Voda de Ánxel Campos Varela e Rosa Cerqueira Domínguez (fotografía de Ksado, setembro de 1923).
Calros Solla
De ideoloxía monárquica, Campos Varela foi concelleiro con Primo de Rivera, recibiu a medalla da Orde da República á fronte da alcaldía viguesa e tras o golpe de Estado do 36, militou en Falange
Ánxel Campos Varela naceu en Cerdedo no ano 1891 no seo dunha familia influente e numerosa (dez fillos). Irmán, entre outros, do médico local Xosé María Campos Varela (licenciado en 1906), do mestre Xosé Benxamín Campos Varela, do industrial Rosendo Campos Varela (dono da coñecida Serra de Rosende, e xuíz municipal) e dos cregos Valentín e Xesús María Campos Varela. Xesús Mª Campos Varela foi nomeado coadxutor (1904) e ecónomo (1905) de San Xoán de Cerdedo.
No ano 1918, con vinte e sete anos, Ánxel remata a carreira de dereito, optando pola especialidade de dereito penal. O xornal pontevedrés Progreso (1-10-1918) faille un oco á nova: En Santiago acaba de licenciarse en Derecho nuestro querido amigo don Ángel Campos Varela, aplicadísimo joven de Cerdedo que goza de relevantes simpatías en aquel pueblo.
Reciban él y su distinguida familia, entre la cual se halla el ilustrado médico don José María Campos Varela, nuestra más cordial felicitación, deseando al nuevo abogado toda suerte de triunfos en su brillante carrera.
En decembro de 1919, atopámolo en Forcarei compartindo mitin agrarista co alcalde de Cerdedo, o médico Xosé Fentanes Barros, co secretario da Sociedade de Agricultores de Forcarei Xosé Campos Valiñas (en 1922, o caciquismo atentará contra a súa vida) e co combativo José Carbonell Alsina, azoute de caciques e redactor do xornal Progreso. Carbonell (J. Cea) asina a crónica publicada na edición do día 30. Naquel Cerdedo anticaciquil, o movemento agrarista conxugaba (con dificultade) a ardencia do proletariado campesiño co conservadurismo da burguesía rural. O médico Xosé María Campos Varela, líder agrario, que o Primeiro de Maio de 1918 apelaba a Castelao nun mitin na carballeira de Cernados (Progreso, 3-5-1918), acabaría doando en outubro de 1936 “100 pesetas, y cada mes entregará 50” ao exército franquista (Diario de Pontevedra, 22-10-1936).
Na edición do 7 de marzo de 1922 de El Diario de Pontevedra, lemos que: El Tribunal Supremo, en virtud de recurso entablado, nombró juez municipal de Cerdedo al abogado D. Ángel Campos Varela. En Cerdedo, ao longo do século XX, a xustiza municipal sempre estará nas mans da dereita, agás na II República, cando recaeu na persoa de Francisco Varela Garrido (IR), fusilado no verán de 1937. Campos Varela desenvolveu o seu labor de xuíz cadrando na alcaldía cerdedesa o riestrista Serafín Sieiro Moreira (†1923), o primeiro home de Carme Díaz Gutiérrez, que foi madrasta, en segundas nupcias, de Manuel Gutiérrez Torres, alcalde franquista e xefe local de Falange.
O xornal vigués Galicia do 13 de febreiro de 1923 informa que Ánxel Campos Varela, avogado e xuíz municipal de Cerdedo, viaxara á vila de Vigo. Razóns tiña. Seis meses despois, Progreso (17-8-1923) publica: En Vigo ha sido pedida la mano de la señorita Rosa Cerqueira Domínguez para el abogado y juez municipal de Cerdedo D. Ángel Campos Varela. Rosa Cerqueira Domínguez era filla do industrial Antonio Cerqueira, membro dunha coñecida estirpe de conserveiros. A comezos dos anos 20, o salgador Antonio Cerqueira escindirase da matriz de Coia, fundada polo seu pai Jõao Baptista Cerqueira, e trasladará a súa empresa a Canido.
Ánxel Campos Varela e Rosa Cerqueira Domínguez contraen matrimonio en Vigo en setembro do ano 1923 (Progreso, 27-9-1923; ídem, en Vida Gallega, 15-10-1923). O xornal El Compostelano (26-9-1923) informa: Acompañado de su esposa y en viaje de novios, pasó por esta ciudad [Santiago] con dirección a Coruña, el juez municipal de Cerdedo D. Ángel Campos Varela.
No nº 237 da revista Vida Gallega (6-11-1923), publícase unha foto dos dous contraentes. A instantánea é de Ksado. O matrimonio acorda residir en Pontevedra.
O 28 de febreiro de 1924, o xornal Progreso informa: Hoy jurará el cargo de abogado ante la Audiencia nuestro querido amigo D. Ángel Campos Varela, el cual se dedicará al ejercicio de la profesión.
El Pueblo Gallego do 16 de maio de 1924 informa do debut de Campos Varela nos escenarios xudiciais.
En maio de 1924, Ánxel Campos Varela figura nunha listaxe de “somatenes de Pontevedra” publicada polo xornal Progreso (24-5-1924). O Somatén era un corpo parapolicial de natureza burguesa e ideoloxía elitista e ultraconservadora que, instituído polo ditador Primo de Rivera, dicía velar pola orde pública.
El Pueblo Gallego (29-4-1925) informa que Ánxel Campos Varela ía ser nomeado secretario interino da Audiencia Provincial de Pontevedra. O xornal Progreso (6-5-1925) confírmao e engade: Conocidas las dotes de actividad y celo del designado, no es preciso añadir que su labor será en extremo beneficiosa para la administración de justicia.
O secretario da Audiencia non desdeña os ares monteses do seu Cerdedo natal (v.g.: El Pueblo Gallego, 5-6-1925), aínda que, de preferencia, escolla a mariña de Canido, na parroquia viguesa de Oia, para veranear: Después de pasar el verano en sus posesiones de San Miguel de Oya, regresó ayer a esta capital [Pontevedra], acompañado de su distinguida familia, el ilustrado y culto abogado don Ángel Campos Varela, querido amigo nuestro.
Sea bienvenido (Progreso, 30-9-1926).
O 19 de outubro de 1926, o xornal El Pueblo Gallego felicita a Ánxel Campos Varela (secretario interino da Audiencia) polo nacemento do seu primeiro fillo. O xornal Progreso (5-11-1926) cobre a nova do bautismo. Apadriña o avó materno e oficia o tío paterno: Ayer mañana y en la iglesia parroquial de San Bartolomé, recibió las aguas bautismales el primogénito del culto abogado y secretario interino de esta Audiencia don Ángel Campos Varela.
Apadrinaron al neófito don Antonio Cerqueira y doña Catalina Company, oficiando el acto el ilustrado párroco de Ribadumia don Valentín Campos Varela.
Al citado vástago se le impuso el nombre de Ángel.
Con tal motivo, en la morada de los señores Campos-Cerqueira se celebró una animada fiesta a la que concurrieron distinguidas personas de sus amistades, las cuales fueron obsequiadas con un espléndido “lunch”.
En novembro de 1926, Campos Varela revalida o cargo de secretario interino da Audiencia de Pontevedra.
No ano 1927, o xornal El Pueblo Gallego (que nos serviu de elucidario para elaborar esta biografía) é adquirido por Manuel Portela Valladares, que se converterá en director da publicación. Portela Valladares, político liberal de ideoloxía centrista, chegou a ser presidente do Goberno durante a II República.
O 9 de agosto de 1927, o xornal Progreso informa do falecemento en Cerdedo de María Varela Camiña (viúva de Campos), nai dos Campos Varela.
En decembro de 1928, Ánxel Campos Varela colabora con 5 pesetas na homenaxe a Blanco Porto, director da Coral Polifónica de Pontevedra.
O 16 de xuño de 1929, o xornal Progreso informa: Ha salido para sus posesiones de Canido (San Miguel de Oya), en donde pasará el verano, el culto abogado don Ángel Campos Varela.
Diariamente vendrá a Pontevedra por la mañana para atender a su acreditado bufete.
El Pueblo Gallego do 29 de outubro de 1929 informa do falecemento na Estrada de Benxamín Campos Varela, mestre en Barcia de Mera (Covelo) e irmán de Ánxel.
Mediado o ano 1929, a familia Campos-Cerqueira aínda reside en Pontevedra. Pouco despois, Campos Varela e mais a súa muller avecíñanse en Vigo, ocupando a vivenda propiedade da súa consorte, sita na céntrica rúa Colón. Instalado en Vigo, o cerdedés non demorará involucrarse na política municipal viguesa.
El Pueblo Gallego (16-11-1929) informa que, de véspera, a Comisión Permanente Municipal do concello de Vigo se reunira para, tratar, entre outros asuntos: o acto conciliatorio promovido por don Ángel Campos Varela en reclamación de 3.500 pesetas en concepto de sus honorarios de abogado en causa criminal contra un chófer municipal.
Nos anos trinta (e dende 1859) a casa do concello de Vigo ocupaba o inmóbel da actual Casa Galega da Cultura, sede da Biblioteca Penzol e sita na praza da Princesa (ant. praza da Constitución).
Na edición do 13 de febreiro de 1930, Progreso publica: Nuestra buena fe y mejor voluntad fue sorprendida con una carta, firmada por nuestro querido amigo el prestigioso abogado don Ángel Campos Varela, en la cual se decía que éste seguía afiliado a la Unión Patriótica.
Dicha carta resultó apócrifa.
Aunque la cosa no tiene mayor importancia, lamentamos este lapsus y protestamos contra el canalla que tal suplantación hizo.
A Unión Patriótica (1924-1930) foi un partido político personalista creado por Miguel Primo de Rivera, que substituíu os partidos tradicionais e deu soporte ao réxime ditatorial. Primo de Rivera presentara a súa dimisión o 28 de xaneiro de 1930. Baixo o réxime ditatorial de Primo de Rivera, Campos Varela estivo afiliado á Unión Patriótica, organización cuxo lema era “Patria, relixión, monarquía”.
Na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada o 2 de maio de 1931, o concelleiro Campos Varela presentou unha instancia para que se satisfixese a débeda económica contraída cos obreiros pobres do campo (El Pueblo Gallego, 3-5-1931).
No ano 1918, con vinte e sete anos, Ánxel remata a carreira de dereito, optando pola especialidade de dereito penal. O xornal pontevedrés Progreso (1-10-1918) faille un oco á nova: En Santiago acaba de licenciarse en Derecho nuestro querido amigo don Ángel Campos Varela, aplicadísimo joven de Cerdedo que goza de relevantes simpatías en aquel pueblo.
Reciban él y su distinguida familia, entre la cual se halla el ilustrado médico don José María Campos Varela, nuestra más cordial felicitación, deseando al nuevo abogado toda suerte de triunfos en su brillante carrera.
