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

Unha viaxe ao Cerdedo dos setenta

16/8/2014

0 Comments

 
ImagemPanorámica do lugar do Serrapio.
O fotógrafo Carlos Osorio naceu en Pontevedra no ano 1950. Malia non rematar os seus estudos de arquitectura, a súa paixón pola arte construtiva plasmarase de xeito reiterado na súa obra gráfica. O seu devir vital e profesional vencellouse á angueira do arquitecto César Portela, bo coñecedor tamén dos encantos ocultos de Cerdedo: "El facía fotografía, eu, arquitectura, e da necesidade de colaboración naceu a nosa amizade".

Carlos Osorio, falecido en 2002, optou por ver o mundo a través dos ollos dunha Hasselblad, dunha Leica, dunha Linhof, dunha Nikon... Xerardo Torrado, coordinador do volume "Carlos Osorio. Fotografía" (2009), afirma: "A fotografía dixital era un mundo que empezaba a nacer cando Carlos Osorio estaba ao final da súa vida. De todos os xeitos, consideraba que esta nunca lle gañaría a batalla ao revelado tradicional".

Nos apuntamentos biográficos que introducen a devandita homenaxe póstuma, o propio Torrado infórmanos da colección de instantáneas que, hai corenta anos, Carlos Osorio obtivo na parroquia de Pedre: un peto de ánimas, hórreos, a capela do San Lourenzo (O Serrapio), a amena paisaxe rural...: "A arquitectura popular é unha das constantes na súa obra. Nesta serie en branco e negro realizada en 1977 en Pedre atopamos algunhas das mellores mostras". O historiador Xosé Fortes cre que estamos diante dun dos mellores fotógrafos da súa xeración. O pintor Manolo Moldes coincide: "Coa perspectiva que dá o tempo pódese dicir que é un dos precursores da fotografía actual en Galicia".

Na páxina 21, Xerardo Torrado fai referencia, en Pedre, a unha vía romana: "A vía aparece flanqueada por muros que a separan dos campos lindantes, e entre eles, un milliarium descansa sobre a herba, cuberto de lique e carriza".

Sen ánimo de emendar a ninguén, cómpre dicir que o vieiro enlousado retratado por Osorio (véxase a fotografía) non se localiza na freguesía de Pedre, senón na veciña de Castro. O camiño en cuestión atravesa o río de Quireza (afluente do Lérez) e comunica o lugar de Bugarín co máis da parroquia. A cámara de Carlos Osorio capturou daquela o camiño dos defuntos de Bugarín e non o camiño da Pontapedre, ambos os dous de documentada antigüidade. Tras visitar o lugar (10-8-2014), decatámonos de que o tal miliario é, desgrazadamente, o couzón dunha antiga cancela. Mágoa da ponte de Bugarín, sobre o Quireza, aldraxada cunha chambonada de formigón "marca da casa". Bugarín é o paradigma: en Cerdedo, a autoridade combate o despoboamento instalando "barbacoas".

Feita a puntualización, Xerardo Torrado engade que "a serie de Cerdedo de 1977 é a súa colección máis importante de fotos sobre Galicia en branco e negro". Carlos Osorio mostraba predilección por este tipo de tecnoloxía visual: "A min gústanme as fotos en branco e negro porque co tempo quedan amarelas", diría o artista. En 2009, integrando a exposición "Carlos Osorio, unha vida en amarelo", os pontevedreses tiveron a oportunidade de admirar, entre outros albos, aquel Cerdedo incólume dos setenta.

A escolma de imaxes que hoxe publica Faro de Vigo (formato orixinal: 17x16'5/17 cm) retrotráenos ao inverno do 77: o lugar do Serrapio, íntegro, inmortalizado antes da desfeita expropiatoria do pantano: "A terra é nosa e non de Fenosa", desempoaron os veciños do Serrapio á vista das fotos. O lugar de Vichocuntín, exhibindo as feridas da nova N-541 que relegaría a vella estrada de Ourense. Vestixios do Vichocuntín de Riba, ruínas das que moito se honra o colectivo Capitán Gosende. Panorámicas dunha agra aínda produtiva. A natureza domeada polo ser humano.