En decembro de 1919, atopámolo en Forcarei compartindo mitin agrarista co alcalde de Cerdedo, o médico Xosé Fentanes Barros, co secretario da Sociedade de Agricultores de Forcarei Xosé Campos Valiñas (en 1922, o caciquismo atentará contra a súa vida) e co combativo José Carbonell Alsina, azoute de caciques e redactor do xornal Progreso. Carbonell (J. Cea) asina a crónica publicada na edición do día 30. Naquel Cerdedo anticaciquil, o movemento agrarista conxugaba (con dificultade) a ardencia do proletariado campesiño co conservadurismo da burguesía rural. O médico Xosé María Campos Varela, líder agrario, que o Primeiro de Maio de 1918 apelaba a Castelao nun mitin na carballeira de Cernados (Progreso, 3-5-1918), acabaría doando en outubro de 1936 “100 pesetas, y cada mes entregará 50” ao exército franquista (Diario de Pontevedra, 22-10-1936).
Na edición do 7 de marzo de 1922 de El Diario de Pontevedra, lemos que: El Tribunal Supremo, en virtud de recurso entablado, nombró juez municipal de Cerdedo al abogado D. Ángel Campos Varela. En Cerdedo, ao longo do século XX, a xustiza municipal sempre estará nas mans da dereita, agás na II República, cando recaeu na persoa de Francisco Varela Garrido (IR), fusilado no verán de 1937. Campos Varela desenvolveu o seu labor de xuíz cadrando na alcaldía cerdedesa o riestrista Serafín Sieiro Moreira (†1923), o primeiro home de Carme Díaz Gutiérrez, que foi madrasta, en segundas nupcias, de Manuel Gutiérrez Torres, alcalde franquista e xefe local de Falange.
O xornal vigués Galicia do 13 de febreiro de 1923 informa que Ánxel Campos Varela, avogado e xuíz municipal de Cerdedo, viaxara á vila de Vigo. Razóns tiña. Seis meses despois, Progreso (17-8-1923) publica: En Vigo ha sido pedida la mano de la señorita Rosa Cerqueira Domínguez para el abogado y juez municipal de Cerdedo D. Ángel Campos Varela. Rosa Cerqueira Domínguez era filla do industrial Antonio Cerqueira, membro dunha coñecida estirpe de conserveiros. A comezos dos anos 20, o salgador Antonio Cerqueira escindirase da matriz de Coia, fundada polo seu pai Jõao Baptista Cerqueira, e trasladará a súa empresa a Canido.
Ánxel Campos Varela e Rosa Cerqueira Domínguez contraen matrimonio en Vigo en setembro do ano 1923 (Progreso, 27-9-1923; ídem, en Vida Gallega, 15-10-1923). O xornal El Compostelano (26-9-1923) informa: Acompañado de su esposa y en viaje de novios, pasó por esta ciudad [Santiago] con dirección a Coruña, el juez municipal de Cerdedo D. Ángel Campos Varela.
No nº 237 da revista Vida Gallega (6-11-1923), publícase unha foto dos dous contraentes. A instantánea é de Ksado. O matrimonio acorda residir en Pontevedra.
O 28 de febreiro de 1924, o xornal Progreso informa: Hoy jurará el cargo de abogado ante la Audiencia nuestro querido amigo D. Ángel Campos Varela, el cual se dedicará al ejercicio de la profesión.
El Pueblo Gallego do 16 de maio de 1924 informa do debut de Campos Varela nos escenarios xudiciais.
En maio de 1924, Ánxel Campos Varela figura nunha listaxe de “somatenes de Pontevedra” publicada polo xornal Progreso (24-5-1924). O Somatén era un corpo parapolicial de natureza burguesa e ideoloxía elitista e ultraconservadora que, instituído polo ditador Primo de Rivera, dicía velar pola orde pública.
El Pueblo Gallego (29-4-1925) informa que Ánxel Campos Varela ía ser nomeado secretario interino da Audiencia Provincial de Pontevedra. O xornal Progreso (6-5-1925) confírmao e engade: Conocidas las dotes de actividad y celo del designado, no es preciso añadir que su labor será en extremo beneficiosa para la administración de justicia.
O secretario da Audiencia non desdeña os ares monteses do seu Cerdedo natal (v.g.: El Pueblo Gallego, 5-6-1925), aínda que, de preferencia, escolla a mariña de Canido, na parroquia viguesa de Oia, para veranear: Después de pasar el verano en sus posesiones de San Miguel de Oya, regresó ayer a esta capital [Pontevedra], acompañado de su distinguida familia, el ilustrado y culto abogado don Ángel Campos Varela, querido amigo nuestro.
Sea bienvenido (Progreso, 30-9-1926).
O 19 de outubro de 1926, o xornal El Pueblo Gallego felicita a Ánxel Campos Varela (secretario interino da Audiencia) polo nacemento do seu primeiro fillo. O xornal Progreso (5-11-1926) cobre a nova do bautismo. Apadriña o avó materno e oficia o tío paterno: Ayer mañana y en la iglesia parroquial de San Bartolomé, recibió las aguas bautismales el primogénito del culto abogado y secretario interino de esta Audiencia don Ángel Campos Varela.
Apadrinaron al neófito don Antonio Cerqueira y doña Catalina Company, oficiando el acto el ilustrado párroco de Ribadumia don Valentín Campos Varela.
Al citado vástago se le impuso el nombre de Ángel.
Con tal motivo, en la morada de los señores Campos-Cerqueira se celebró una animada fiesta a la que concurrieron distinguidas personas de sus amistades, las cuales fueron obsequiadas con un espléndido “lunch”.
En novembro de 1926, Campos Varela revalida o cargo de secretario interino da Audiencia de Pontevedra.
No ano 1927, o xornal El Pueblo Gallego (que nos serviu de elucidario para elaborar esta biografía) é adquirido por Manuel Portela Valladares, que se converterá en director da publicación. Portela Valladares, político liberal de ideoloxía centrista, chegou a ser presidente do Goberno durante a II República.
O 9 de agosto de 1927, o xornal Progreso informa do falecemento en Cerdedo de María Varela Camiña (viúva de Campos), nai dos Campos Varela.
En decembro de 1928, Ánxel Campos Varela colabora con 5 pesetas na homenaxe a Blanco Porto, director da Coral Polifónica de Pontevedra.
O 16 de xuño de 1929, o xornal Progreso informa: Ha salido para sus posesiones de Canido (San Miguel de Oya), en donde pasará el verano, el culto abogado don Ángel Campos Varela.
Diariamente vendrá a Pontevedra por la mañana para atender a su acreditado bufete.
El Pueblo Gallego do 29 de outubro de 1929 informa do falecemento na Estrada de Benxamín Campos Varela, mestre en Barcia de Mera (Covelo) e irmán de Ánxel.
Mediado o ano 1929, a familia Campos-Cerqueira aínda reside en Pontevedra. Pouco despois, Campos Varela e mais a súa muller avecíñanse en Vigo, ocupando a vivenda propiedade da súa consorte, sita na céntrica rúa Colón. Instalado en Vigo, o cerdedés non demorará involucrarse na política municipal viguesa.
El Pueblo Gallego (16-11-1929) informa que, de véspera, a Comisión Permanente Municipal do concello de Vigo se reunira para, tratar, entre outros asuntos: o acto conciliatorio promovido por don Ángel Campos Varela en reclamación de 3.500 pesetas en concepto de sus honorarios de abogado en causa criminal contra un chófer municipal.
Nos anos trinta (e dende 1859) a casa do concello de Vigo ocupaba o inmóbel da actual Casa Galega da Cultura, sede da Biblioteca Penzol e sita na praza da Princesa (ant. praza da Constitución).
Na edición do 13 de febreiro de 1930, Progreso publica: Nuestra buena fe y mejor voluntad fue sorprendida con una carta, firmada por nuestro querido amigo el prestigioso abogado don Ángel Campos Varela, en la cual se decía que éste seguía afiliado a la Unión Patriótica.
Dicha carta resultó apócrifa.
Aunque la cosa no tiene mayor importancia, lamentamos este lapsus y protestamos contra el canalla que tal suplantación hizo.
A Unión Patriótica (1924-1930) foi un partido político personalista creado por Miguel Primo de Rivera, que substituíu os partidos tradicionais e deu soporte ao réxime ditatorial. Primo de Rivera presentara a súa dimisión o 28 de xaneiro de 1930. Baixo o réxime ditatorial de Primo de Rivera, Campos Varela estivo afiliado á Unión Patriótica, organización cuxo lema era “Patria, relixión, monarquía”.
Na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada o 2 de maio de 1931, o concelleiro Campos Varela presentou unha instancia para que se satisfixese a débeda económica contraída cos obreiros pobres do campo (El Pueblo Gallego, 3-5-1931).
Titular da nova no xornal El Pueblo Gallego (21-5-1933).
Vigo foi a primeira cidade do Estado en proclamar a República. O voto do político cerdedés foi determinante. A xestión do concelleiro Campos Varela posibilitou a adquisición municipal do pazo e parque de Castrelos
O 12 de abril de 1931 celebrouse a segunda rolda das eleccións municipais no Estado. Ánxel Campos Varela candidatárase á alcaldía de Vigo integrando as fileiras monárquicas. O auxe do republicanismo evidenciado nas urnas provocou a adbicación e o exilio de Afonso XIII. Proclámase a II República.
No libro Os concellos e os alcaldes de Vigo (J. M. González Fernández, 2019) lemos que: Por ser concelleiro durante a Ditadura [de Primo de Rivera] Campos Varela figurará nun folleto titulado “Comisión de responsabilidades del Ayuntamiento de Vigo. Siete años de administración municipal (1923-1930)”. J. M. González engade que nas eleccións municipais de abril de 1931, Campos Varela se presentara pola candidatura monárquica, integrándose coa instauración da República nas fileiras agrarias como independente.
Na edición do 14 de abril de 1931, El Pueblo Gallego informa que, no concello de Vigo, conforme os resultados das eleccións municipais, Ánxel Campos Varela fora elixido concelleiro (independente) polo oitavo distrito (Coruxo-Oia-Saiáns): En el distrito octavo se retiró voluntariamente el señor Echegaray García (republicano), para dejar la votación al independiente agrario señor Campos Varela ... La votación ha dado el siguiente resultado: Izquierdas: 14.167 votos. Monárquicos: 12.945. Independientes: 56.
En titulares: La lucha electoral en Vigo. Las izquierdas obtuvieron cerca de 1.500 votos de mayoría. Salieron elegidos 18 antimonárquicos, 18 monárquicos y un independiente ... La mayoría de los votos alcanzados por el independiente señor Campos Varela le fueron dados por las izquierdas agrarias que sólo disputaron un puesto en el distrito octavo y aplastaron al candidato monárquico. O xornal pregúntase: ¿Quiénes tendrán mayoría en el ayuntamiento? ... La mayoría de izquierdas o derechas depende del candidato agrario independiente, aunque es de suponer que se incline a las izquierdas por ser agrario y por que fueron las izquierdas quienes le dieron casi toda la votación.
Vigo foi a primeira cidade do Estado en proclamar a República (na madrugada do 13 ao 14 de abril). Escusamos dicir que a figura do cerdedés Campos Varela foi determinante. A casa do concello de Vigo (a antiga) foi o primeiro edificio oficial en enarborar a bandeira tricolor. A insignia republicana foi izada ás 6:30 horas do día 14, malia ser retirada corenta e cinco minutos despois pola Garda Civil.
El Pueblo Gallego (16 de abril de 1931) informa da primeira sesión da Xunta Municipal e do Comité Revolucionario vigués, celebrada de véspera. Entre outras moitas resolucións, a Xunta Municipal, presidida por Enrique Blein Budiño, nomea a Ánxel Campos Varela membro da Xunta de Goberno da Caixa de Aforros. Campos Varela tamén figura como membro da Comisión de Ensinanza. O comerciante Blein Budiño, primeiro alcalde vigués da II República, será represaliado tras o golpe de Estado de xullo de 1936.
Na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada o 2 de maio de 1931, o concelleiro Campos Varela presentou unha instancia para que se satisfixese a débeda económica contraída cos obreiros pobres do campo (El Pueblo Gallego, 3-5-1931).
Días despois, El Pueblo Gallego (16-5-1931) publica que na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada de véspera, Ánxel Campos Varela denunciara “varias irregularidades” no Servizo Municipal de Pompas Fúnebres, sendo nomeado deseguido vogal concelleiro da dita Xunta.
O mesmo xornal (20-6-1931), informando da sesión municipal, publica unha intervención de Campos Varela reclamando que o peixe vendido aos conserveiros de Canido sexa descargado naquel peirao. Nunca mellor dito, Campos Varela arrimaba a brasa (ou a lata) á súa sardiña (ou á do seu sogro).
O mesmo xornal (9-7-1931) recolle unha intervención de Campos Varela na sesión municipal pedindo autorización para llevar a vender carne de Vigo a la playa de Canido, donde hay varias familias veraneantes. Entre elas, a súa.
O mesmo xornal (28-7-1931) informa que a construción do camiño que vai a Punta Pinos, en Canido, estaba sendo sufragada por un “grupo de amigos”, entre os que figura o concelleiro Campos Varela.
O mesmo xornal (15-10-1931), ocupándose da sesión municipal, publica unha intervención de Campos Varela acerca de la carestía de la vida en nuestra ciudad, mencionando los medios por los que se podría conseguir el abaratamiento.
O mesmo xornal (26-11-1931) recolle a moción de Campos Varela verbo da construción de dous camiños veciñais: da Ponte Saiáns á igrexa de San Miguel de Oia e de Coruxo a Cambre.
O mesmo xornal (5-12-1931) salienta unha intervención de Campos Varela na sesión municipal protestando polo imposto que deben satisfacer os labregos por matar porcos. O concelleiro solicita a súa supresión.
O mesmo xornal (19-12-1931) informa que na sesión extraordinaria do concello, celebrada de véspera, fora elixido alcalde o avogado Amando Garra Castellanzuelo (republicano, UR) en substitución de Enrique Blein Budiño (republicano, IR). Na carreira sucesoria, Campos Varela (agrario) queda de terceiro, obtendo 3 apoios fronte aos 20 de Garra e os 12 de Martínez Garrido (socialista).
O mesmo xornal (13-2-1932), verbo da sesión municipal, informa que, a petición do gobernador civil, os concelleiros deben declarar as súas filiacións políticas. Campos Varela quiere se haga constar que es republicano-agrario-católico.
O mesmo xornal (31-3-1932), a piques de celebrarse o primeiro aniversario da proclamación da República (14 de abril), recolle unha intervención de Campos Varela aconsellando que debe avisarse a los vecinos con la antelación necesaria para que adquieran banderas republicanas para los balcones, porque todos las tienen monárquicas y tienen, por lo menos, que reformarlas. Cando menos, manter as aparencias.
A revista Vida Gallega (20-5-1932) informa que o concelleiro Campos Varela presentara unha moción solicitando para Vigo un novo Xulgado e unha Sala de Audiencia.
Por El Pueblo Gallego (26-5-1932) sabemos que o concelleiro Campos Varela ordenara a construción dunha fonte pública en San Miguel de Oia sen os preceptivos trámites legais.
O mesmo xornal (29-7-1932) informa que o concelleiro Campos Varela perdera a votación para cubrir a segunda tenencia de alcaldía.
O mesmo xornal (28-1-1933) publica que, en sesión extraordinaria da corporación municipal, celebrada de véspera baixo a presidencia do alcalde Emilio Martínez Garrido (o terceiro alcalde da II República), o concelleiro Campos Varela fora elixido 1º tenente de alcalde.
As reaccións non se fan agardar. El Pueblo Gallego (4-2-1933) informa que, na parroquia de Coruxo, ha causado buen efecto la designación de D. Ángel Campos Varela para ocupar el puesto de primer teniente de alcalde del Ayuntamiento de Vigo y máxime siendo un gran defensor de la causa agraria, perteneciendo a esta minoría en el Ayuntamiento.
A alcaldía a un tiro de pedra. El Pueblo Gallego (11-2-1933), baixo o titular “El alcalde indispuesto”, publica: A causa de una ligera indisposición que le aqueja, dejó ayer de concurrir a su despacho oficial el alcalde, señor Martínez Garrido, despachando la firma del día el primer teniente de alcalde y presidente de la Comisión municipal de Hacienda, don Ángel Campos Varela.
O mesmo xornal (16-2-1933) informa que Campos Varela asiste no Tamberlick á gala de elección de “Miss Galicia”. Cando o tenente de alcalde tornaba pola pasarela de acompañar á última das misses, o “speaker” espetoulle: ¡Atención! Va a pasar Miss Lavadores.
O mesmo xornal (17-2-1933) informa que, por cuestións de axenda, o tenente de alcalde Campos Varela susbtituíra o alcalde Martínez Garrido na homenaxe que a Agrupación Artística lle ía tributar ao compositor Reveriano Soutullo.
O mesmo xornal (23-3-1933) publica que, en substitución do alcalde, Campos Varela presidirá o partido benéfico de hóckey que, entre os equipos Vigo e Atlántida, se disputará no “Stadium” de Balaídos.
O mesmo xornal (28-3-1933), baixo o titular “Inauguración de la Feria del Libro” informa: Ayer, a las doce de la mañana, tuvo lugar en la calle de Galán [antes e agora, rúa do Príncipe] la inauguración de la Feria del Libro organizada por la Cámara de librería portuguesa. Acudiu ao acto o primeiro tenente de alcalde Ánxel Campos Varela que fixo uso da palabra: para agradecer las frases de los representantes portugueses, manifestando que Vigo considera la exposición de volúmenes lusitanos como un obsequio preciadísimo de nuestros hermanos de raza y destino. Tamén dixo: que Vigo se consideraba honrado con la presencia del pueblo portugués esperando de los actos que se realicen en esta Semana inolvidable, un fruto óptimo para todos, lo que seguramente sucederá por tener arraigados en el alma viguesa los mismos sentimientos, idénticas voliciones, iguales afectos que el país hermano...
O mesmo xornal (21-5-1933), baixo o titular “Hoy se abre al público el parque “Quiñones de León””, eloxia o alcalde Martínez Garrido por concluír con éxito o proceso de adquisición do parque e pazo de Castrelos. A actuación do tenente de alcalde Campos Varela, ao tempo presidente da Comisión de Facenda, tamén é obxecto de loanza. El Pueblo Gallego lembra que as negociacións co marqués de Alcedo comezaran en 1924, baixo a alcaldía de Gregorio Espino. Calcúlase que o sostemento da finca rolde as 50.000 pesetas anuais.
O mesmo xornal (26-5-1933) informa que Campos Varela, vogal da Caixa de Aforros de Vigo e delegado da alcaldía: depositará una monumental corona ante el mausoleo de la ilustre pensadora gallega Concepción Arenal en la necrópolis de Pereiró....
No libro Os concellos e os alcaldes de Vigo (J. M. González Fernández, 2019) lemos que: Por ser concelleiro durante a Ditadura [de Primo de Rivera] Campos Varela figurará nun folleto titulado “Comisión de responsabilidades del Ayuntamiento de Vigo. Siete años de administración municipal (1923-1930)”. J. M. González engade que nas eleccións municipais de abril de 1931, Campos Varela se presentara pola candidatura monárquica, integrándose coa instauración da República nas fileiras agrarias como independente.
Na edición do 14 de abril de 1931, El Pueblo Gallego informa que, no concello de Vigo, conforme os resultados das eleccións municipais, Ánxel Campos Varela fora elixido concelleiro (independente) polo oitavo distrito (Coruxo-Oia-Saiáns): En el distrito octavo se retiró voluntariamente el señor Echegaray García (republicano), para dejar la votación al independiente agrario señor Campos Varela ... La votación ha dado el siguiente resultado: Izquierdas: 14.167 votos. Monárquicos: 12.945. Independientes: 56.
En titulares: La lucha electoral en Vigo. Las izquierdas obtuvieron cerca de 1.500 votos de mayoría. Salieron elegidos 18 antimonárquicos, 18 monárquicos y un independiente ... La mayoría de los votos alcanzados por el independiente señor Campos Varela le fueron dados por las izquierdas agrarias que sólo disputaron un puesto en el distrito octavo y aplastaron al candidato monárquico. O xornal pregúntase: ¿Quiénes tendrán mayoría en el ayuntamiento? ... La mayoría de izquierdas o derechas depende del candidato agrario independiente, aunque es de suponer que se incline a las izquierdas por ser agrario y por que fueron las izquierdas quienes le dieron casi toda la votación.
Vigo foi a primeira cidade do Estado en proclamar a República (na madrugada do 13 ao 14 de abril). Escusamos dicir que a figura do cerdedés Campos Varela foi determinante. A casa do concello de Vigo (a antiga) foi o primeiro edificio oficial en enarborar a bandeira tricolor. A insignia republicana foi izada ás 6:30 horas do día 14, malia ser retirada corenta e cinco minutos despois pola Garda Civil.
El Pueblo Gallego (16 de abril de 1931) informa da primeira sesión da Xunta Municipal e do Comité Revolucionario vigués, celebrada de véspera. Entre outras moitas resolucións, a Xunta Municipal, presidida por Enrique Blein Budiño, nomea a Ánxel Campos Varela membro da Xunta de Goberno da Caixa de Aforros. Campos Varela tamén figura como membro da Comisión de Ensinanza. O comerciante Blein Budiño, primeiro alcalde vigués da II República, será represaliado tras o golpe de Estado de xullo de 1936.
Na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada o 2 de maio de 1931, o concelleiro Campos Varela presentou unha instancia para que se satisfixese a débeda económica contraída cos obreiros pobres do campo (El Pueblo Gallego, 3-5-1931).
Días despois, El Pueblo Gallego (16-5-1931) publica que na sesión supletoria do concello de Vigo celebrada de véspera, Ánxel Campos Varela denunciara “varias irregularidades” no Servizo Municipal de Pompas Fúnebres, sendo nomeado deseguido vogal concelleiro da dita Xunta.
O mesmo xornal (20-6-1931), informando da sesión municipal, publica unha intervención de Campos Varela reclamando que o peixe vendido aos conserveiros de Canido sexa descargado naquel peirao. Nunca mellor dito, Campos Varela arrimaba a brasa (ou a lata) á súa sardiña (ou á do seu sogro).
O mesmo xornal (9-7-1931) recolle unha intervención de Campos Varela na sesión municipal pedindo autorización para llevar a vender carne de Vigo a la playa de Canido, donde hay varias familias veraneantes. Entre elas, a súa.