Non hai esperanza para este malfadado territorio. Se o encoro non engulipou as aldeas, si acelerou o seu abandono, a súa destrución. Os viadutos e trincheiras do tren e a variante da estrada nacional acabarán por vestirlles a mortalla. En definitiva, o ben merecido apelativo de "aldea museo" que se lle apuña ao lugar de Pedre e á súa contorna, desbaratado por décadas de incapacidade e desgoberno. Que obxectivo se persegue ancheando desmesuradamente a estrada do Serrapio-Quireza (PO-7102)? A que obedece que se enterre un diñeiral nunha reforma agresiva coa paisaxe e co patrimonio e, ao tempo, se neguen catro pesos para evitar a derruba do pazo das Raposeiras?

En compensación, a ollada sensíbel, balsámica, de Carlos Osorio, posta a disposición dos que amamos Cerdedo sen contrapartidas, antídoto contra a desmemoria. Do fardel do fotógrafo cosmopolita, humildoso, desprendido; viaxeiro curtido en mil e unha revelacións: Nova York, San Francisco, Londres, París, Berlín, Viena, Budapest, Caracas... Unha viaxe de ida e volta: dende os ermos do Gran Canón do Colorado deica as fértiles encostas do Seixo; dende o río Hudson deica o Lérez, dende a ponte de Brooklyn deica a Pontapedre; dende o Empire State deica a casa do Manco de Vichocuntín.

Agardo que os veciños de Cerdedo saiban valorar este novo achádego, do pasado convertido en agasallo por Dolores Santalla, viúva do fotógrafo Carlos Osorio, de quen obtiven o visto e prace para a súa divulgación..

0 Comments



Leave a Reply.

    Blog do autor

    Obra

    Poesía
    Xábregho, 1999, Río Xuvia.
    Mel de arañas, 2000, Ediciones Cardeñoso.
    Terras raras, 2001, Arte Tripharia, Madrid.
    Ras e tritongos, 2003, Edicións Cardeñoso, antoloxía poética que inclúe as tres obras anteriores.
    Cerdedo in the Voyager I, 2004, Edicións Cardeñoso. Poesía visual. 2ª edición en Morgante, no 2010.
    Libro de reclamacións, 2005. Poesía visual.

    Pan prós crocodilos, 2010, Barbantesa.
    MazinGZ, 2011, Espiral Maior.
    Holocausto zacoe, 2011, Nova Galicia Edicións.
        O orgullo do gurgullo, 2012, Morgante.
        ReGaliza e outras chuches, 2013, Barbantesa.

    Ensaio

        Cerdedo. Materiais para o estudo da freguesía de San Xoán de Cerdedo. Inventario xeral, 2002, Edicións Cardeñoso. Edición en galego e castelán.
        Cerdedo na obra do Padre Sarmento, 2002, Verbo Xido. 2ª edición en Morgante, 2009.
        Almanaque de encantos. Mitoloxía da Terra de Cerdedo, 2005, Edicións Cardeñoso. 2ª edición en Morgante, 2010.
        Monte do Seixo. Reivindicación da Montaña Máxica, 2007, Edicións Cardeñoso. 2ª edición en Morgante, 2011.
        Monte do Seixo. O santuario perdido dos celtas, 2008, Serpe Bichoca.
        Andar primeiro de río. Inmateriais do río dos Gafos, 2009, Concello de Pontevedra.
        Carta arqueolóxica do Concello de Cerdedo, 2009, Morgante.
        O ano que chimpamos o cacique. Crónica do agrarismo en Cerdedo (1916-1923), 2011, Morgante.
        O vervo xido. A fala secreta dos canteiros de Cerdedo, 2011, Morgante.
        O código da vincha. Retrincos da intrahistoria de Cerdedo, 2012, Morgante.
        O crime de Pardesoa, 2013, Morgante.
        As pedras da tribo, 2014, Morgante.

    Retrónicas, aforismos

        reGaliza e outras chuches, 2008, Edicións Cardeñoso. 2ª edición en Barbantesa, 2013.
        O orgullo do gurgullo, 2012, Morgante.

    Edicións

        Cantares de Manuela de Barro. Achegas ao cantigueiro de Cerdedo, 2008. 2ª edición en Morgante, 2009. 3ª edición revisada e ampliada no 2012, na mesma editora.

    Fuente RSS

Powered by Create your own unique website with customizable templates.