O mesmo xornal (28-7-1931) informa que a construción do camiño que vai a Punta Pinos, en Canido, estaba sendo sufragada por un “grupo de amigos”, entre os que figura o concelleiro Campos Varela.
O mesmo xornal (15-10-1931), ocupándose da sesión municipal, publica unha intervención de Campos Varela acerca de la carestía de la vida en nuestra ciudad, mencionando los medios por los que se podría conseguir el abaratamiento.
O mesmo xornal (26-11-1931) recolle a moción de Campos Varela verbo da construción de dous camiños veciñais: da Ponte Saiáns á igrexa de San Miguel de Oia e de Coruxo a Cambre.
O mesmo xornal (5-12-1931) salienta unha intervención de Campos Varela na sesión municipal protestando polo imposto que deben satisfacer os labregos por matar porcos. O concelleiro solicita a súa supresión.
O mesmo xornal (19-12-1931) informa que na sesión extraordinaria do concello, celebrada de véspera, fora elixido alcalde o avogado Amando Garra Castellanzuelo (republicano, UR) en substitución de Enrique Blein Budiño (republicano, IR). Na carreira sucesoria, Campos Varela (agrario) queda de terceiro, obtendo 3 apoios fronte aos 20 de Garra e os 12 de Martínez Garrido (socialista).
O mesmo xornal (13-2-1932), verbo da sesión municipal, informa que, a petición do gobernador civil, os concelleiros deben declarar as súas filiacións políticas. Campos Varela quiere se haga constar que es republicano-agrario-católico.
O mesmo xornal (31-3-1932), a piques de celebrarse o primeiro aniversario da proclamación da República (14 de abril), recolle unha intervención de Campos Varela aconsellando que debe avisarse a los vecinos con la antelación necesaria para que adquieran banderas republicanas para los balcones, porque todos las tienen monárquicas y tienen, por lo menos, que reformarlas. Cando menos, manter as aparencias.
A revista Vida Gallega (20-5-1932) informa que o concelleiro Campos Varela presentara unha moción solicitando para Vigo un novo Xulgado e unha Sala de Audiencia.
Por El Pueblo Gallego (26-5-1932) sabemos que o concelleiro Campos Varela ordenara a construción dunha fonte pública en San Miguel de Oia sen os preceptivos trámites legais.
O mesmo xornal (29-7-1932) informa que o concelleiro Campos Varela perdera a votación para cubrir a segunda tenencia de alcaldía.
O mesmo xornal (28-1-1933) publica que, en sesión extraordinaria da corporación municipal, celebrada de véspera baixo a presidencia do alcalde Emilio Martínez Garrido (o terceiro alcalde da II República), o concelleiro Campos Varela fora elixido 1º tenente de alcalde.
As reaccións non se fan agardar. El Pueblo Gallego (4-2-1933) informa que, na parroquia de Coruxo, ha causado buen efecto la designación de D. Ángel Campos Varela para ocupar el puesto de primer teniente de alcalde del Ayuntamiento de Vigo y máxime siendo un gran defensor de la causa agraria, perteneciendo a esta minoría en el Ayuntamiento.
A alcaldía a un tiro de pedra. El Pueblo Gallego (11-2-1933), baixo o titular “El alcalde indispuesto”, publica: A causa de una ligera indisposición que le aqueja, dejó ayer de concurrir a su despacho oficial el alcalde, señor Martínez Garrido, despachando la firma del día el primer teniente de alcalde y presidente de la Comisión municipal de Hacienda, don Ángel Campos Varela.
O mesmo xornal (16-2-1933) informa que Campos Varela asiste no Tamberlick á gala de elección de “Miss Galicia”. Cando o tenente de alcalde tornaba pola pasarela de acompañar á última das misses, o “speaker” espetoulle: ¡Atención! Va a pasar Miss Lavadores.
O mesmo xornal (17-2-1933) informa que, por cuestións de axenda, o tenente de alcalde Campos Varela susbtituíra o alcalde Martínez Garrido na homenaxe que a Agrupación Artística lle ía tributar ao compositor Reveriano Soutullo.
O mesmo xornal (23-3-1933) publica que, en substitución do alcalde, Campos Varela presidirá o partido benéfico de hóckey que, entre os equipos Vigo e Atlántida, se disputará no “Stadium” de Balaídos.
O mesmo xornal (28-3-1933), baixo o titular “Inauguración de la Feria del Libro” informa: Ayer, a las doce de la mañana, tuvo lugar en la calle de Galán [antes e agora, rúa do Príncipe] la inauguración de la Feria del Libro organizada por la Cámara de librería portuguesa. Acudiu ao acto o primeiro tenente de alcalde Ánxel Campos Varela que fixo uso da palabra: para agradecer las frases de los representantes portugueses, manifestando que Vigo considera la exposición de volúmenes lusitanos como un obsequio preciadísimo de nuestros hermanos de raza y destino. Tamén dixo: que Vigo se consideraba honrado con la presencia del pueblo portugués esperando de los actos que se realicen en esta Semana inolvidable, un fruto óptimo para todos, lo que seguramente sucederá por tener arraigados en el alma viguesa los mismos sentimientos, idénticas voliciones, iguales afectos que el país hermano...
O mesmo xornal (21-5-1933), baixo o titular “Hoy se abre al público el parque “Quiñones de León””, eloxia o alcalde Martínez Garrido por concluír con éxito o proceso de adquisición do parque e pazo de Castrelos. A actuación do tenente de alcalde Campos Varela, ao tempo presidente da Comisión de Facenda, tamén é obxecto de loanza. El Pueblo Gallego lembra que as negociacións co marqués de Alcedo comezaran en 1924, baixo a alcaldía de Gregorio Espino. Calcúlase que o sostemento da finca rolde as 50.000 pesetas anuais.
O mesmo xornal (26-5-1933) informa que Campos Varela, vogal da Caixa de Aforros de Vigo e delegado da alcaldía: depositará una monumental corona ante el mausoleo de la ilustre pensadora gallega Concepción Arenal en la necrópolis de Pereiró....
Pazo de Castrelos.
|
Antiga casa do concello vigués, sita na praza da Princesa.
|
O 8 de marzo de 1934, Campos Varela substitúe a Martínez Garrido na alcaldía. O novo alcalde reforza os vínculos fraternais de Vigo con Ourense e Portugal. O parque de Castrelos e o monte do Castro pasan a ser de dominio municipal
O alcalde Campos Varela participa na excursión a Ourense (Vida Gallega, 10-6-1934).
Nos anos trinta, o pobo vigués e mais o ourensán estreitaron lazos participando en multitudinarias excursións promovidas polas respectivas autoridades municipais e asociacións culturais. Cadrando coa visita dunha delegación viguesa á cidade de Ourense, no nº 561 da revista Vida Gallega (30-6-1933) o xornalista Jaime Solá retrata o tenente de alcalde Campos Varela: No le conocíamos como orador y a fe que nos agradó. Es vehemente. Enfoca con precisión los asuntos, hiriéndolos allí donde tienen sus vísceras más nobles. Emplea un lenguaje sencillo pero sin la menor incorrección. Es rápido, nervioso y tiene buena voz. No escatima ni prodiga excesivamente las palabras. Se observa que es él y no el apuntador el que está hablando. Su figura, alta, arrogante, atrae la simpatía, que le acompaña en la conversación particular. No derrocha literatura pero tampoco la desdeña. Es abogado. Y, consciente de que está hablando en nombre de un pueblo, no se va del disparador. ¡Muy bien!
O 29 de setembro de 1933, El Pueblo Gallego publica unha entrevista ao tenente de alcalde realizada por Xoán Carballeira: la generosa sonrisa de don Ángel Campos Varela pone a mi disposición una butaca mullida, un cigarro oloroso y toda su atenta simpatía dispuesta al diálogo. O texto acompáñase dunha fotografía de Pacheco. Campos Varela denuncia o “desbarajuste administrativo” da Facenda municipal, fai fincapé na perentoria construción da Gran Vía, na promoción de Vigo como cidade turística...
O 5 de marzo de 1934, coa presenza do alcalde Campos Varela, homenaxéase no Centro de Hijos de Vigo ao poeta e cónsul de Colombia Alfredo Gómez Jaime. Na súa honra, dedícaselle a rúa Colombia.
A río lodo, ganancia de pescantíns. O 8 de marzo de 1934 o ministro da Gobernación destitúe o alcalde Martínez Garrido por desobediencia, xa que autorizara un mitin que previamente prohibira a autoridade provincial. O gobernador pon a alcaldía nas mans de Campos Varela, o 1º tenente de alcalde.
O 22 de marzo de 1934, en El Pueblo Gallego, Ánxel Campos Varela, xa como alcalde presidente do concello de Vigo, asina un edicto da alcaldía co que informa a cidadanía da situación dun agromo de rabia e das medidas preventivas.
O 23 de marzo de 1934, o mesmo xornal informa que o alcalde Campos Varela se reuniu cos representantes das empresas cinematográficas. A autoridade transmítelles su decisión de terminar de una vez con los escándalos que producen cuatro ineducuados en la mayor parte de las sesiones.
O 24 de marzo de 1934, o mesmo xornal publica un novo edicto no que o alcalde Campos Varela enuncia catro disposicións de obrigado cumprimento para a cidadanía viguesa: non botar a pela das laranxas á vía pública, observancia das normas de circulación para condutores e peóns e das normas de educación e urbanidade entre os asistentes a espectáculos públicos e prohibición de pór a bogada a secar nas ventás e nos balcóns. A alcaldía conclúe o bando deste xeito: De modo inexorable serán aplicadas a los infractores, sin esperanza de atenuación ni condonación, las sanciones más severas y enérgicas que la Ley le autoriza.
De véspera, o alcalde fixera acto de presenza nun acto de fraternal homenaxe ao pobo de Ourense, celebrado no Centro de Hijos de Vigo.
O 30 de marzo de 1934, El Pueblo Gallego publica un bando da alcaldía anunciando prazas vacantes na banda municipal de música (ídem, en El Pueblo Gallego, 1-4-1934).
O 3 de abril de 1934, o mesmo xornal informa dunha xuntanza celebrada no despacho da alcaldía viguesa que, canda o titular Campos Varela, reunira o alcalde de Lavadores e a senllos representantes dos rotativos Faro de Vigo e El Pueblo Gallego. O motivo do encontro era proceder a repartir o diñeiro recadado por subscrición popular en prol das vítimas da “catástrofe tranviaria” acaecida en Vigo o 16 de novembro de 1933. A cantidade recadada ascendía a 19.412’90 ptas.
O 5 de abril, no teatro García Barbón, o alcalde imponlle á señorita Mely Claro Vázquez a banda que a distingue como Miss Vigo 1934.
O 10 de abril de 1934, El Pueblo Gallego informa da presenza do alcalde Campos Varela no acto de inauguración da Biblioteca Mariñeira de Bouzas, a primeira desta natureza no Estado.
O 15 de abril de 1934, El Pueblo Gallego informa que, na véspera, o delegado do Goberno Emiliano Iglesias Ambrosio viaxara a Vigo para facer entrega á cidade dos documentos de cesión do monte do Castro. O contido do texto asinado é o seguinte: Alcaldía: En la Casa Consistorial de Vigo a las seis de la tarde del 14 de abril de 1934 –tercer aniversario de la proclamación de la República– D. Emiliano Iglesias Ambrosio, diputado a Cortes por la provincia, en nombre y representación del excelentísimo señor ministro de Hacienda, hizo entrega al Excmo. Ayuntamiento de Vigo, representado por su alcalde D. Ángel Campos Varela, de los terrenos llamados del monte del Castro, cuyo dominio fue reconocido de modo definitivo a la ciudad de Vigo por Ley de 27 de marzo de 1934. O mesmo xornal, o 15 de xullo de 1934, titula: “El parque de Castrelos es ya del pleno dominio de Vigo – Una laudable gestión del alcalde señor Campos Varela”. O Castro e Castrelos, hoxe concorridas zonas de recreo da cidade olívica, convértense en espazos públicos durante a alcaldía do noso paisano.
O ponteareán Emiliano Iglesias Ambrosio foi, canda Alejandro Lerroux, fundador do Partido Republicano Radical. Co triunfo das dereitas nas eleccións xerais de novembro de 1933, Alcalá-Zamora nomeara presidente do Goberno a Lerroux, dando principio ao chamado “Bienio negro”.
O 1 de maio de 1934, o mesmo xornal publica un edicto da alcaldía de Vigo na que o rexedor Campos Varela fai saber que todos os porcos do termo municipal serán vacinados gratuitamente contra a peste.
Polo mesmo xornal (15-5-1934) sabemos da asistencia do alcalde Campos Varela aos actos inaugurais da estación de radio viguesa.
O 22 de maio, o alcalde preside no salón do Hotel Continental a homenaxe ao violinista, director de orquestra e compositor Enrique Fernández Arbós.
O 27 de maio de 1934, baixo o titular “Vigo y el turismo”, El Pueblo Gallego informa que o alcalde recibira un cablegrama de agradecemento do comandante do transatlántico alemán “Milwaukee-Norddeichrad”: Rogamos acepte nuestro sincero agradecimiento por recepción hecha nuestros turistas. Visto resultado obtenido, proyectamos dirigir este año cinco excursiones más a ese magnífico puerto.
El Pueblo Gallego do 31 de maio, tras afirmar nun número anterior que o alcalde Campos Varela non iniciara xestión ningunha en prol da Facenda municipal, publica agora unha nota da alcaldía retrucando tales declaracións.
Na mesma edición, o xornal informa que o día 29 se reuniran no salón de actos da casa do concello a delegación local do Consello de Traballo, unha representación da Unión de Fabricantes de Conservas de Galicia e a xunta directiva da Sociedade de Obreiros e Obreiras Conserveiras La Invencible. Presidiu a xuntanza o alcalde Campos Varela, á sazón, parente de conserveiros.
O 7 de xuño celébrase unha xuntanza no concello na que o alcalde informa do acordo para construír con urxencia unha estrada que una o vial Vigo-Baiona coa praia de Samil (El Pueblo Gallego, 8-6-1934).
O nº 595 da revista Vida gallega (10-6-1934) publica unha reportaxe fotográfica da “grandiosa excursión de Vigo a Ourense”, celebrada o 27 de maio e presidida polo alcalde Campos Varela. As fotos asínaas Pacheco. A viaxe fora organizada polo Centro Orensano e mais o Centro de Hijos de Vigo. En El Pueblo Gallego (30-5-1934), lemos que o Centro de Hijos de Vigo eloxia a Campos Varela por viaxar á aldea de Cachamuíña e participar no acto de inauguración dunha placa en lembranza do heroe da Reconquista.
O domingo 10 de xuño o alcalde ocupa a tribuna do campo do Chau-Chau en Tui para presenciar a vitoria do Celta (7-0) fronte a un combinado de Porto (El Pueblo Gallego, 12-6-1934).
El Pueblo Gallego do 26 de xuño de 1934, por mor da visita oficial da cidade de Vigo á Exposición Colonial de Porto, publica unha fotografía do alcalde Campos Varela acompañado das autoridades civís e militares portuguesas na estación de San Bento. A comitiva viguesa compúñana un cento de persoas. O alcalde ten a honra de condecorar coa medalla de ouro de Vigo a Mamadú Sissé, o “régulo” da Guinea. O público portugués confunde a Campos Varela co seu ministro da Guerra (Vida Gallega, 30-6-1934).
Poucos días despois, o alcalde Campos Varela volve visitar a exposición portuguesa co gallo da excursión organizada pola Asociación de la Prensa de Vigo (El Pueblo Gallego, 30-6-1934).
O 1 de xullo de 1934, El Pueblo Gallego publica un edicto da alcaldía, no que Campos Varela fai saber que quen asuma a encomenda de rozar o monte do Castro, poderá quedar coa herba de balde..
O 29 de setembro de 1933, El Pueblo Gallego publica unha entrevista ao tenente de alcalde realizada por Xoán Carballeira: la generosa sonrisa de don Ángel Campos Varela pone a mi disposición una butaca mullida, un cigarro oloroso y toda su atenta simpatía dispuesta al diálogo. O texto acompáñase dunha fotografía de Pacheco. Campos Varela denuncia o “desbarajuste administrativo” da Facenda municipal, fai fincapé na perentoria construción da Gran Vía, na promoción de Vigo como cidade turística...
O 5 de marzo de 1934, coa presenza do alcalde Campos Varela, homenaxéase no Centro de Hijos de Vigo ao poeta e cónsul de Colombia Alfredo Gómez Jaime. Na súa honra, dedícaselle a rúa Colombia.
A río lodo, ganancia de pescantíns. O 8 de marzo de 1934 o ministro da Gobernación destitúe o alcalde Martínez Garrido por desobediencia, xa que autorizara un mitin que previamente prohibira a autoridade provincial. O gobernador pon a alcaldía nas mans de Campos Varela, o 1º tenente de alcalde.
O 22 de marzo de 1934, en El Pueblo Gallego, Ánxel Campos Varela, xa como alcalde presidente do concello de Vigo, asina un edicto da alcaldía co que informa a cidadanía da situación dun agromo de rabia e das medidas preventivas.
O 23 de marzo de 1934, o mesmo xornal informa que o alcalde Campos Varela se reuniu cos representantes das empresas cinematográficas. A autoridade transmítelles su decisión de terminar de una vez con los escándalos que producen cuatro ineducuados en la mayor parte de las sesiones.
O 24 de marzo de 1934, o mesmo xornal publica un novo edicto no que o alcalde Campos Varela enuncia catro disposicións de obrigado cumprimento para a cidadanía viguesa: non botar a pela das laranxas á vía pública, observancia das normas de circulación para condutores e peóns e das normas de educación e urbanidade entre os asistentes a espectáculos públicos e prohibición de pór a bogada a secar nas ventás e nos balcóns. A alcaldía conclúe o bando deste xeito: De modo inexorable serán aplicadas a los infractores, sin esperanza de atenuación ni condonación, las sanciones más severas y enérgicas que la Ley le autoriza.
De véspera, o alcalde fixera acto de presenza nun acto de fraternal homenaxe ao pobo de Ourense, celebrado no Centro de Hijos de Vigo.
O 30 de marzo de 1934, El Pueblo Gallego publica un bando da alcaldía anunciando prazas vacantes na banda municipal de música (ídem, en El Pueblo Gallego, 1-4-1934).
O 3 de abril de 1934, o mesmo xornal informa dunha xuntanza celebrada no despacho da alcaldía viguesa que, canda o titular Campos Varela, reunira o alcalde de Lavadores e a senllos representantes dos rotativos Faro de Vigo e El Pueblo Gallego. O motivo do encontro era proceder a repartir o diñeiro recadado por subscrición popular en prol das vítimas da “catástrofe tranviaria” acaecida en Vigo o 16 de novembro de 1933. A cantidade recadada ascendía a 19.412’90 ptas.
O 5 de abril, no teatro García Barbón, o alcalde imponlle á señorita Mely Claro Vázquez a banda que a distingue como Miss Vigo 1934.
O 10 de abril de 1934, El Pueblo Gallego informa da presenza do alcalde Campos Varela no acto de inauguración da Biblioteca Mariñeira de Bouzas, a primeira desta natureza no Estado.
O 15 de abril de 1934, El Pueblo Gallego informa que, na véspera, o delegado do Goberno Emiliano Iglesias Ambrosio viaxara a Vigo para facer entrega á cidade dos documentos de cesión do monte do Castro. O contido do texto asinado é o seguinte: Alcaldía: En la Casa Consistorial de Vigo a las seis de la tarde del 14 de abril de 1934 –tercer aniversario de la proclamación de la República– D. Emiliano Iglesias Ambrosio, diputado a Cortes por la provincia, en nombre y representación del excelentísimo señor ministro de Hacienda, hizo entrega al Excmo. Ayuntamiento de Vigo, representado por su alcalde D. Ángel Campos Varela, de los terrenos llamados del monte del Castro, cuyo dominio fue reconocido de modo definitivo a la ciudad de Vigo por Ley de 27 de marzo de 1934. O mesmo xornal, o 15 de xullo de 1934, titula: “El parque de Castrelos es ya del pleno dominio de Vigo – Una laudable gestión del alcalde señor Campos Varela”. O Castro e Castrelos, hoxe concorridas zonas de recreo da cidade olívica, convértense en espazos públicos durante a alcaldía do noso paisano.
O ponteareán Emiliano Iglesias Ambrosio foi, canda Alejandro Lerroux, fundador do Partido Republicano Radical. Co triunfo das dereitas nas eleccións xerais de novembro de 1933, Alcalá-Zamora nomeara presidente do Goberno a Lerroux, dando principio ao chamado “Bienio negro”.
O 1 de maio de 1934, o mesmo xornal publica un edicto da alcaldía de Vigo na que o rexedor Campos Varela fai saber que todos os porcos do termo municipal serán vacinados gratuitamente contra a peste.
Polo mesmo xornal (15-5-1934) sabemos da asistencia do alcalde Campos Varela aos actos inaugurais da estación de radio viguesa.
O 22 de maio, o alcalde preside no salón do Hotel Continental a homenaxe ao violinista, director de orquestra e compositor Enrique Fernández Arbós.
O 27 de maio de 1934, baixo o titular “Vigo y el turismo”, El Pueblo Gallego informa que o alcalde recibira un cablegrama de agradecemento do comandante do transatlántico alemán “Milwaukee-Norddeichrad”: Rogamos acepte nuestro sincero agradecimiento por recepción hecha nuestros turistas. Visto resultado obtenido, proyectamos dirigir este año cinco excursiones más a ese magnífico puerto.
El Pueblo Gallego do 31 de maio, tras afirmar nun número anterior que o alcalde Campos Varela non iniciara xestión ningunha en prol da Facenda municipal, publica agora unha nota da alcaldía retrucando tales declaracións.
Na mesma edición, o xornal informa que o día 29 se reuniran no salón de actos da casa do concello a delegación local do Consello de Traballo, unha representación da Unión de Fabricantes de Conservas de Galicia e a xunta directiva da Sociedade de Obreiros e Obreiras Conserveiras La Invencible. Presidiu a xuntanza o alcalde Campos Varela, á sazón, parente de conserveiros.
O 7 de xuño celébrase unha xuntanza no concello na que o alcalde informa do acordo para construír con urxencia unha estrada que una o vial Vigo-Baiona coa praia de Samil (El Pueblo Gallego, 8-6-1934).
O nº 595 da revista Vida gallega (10-6-1934) publica unha reportaxe fotográfica da “grandiosa excursión de Vigo a Ourense”, celebrada o 27 de maio e presidida polo alcalde Campos Varela. As fotos asínaas Pacheco. A viaxe fora organizada polo Centro Orensano e mais o Centro de Hijos de Vigo. En El Pueblo Gallego (30-5-1934), lemos que o Centro de Hijos de Vigo eloxia a Campos Varela por viaxar á aldea de Cachamuíña e participar no acto de inauguración dunha placa en lembranza do heroe da Reconquista.
O domingo 10 de xuño o alcalde ocupa a tribuna do campo do Chau-Chau en Tui para presenciar a vitoria do Celta (7-0) fronte a un combinado de Porto (El Pueblo Gallego, 12-6-1934).
El Pueblo Gallego do 26 de xuño de 1934, por mor da visita oficial da cidade de Vigo á Exposición Colonial de Porto, publica unha fotografía do alcalde Campos Varela acompañado das autoridades civís e militares portuguesas na estación de San Bento. A comitiva viguesa compúñana un cento de persoas. O alcalde ten a honra de condecorar coa medalla de ouro de Vigo a Mamadú Sissé, o “régulo” da Guinea. O público portugués confunde a Campos Varela co seu ministro da Guerra (Vida Gallega, 30-6-1934).
Poucos días despois, o alcalde Campos Varela volve visitar a exposición portuguesa co gallo da excursión organizada pola Asociación de la Prensa de Vigo (El Pueblo Gallego, 30-6-1934).
O 1 de xullo de 1934, El Pueblo Gallego publica un edicto da alcaldía, no que Campos Varela fai saber que quen asuma a encomenda de rozar o monte do Castro, poderá quedar coa herba de balde..
O alcalde Campos Varela visita a Exposisicón Colonial de Porto (El Pueblo Gallego, 26-6-1934).
O alcalde Campos Varela e Iglesias Ambrosio asinan a cesión do monte do Castro (El Pueblo Gallego, 15-4-1934).
|
O monte do Castro a comezos do século XX.
|
Con Campos Varela na alcaldía, Vigo recibe a visita do presidente da República Niceto Alcalá-Zamora. En recoñecemento ao seu labor, o alcalde é condecorado coa Orde da República. Por mor dos sucesos revolucionarios de outubro, Campos Varela cesa nas súas funcións tras sete meses de exercicio.
O alcalde Campos Varela na homenaxe popular a Iglesias Ambrosio en Castrelos (El Pueblo Gallego, 28-8-1934).
O xornal El Pueblo Gallego (13-7-1934) informa que o alcalde Campos Varela houbo de xestionar a crise do Dispensario de Hixiene Infantil, por mor da dimisión colectiva dos seus médicos.
O 17 de xullo, o mesmo xornal informa da presenza do alcalde na botadura do buque-tanque “Campaláns”, construído nos estaleiros de Barreras e destinado ao servizo de Campsa.
O mesmo xornal (24-7-1934) publica que o alcalde Campos Varela recibira no seu despacho o célebre violinista Rómulo Ribera, quen convidou a autoridade municipal ao seu concerto no teatro García Barbón.
O mesmo xornal (28-7-1934) informa que o periódico fora convocado a unha xuntanza co alcalde Campos Varela para intercambiar impresións respecto aos actos que se debían organizar co gallo da visita a Vigo do presidente da República Niceto Alcalá-Zamora.
O mesmo xornal (29-7-1934) publica que o alcalde Campos Varela é nomeado socio honorario da Agrupación García Barbón, formada por exalumnos da Escola Municipal de Artes e Oficios.
A cidade de Vigo debía lucir esplendorosa a ollos da máxima autoridade do Estado. El Pueblo Gallego (31-7-1934) reproduce un edicto da alcaldia na que Campos Varela ordena adoptar todas aquellas medidas que contribuyan a la higienización, urbanización y aseo de nuestra ciudad. Os propietarios dos inmóbeis teñen un prazo de quince días para realizar o branqueo interior das vivendas e, así mesmo, o encalado de tapias e paredes exteriores, agás cando estas sexan “de sillería”, é dicir, de pedra.
O martes 7 de agosto de 1934, El Pueblo Gallego publica unha alocución do alcalde Campos Varela con motivo da visita do presidente da República: Vigueses!: Mañana miércoles será nuestro huesped el Jefe del Estado [...] Vuestro alcalde, que por serlo conoce y siente orgullo de la nobleza de sentimientos del pueblo que rige, abriga la ciega confianza de que para recibir a S. E. todas las clases sociales y todas las ideas sabrán fundirse en una sola emoción. Campos Varela recibirá a Alcalá-Zamora á unha da tarde na confluencia das rúas Lepanto e García Hernández (antes e agora, Urzáiz). Despois: revista ás tropas, paseo até a casa do concello, recepción, banquete oficial no pazo de Castrelos, subida ao Castro...
El Pueblo Gallego (10-8-1934), en portada, publica a foto da despedida que o pobo de Vigo lle dedicou ao presidente da República tras a súa visita á cidade. Na instantánea, Campos Varela acompaña a Alcalá-Zamora e o seu séquito até o embarcadoiro do Club Náutico vigués. Segundo o parecer maioritario, a visita fora todo un éxito.
O mesmo xornal (14-8-1934), co gallo do “Día de Portugal en Vigo”, informa que, coa presenza do alcalde Campos Varela, fora inaugurado na viguesa praza de Portugal o monumento ao poeta portugués Camões, agasallo do Comité Organizador da Exposición Colonial de Porto.
Por El Pueblo Gallego do 18 de agosto de 1934 sabemos que o alcalde Campos Varela era, asemade, presidente accidental da Caja de Ahorros y Monte de Piedad Municipal de Vigo.
Polo mesmo xornal (26-8-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela, parente de conserveiros e salgadores, mediara no conflito da industria do ramo. A representación obreira propón incrementar o salario das mulleres 75 céntimos e o dos homes 50 céntimos. A representación da patronal non acepta a proposta. Campos Varela solicita a transixencia das partes. Remata a xuntanza sen acordo. A representación obreira anuncia que fará uso do dereito de folga. Seis días despois, o 1 de setembro de 1934, El Pueblo Gallego informa que a arbitraxe do gobernador civil ponlle fin ao conflito. Os salarios das mulleres reflectirán unha suba de 40 céntimos e os dos homes, un incremento de 35 céntimos.
Polo mesmo xornal (28-8-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela asistira ao banquete popular en homenaxe ao deputado galego do Partido Republicano Radical Emiliano Iglesias, celebrado no parque de Castrelos. Xuntáronse uns 2.000 comensais.
Polo mesmo xornal (5-9-1934) sabemos que o artista coruñés Ramiro Díaz Baliño expón as súas siluetas e paisaxes no salón de Faro de Vigo. Entre os retratos expostos figura a do alcalde Campos Varela (ídem en Vida Gallega, 10-9-1934).
El Pueblo Gallego do 13 de setembro de 1934 informa que o alcalde e o secretario do concello de Vigo son condecorados polo Goberno da República. A Campos Varela concedéuselle a encomenda con placa da Orde da República e a Juan Baliño Ledo o título de cabaleiro da mesma Orde. Segundo lemos no xornal: La condecoración del señor Campos Varela es la segunda, dentro de la graduación que establecen los estatutos de la Orden de la República ... Dentro del régimen republicano constituyen el más preciado galardón que puede otorgarse por el poder público.
Estas distinciones no constituyen unas más dentro de la siembra a voleo que suele hacerse al paso por los pueblos de las visitas oficiales. Se han apreciado en los condecorados condiciones de organización, dotes de talento, desvelos por el afianzamiento del régimen que han culminado en los brillantes grandiosos actos celebrados con motivo de la venida a Vigo del Jefe del Estado, en los que el señor Campos Varela ha logrado comunicar su férvido entusiasmo a las frías masas de Vigo, hasta el extremo de que toda la ciudad se lanzó a la calle para aplaudir fervorosamente a la más alta magistratura del país, y a los ministros que le acompañaban.
Y estos trabajos de enaltecimiento de la patria y de sus instituciones tuvieron una magnífica continuación en las fiestas hispano-portuguesas que con motivo de la inauguración del monumento al gran épico Camões, se celebraron en nuestro pueblo con asistencia del embajador de Portugal, señor Mello Barreto y de otras altas autoridades del país vecino. (Tamén en Vida Gallega, 10-10-1934).
O mesmo xornal informa da apertura dunha subscrición para que o pobo de Vigo agasalle os condecorados con senllas insignias. Como adoita acontecer, as “consumicións” ían por conta do pobo.
Por El Pueblo Gallego (10-10-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela encabezaba a Comisión Pro Publicación de “La Escuadra de Plata”, libro da autoría do cronista vigués Avelino Rodríguez Elías, obra que versaba sobre a historia dos galeóns de Rande. Ábrese unha subscrición popular. Tras o golpe de Estado fascista de xullo do 36, o xornalista e escritor Rodríguez Elías viuse obrigado a fuxir de Vigo, exiliándose en Paraguai, onde faleceu.
Por mor dos sucesos revolucionarios, na sesión municipal do día 13 de outubro, o gobernador civil Emilio Fernández Gómez suspende das súas funcións os concelleiros socialistas da corporación viguesa, entre eles o excalcalde Emilio Martínez Garrido. Elíxese novo alcalde e noméanse concelleiros interinos. El Pueblo Gallego do 14 de outubro de 1934 informa do cesamento de Campos Varela. Substitúeo na alcaldía o arquitecto Emilio Salgado Urtiaga, presidente do Partido Radical de Vigo, porén, o incombustíbel Campos Varela fica de primeiro tenente de alcalde (ídem en Vida Gallega, 20-10-1934 e El Tea, 24-10-1934).
O 16 de outubro de 1934, El Pueblo Gallego informa que, tras sete meses exercendo de alcalde, o primeiro tenente de alcalde Campos Varela presentaba agora unha moción co obxectivo de pórlle fin á grave situación na que se achaba a Facenda municipal.
No mesmo xornal (25-10-1934) lemos que Campos Varela é elixido para integrar a Comisión de Beneficencia e Sanidade.
O mesmo xornal (13-11-1934) informa que Campos Varela acudira aos actos de homenaxe ao vigués Camilo Molins Carreras, ascendido a contralmirante da Armada Española. O 23 de xuño de 1939, o mesurado e leal Molins Carreras foi fusilado en Cartaxena pola cegueira fascista.
Polo mesmo xornal (1-12-1934) sabemos que Campos Varela colaborou con 25 pesetas na homenaxe ao doutor Casas (Xosé Casas Comesaña), médico municipal coñecido como “o pai dos pobres”. No ano 1934 erixiuse un monolito coa súa efixie en bronce no barrio de Bouzas (ant. concello), onde exerceu.
No mesmo xornal (20-2-1935) lemos que Campos Varela, en calidade de alcalde accidental, asistira ao sepelio da sogra de Fernando Villamarín Rodríguez, deputado a Cortes.
Por El Pueblo Gallego (27-2-1935) sabemos que Campos Varela fora dado de baixa na sociedade agraria á que pertencia (Sociedade de Agricultores de Coruxo) e, xa que logo, na Federación Agraria de Vigo (ídem en El Tea, 4-3-1935)....
O 17 de xullo, o mesmo xornal informa da presenza do alcalde na botadura do buque-tanque “Campaláns”, construído nos estaleiros de Barreras e destinado ao servizo de Campsa.
O mesmo xornal (24-7-1934) publica que o alcalde Campos Varela recibira no seu despacho o célebre violinista Rómulo Ribera, quen convidou a autoridade municipal ao seu concerto no teatro García Barbón.
O mesmo xornal (28-7-1934) informa que o periódico fora convocado a unha xuntanza co alcalde Campos Varela para intercambiar impresións respecto aos actos que se debían organizar co gallo da visita a Vigo do presidente da República Niceto Alcalá-Zamora.
O mesmo xornal (29-7-1934) publica que o alcalde Campos Varela é nomeado socio honorario da Agrupación García Barbón, formada por exalumnos da Escola Municipal de Artes e Oficios.
A cidade de Vigo debía lucir esplendorosa a ollos da máxima autoridade do Estado. El Pueblo Gallego (31-7-1934) reproduce un edicto da alcaldia na que Campos Varela ordena adoptar todas aquellas medidas que contribuyan a la higienización, urbanización y aseo de nuestra ciudad. Os propietarios dos inmóbeis teñen un prazo de quince días para realizar o branqueo interior das vivendas e, así mesmo, o encalado de tapias e paredes exteriores, agás cando estas sexan “de sillería”, é dicir, de pedra.
O martes 7 de agosto de 1934, El Pueblo Gallego publica unha alocución do alcalde Campos Varela con motivo da visita do presidente da República: Vigueses!: Mañana miércoles será nuestro huesped el Jefe del Estado [...] Vuestro alcalde, que por serlo conoce y siente orgullo de la nobleza de sentimientos del pueblo que rige, abriga la ciega confianza de que para recibir a S. E. todas las clases sociales y todas las ideas sabrán fundirse en una sola emoción. Campos Varela recibirá a Alcalá-Zamora á unha da tarde na confluencia das rúas Lepanto e García Hernández (antes e agora, Urzáiz). Despois: revista ás tropas, paseo até a casa do concello, recepción, banquete oficial no pazo de Castrelos, subida ao Castro...
El Pueblo Gallego (10-8-1934), en portada, publica a foto da despedida que o pobo de Vigo lle dedicou ao presidente da República tras a súa visita á cidade. Na instantánea, Campos Varela acompaña a Alcalá-Zamora e o seu séquito até o embarcadoiro do Club Náutico vigués. Segundo o parecer maioritario, a visita fora todo un éxito.
O mesmo xornal (14-8-1934), co gallo do “Día de Portugal en Vigo”, informa que, coa presenza do alcalde Campos Varela, fora inaugurado na viguesa praza de Portugal o monumento ao poeta portugués Camões, agasallo do Comité Organizador da Exposición Colonial de Porto.
Por El Pueblo Gallego do 18 de agosto de 1934 sabemos que o alcalde Campos Varela era, asemade, presidente accidental da Caja de Ahorros y Monte de Piedad Municipal de Vigo.
Polo mesmo xornal (26-8-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela, parente de conserveiros e salgadores, mediara no conflito da industria do ramo. A representación obreira propón incrementar o salario das mulleres 75 céntimos e o dos homes 50 céntimos. A representación da patronal non acepta a proposta. Campos Varela solicita a transixencia das partes. Remata a xuntanza sen acordo. A representación obreira anuncia que fará uso do dereito de folga. Seis días despois, o 1 de setembro de 1934, El Pueblo Gallego informa que a arbitraxe do gobernador civil ponlle fin ao conflito. Os salarios das mulleres reflectirán unha suba de 40 céntimos e os dos homes, un incremento de 35 céntimos.
Polo mesmo xornal (28-8-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela asistira ao banquete popular en homenaxe ao deputado galego do Partido Republicano Radical Emiliano Iglesias, celebrado no parque de Castrelos. Xuntáronse uns 2.000 comensais.
Polo mesmo xornal (5-9-1934) sabemos que o artista coruñés Ramiro Díaz Baliño expón as súas siluetas e paisaxes no salón de Faro de Vigo. Entre os retratos expostos figura a do alcalde Campos Varela (ídem en Vida Gallega, 10-9-1934).
El Pueblo Gallego do 13 de setembro de 1934 informa que o alcalde e o secretario do concello de Vigo son condecorados polo Goberno da República. A Campos Varela concedéuselle a encomenda con placa da Orde da República e a Juan Baliño Ledo o título de cabaleiro da mesma Orde. Segundo lemos no xornal: La condecoración del señor Campos Varela es la segunda, dentro de la graduación que establecen los estatutos de la Orden de la República ... Dentro del régimen republicano constituyen el más preciado galardón que puede otorgarse por el poder público.
Estas distinciones no constituyen unas más dentro de la siembra a voleo que suele hacerse al paso por los pueblos de las visitas oficiales. Se han apreciado en los condecorados condiciones de organización, dotes de talento, desvelos por el afianzamiento del régimen que han culminado en los brillantes grandiosos actos celebrados con motivo de la venida a Vigo del Jefe del Estado, en los que el señor Campos Varela ha logrado comunicar su férvido entusiasmo a las frías masas de Vigo, hasta el extremo de que toda la ciudad se lanzó a la calle para aplaudir fervorosamente a la más alta magistratura del país, y a los ministros que le acompañaban.
Y estos trabajos de enaltecimiento de la patria y de sus instituciones tuvieron una magnífica continuación en las fiestas hispano-portuguesas que con motivo de la inauguración del monumento al gran épico Camões, se celebraron en nuestro pueblo con asistencia del embajador de Portugal, señor Mello Barreto y de otras altas autoridades del país vecino. (Tamén en Vida Gallega, 10-10-1934).
O mesmo xornal informa da apertura dunha subscrición para que o pobo de Vigo agasalle os condecorados con senllas insignias. Como adoita acontecer, as “consumicións” ían por conta do pobo.
Por El Pueblo Gallego (10-10-1934) sabemos que o alcalde Campos Varela encabezaba a Comisión Pro Publicación de “La Escuadra de Plata”, libro da autoría do cronista vigués Avelino Rodríguez Elías, obra que versaba sobre a historia dos galeóns de Rande. Ábrese unha subscrición popular. Tras o golpe de Estado fascista de xullo do 36, o xornalista e escritor Rodríguez Elías viuse obrigado a fuxir de Vigo, exiliándose en Paraguai, onde faleceu.
Por mor dos sucesos revolucionarios, na sesión municipal do día 13 de outubro, o gobernador civil Emilio Fernández Gómez suspende das súas funcións os concelleiros socialistas da corporación viguesa, entre eles o excalcalde Emilio Martínez Garrido. Elíxese novo alcalde e noméanse concelleiros interinos. El Pueblo Gallego do 14 de outubro de 1934 informa do cesamento de Campos Varela. Substitúeo na alcaldía o arquitecto Emilio Salgado Urtiaga, presidente do Partido Radical de Vigo, porén, o incombustíbel Campos Varela fica de primeiro tenente de alcalde (ídem en Vida Gallega, 20-10-1934 e El Tea, 24-10-1934).
O 16 de outubro de 1934, El Pueblo Gallego informa que, tras sete meses exercendo de alcalde, o primeiro tenente de alcalde Campos Varela presentaba agora unha moción co obxectivo de pórlle fin á grave situación na que se achaba a Facenda municipal.
No mesmo xornal (25-10-1934) lemos que Campos Varela é elixido para integrar a Comisión de Beneficencia e Sanidade.
O mesmo xornal (13-11-1934) informa que Campos Varela acudira aos actos de homenaxe ao vigués Camilo Molins Carreras, ascendido a contralmirante da Armada Española. O 23 de xuño de 1939, o mesurado e leal Molins Carreras foi fusilado en Cartaxena pola cegueira fascista.
Polo mesmo xornal (1-12-1934) sabemos que Campos Varela colaborou con 25 pesetas na homenaxe ao doutor Casas (Xosé Casas Comesaña), médico municipal coñecido como “o pai dos pobres”. No ano 1934 erixiuse un monolito coa súa efixie en bronce no barrio de Bouzas (ant. concello), onde exerceu.
No mesmo xornal (20-2-1935) lemos que Campos Varela, en calidade de alcalde accidental, asistira ao sepelio da sogra de Fernando Villamarín Rodríguez, deputado a Cortes.
Por El Pueblo Gallego (27-2-1935) sabemos que Campos Varela fora dado de baixa na sociedade agraria á que pertencia (Sociedade de Agricultores de Coruxo) e, xa que logo, na Federación Agraria de Vigo (ídem en El Tea, 4-3-1935)....
O alcalde Campos Varela canda o presidente da República pasean polas rúas de Vigo (El Pueblo Gallego, 10-8-1934).
Tras o seu cese, Campos Varela aínda recuperará o bastón de mando de xeito intermitente. O día 20 de febreiro, por mor dos resultados electorais, o socialista Emilio Martínez Garrido substitúe a Campos Varela na alcaldía
O alcalde Martínez Garrido no despacho da alcaldía.
O Goberno Civil inspecciona a Facenda municipal viguesa e detecta, entre outras irregularidades, 175.039’54 pesetas de gasto sen formalizar durante a alcaldía de Campos Varela. A auditoría correra a cargo do avogado e delegado gobernativo Alberte Martínez Tiscar. En El Pueblo Gallego (5-7-1935), o novo alcalde, Salgado Urtiaga, exprésase deste xeito: Todos recordamos el ruido, que aún ensordece, el terrible escándalo que hubo de armar la gloriosa corporación municipal del advenimiento de la República al encontrarse con un volumen de pagos “a formalizar” que ascendía en aquellas fechas a 224.039’43 pesetas. Tales vuelos adquirió el hecho que todo ciudadano hubo de pensar con alarma que las cárceles no serían suficientes para albergar tanto pecador. Funcionaban los terribles tribunales de responsabilidades. Se predicaba férrea ejemplaridad en el castigo. Se exhibían ante el pueblo descarnadamente los hechos, para que el pueblo hiciese caer sus iras sobre la delincuencia. Por momentos, hubimos de sentir escalofríos. Sin embargo todo fue una humorada pasajera. Aquella suma sin formalizar de 224.039’43 pesetas que dio lugar a la tragicomedia se fue haciendo pausadamente más robusta, hasta que llegó a un titán que, cual el caballero Lohengrim, acorazado y espada desafiadora en mano, de un golpe certero vuelca 175.000 pesetas sobre la suma y redondea para siempre la cifra. Él no entiende de blandenguerías. Así se hace. La cuestión es acabar pronto.
Y ya tenemos elevada al doble, gracias a ese heroico esfuerzo, la suma del drama. Y mientras tanto el pueblo paciente aguanta y paga.
En El Pueblo Gallego (7-7-1935), Campos Varela deféndese das anteriores acusacións, explicando a diferenza entre “pagos a justificar” e “pagos a formalizar”.
Alcalde e exalcalde intercambian reproches na prensa local. Salgado Urtiaga, en El Pueblo Gallego (19-7-1935), reitera as súas acusacións de irregularidades contábeis durante a xestión de Campos Varela.
En novembro, Campos Varela, en calidade de tenente de alcalde, asiste na Sociedade La Oliva a unha conferencia do doutor Iglesias titulada “La vida en el mar” (El Pueblo Gallego, 12-11-1935).
O 7 de xaneiro de 1936, El Pueblo Gallego publica un edicto da alcaldía no que se informa que o concello vai adquirir por concurso oitenta e cinco impermeábeis e vinte traxes de faena “(monos)” para o Servizo Municipal de Limpeza Pública. Campos Varela, que recuperara a alcaldía, asina o bando.
O mesmo xornal (8-1-1936) informa doutra reorganización levada a cabo polo Goberno Civil na corporación viguesa. Ánxel Campos Varela aparece na listaxe de concelleiros repostos, pertencentes á anterior corporación e que foran elixidos polo pobo. O mesmo día oito, no salón de sesións do concello, celébrase unha xuntanza presidida polo delegado gobernativo Alberte Martínez Tiscar co obxectivo de conformar a nova corporación. Tras as votacións, Manuel Hidalgo Rodríguez faise coa alcaldía e Ánxel Campos Varela é ratificado como primeiro tenente de alcalde (El Pueblo Gallego, 9-1-1936 e El Tea, 14-1-1936).
Alberte Martínez Tiscar será detido o 6 de setembro de 1936 por un fato de falanxistas, cívicos e membros da Garda Civil. Foi torturado, asasinado e fondeado en augas de Bueu.
Na sesión municipal celebrada o 10 de xaneiro de 1936, Campos Varela é escolleito para integrar a Comisión de Gobernación.
Por El Pueblo Gallego (26-1-1936) sabemos que Campos Varela, de novo en calidade de alcalde, recibira, procedentes de Madrid, o director do Colegio Nacional de Ciegos e mais o director do Colegio Nacional de Sordomudos. Despois visitaron a Escola Municipal de Cegos que o concello sostiña na rúa de Cervantes.
Os días 16 e 23 de febreiro de 1936 celebráronse no Estado as terceiras eleccións xerais da II República. O día 20, por mor dos resultados, remodélase a composición da corporación viguesa. Campos Varela cesa como alcalde. É substituído polo socialista Emilio Martínez Garrido, que recupera a alcaldía. Segundo o xornal pontevedrés El País (22-2-1936), Campos Varela non quixo parabenizar a nova autoridade.
Tras a sublevación fascista de xullo de 1936, Emilio Martínez Garrido foi detido, xulgado en consello de guerra e fusilado no cemiterio de Pereiró o 27 de agosto de 1936.
Concluída a súa vida política, Campos Varela dedicarase de cheo á avogacía, conxugando a súa profesión co seu cargo de xefe provincial da Sección Económica Sindical da Pesca e coa xestión da súa empresa de conservas “La Canidense”.
El Pueblo Gallego (3-3-1936) informa da voda entre Branca Cerqueira Pose e Luís Collado de Ozores. Casan na parroquial de Santiago de Vigo. Branca Cerqueira era filla de Antonio Cerqueira Domínguez “prestigioso fabricante de conservas” e sobriña política de Campos Varela, que asina na acta como testemuña da noiva.
Y ya tenemos elevada al doble, gracias a ese heroico esfuerzo, la suma del drama. Y mientras tanto el pueblo paciente aguanta y paga.
En El Pueblo Gallego (7-7-1935), Campos Varela deféndese das anteriores acusacións, explicando a diferenza entre “pagos a justificar” e “pagos a formalizar”.
Alcalde e exalcalde intercambian reproches na prensa local. Salgado Urtiaga, en El Pueblo Gallego (19-7-1935), reitera as súas acusacións de irregularidades contábeis durante a xestión de Campos Varela.
En novembro, Campos Varela, en calidade de tenente de alcalde, asiste na Sociedade La Oliva a unha conferencia do doutor Iglesias titulada “La vida en el mar” (El Pueblo Gallego, 12-11-1935).
O 7 de xaneiro de 1936, El Pueblo Gallego publica un edicto da alcaldía no que se informa que o concello vai adquirir por concurso oitenta e cinco impermeábeis e vinte traxes de faena “(monos)” para o Servizo Municipal de Limpeza Pública. Campos Varela, que recuperara a alcaldía, asina o bando.
O mesmo xornal (8-1-1936) informa doutra reorganización levada a cabo polo Goberno Civil na corporación viguesa. Ánxel Campos Varela aparece na listaxe de concelleiros repostos, pertencentes á anterior corporación e que foran elixidos polo pobo. O mesmo día oito, no salón de sesións do concello, celébrase unha xuntanza presidida polo delegado gobernativo Alberte Martínez Tiscar co obxectivo de conformar a nova corporación. Tras as votacións, Manuel Hidalgo Rodríguez faise coa alcaldía e Ánxel Campos Varela é ratificado como primeiro tenente de alcalde (El Pueblo Gallego, 9-1-1936 e El Tea, 14-1-1936).
Alberte Martínez Tiscar será detido o 6 de setembro de 1936 por un fato de falanxistas, cívicos e membros da Garda Civil. Foi torturado, asasinado e fondeado en augas de Bueu.
Na sesión municipal celebrada o 10 de xaneiro de 1936, Campos Varela é escolleito para integrar a Comisión de Gobernación.
Por El Pueblo Gallego (26-1-1936) sabemos que Campos Varela, de novo en calidade de alcalde, recibira, procedentes de Madrid, o director do Colegio Nacional de Ciegos e mais o director do Colegio Nacional de Sordomudos. Despois visitaron a Escola Municipal de Cegos que o concello sostiña na rúa de Cervantes.
Os días 16 e 23 de febreiro de 1936 celebráronse no Estado as terceiras eleccións xerais da II República. O día 20, por mor dos resultados, remodélase a composición da corporación viguesa. Campos Varela cesa como alcalde. É substituído polo socialista Emilio Martínez Garrido, que recupera a alcaldía. Segundo o xornal pontevedrés El País (22-2-1936), Campos Varela non quixo parabenizar a nova autoridade.
Tras a sublevación fascista de xullo de 1936, Emilio Martínez Garrido foi detido, xulgado en consello de guerra e fusilado no cemiterio de Pereiró o 27 de agosto de 1936.
Concluída a súa vida política, Campos Varela dedicarase de cheo á avogacía, conxugando a súa profesión co seu cargo de xefe provincial da Sección Económica Sindical da Pesca e coa xestión da súa empresa de conservas “La Canidense”.
El Pueblo Gallego (3-3-1936) informa da voda entre Branca Cerqueira Pose e Luís Collado de Ozores. Casan na parroquial de Santiago de Vigo. Branca Cerqueira era filla de Antonio Cerqueira Domínguez “prestigioso fabricante de conservas” e sobriña política de Campos Varela, que asina na acta como testemuña da noiva.
Caricatura do alcalde Emilio Martínez Garrido.
|
O alcalde Emilio Martínez Garrido.
|
Tras o golpe de Estado fascista, Campos Varela militará en Falanxe. Concluída a súa vida política, volve exercer a avogacía e funda a empresa Conservas “La Canidense”. Campos Varela morre de cancro en 1954, aos 63 anos de idade
Ánxel Campos Varela (Foto Pacheco, 29-9-1933).
Do 17 ao 21 de xullo de 1936, unha facción do exército levantouse en armas contra o goberno da República, referendado polas urnas. O fracaso do golpe de Estado orquestrado polo fascismo abocounos a unha terríbel guerra civil.
O xornal El Pueblo Gallego será incautado o 31 de xullo de 1936 polos militares sublevados, sumándose á chamada prensa do Movimiento.
Dous meses despois, en El Pueblo Gallego (17-9-1936), na sección “Noticiario de Falange Española de las JONS (Jefatura de Vigo)”, atopamos a Ánxel Campos Varela nunha listaxe de simpatizantes que achegan doazóns a Falanxe. Campos Varela colabora con 125 pesetas. Un mes antes, Rosa Cerqueira Domínguez, a súa cónxuxe, entregaba en prol do exército franquista 92 gramos de ouro: una moneda de una libra esterlina con asa, una moneda crujer con asa, dos pulseras, cuatro cadenas, un imperdible, un medallón, dos medallas, tres sortijas, tres pares de pendientes, un alfiler de corbata, un gemelo, una cruz y varios trozos sueltos (El Pueblo Gallego, 23-8-1936).
En El Pueblo Gallego (6-10-1936), na sección “Noticiario de Falange Española de las J.O.N.S (Jefatura de Vigo)”, achamos a Ánxel Campos Varela nunha “Relación de camaradas que deberán pasar por la Secretaría Local para provistarse del oportuno carnet”.
Como militante de Falanxe, “debidamente uniformado”, Ánxel Campos Varela foi requirido con frecuencia pola Xefatura de Milicias desta organización en Vigo, para a realización de diversos servizos, adscribíndose á primeira e á terceira “Centuria”: “servicios especiales”, “servicios nocturnos con las fuerzas de orden público”, “oficinas del aeropuerto de Vigo”, “prevención”, “imaginaria-servicio antiaeronáutico”... En El Pueblo Gallego consígnase esta actividade até o 2 de abril de 1939.
Polo mesmo xornal (20-7-1937) sabemos que Ánxel Campos Varela depositara na Caixa de Aforros Municipal a cantidade de 25 pesetas en prol dos sublevados e “para la compra de un barco de guerra”.
No mesmo xornal (16-12-1937) lemos que Ánxel Campos Varela colaborara con 50 pesetas para o “Aguinaldo del combatiente”.
O nº 39 (1-3-1938) da revista Martín Códax (órgano da agrupación homónima) felicita a Ánxel Campos Varela, un dos seus socios, pola súa onomástica (ídem, en 1939; ídem, en 1940).
En El Pueblo Gallego (9-10-1938) lemos que Ánxel Campos Varela achegara 25 pesetas para a adquisición das insignias da Medalla Militar coa que se homenaxeou a Xosé Fernández Parada, párroco de Comesaña, “en premio a su heroica actuación en campaña”.
Tres anos despois, El Pueblo Gallego (22-3-1941) informa do enlace matrimonial Varela-Cerqueira. A voda de Rosita Cerqueira Pose, filla do conserveiro Antonio Cerqueira Domínguez, e Xosé Varela Saavedra tivo lugar na igrexa parroquial de Santiago de Vigo. Casounos o “Padre Comesaña”. A representación do xuíz ostentouna Ánxel Campos Varela, cuñado de Antonio Cerqueira.
O 24 de maio de 1941, El Pueblo Gallego informa do casamento de Xosefina Cerqueira Pose, outra das fillas do conserveiro Antonio Cerqueira, con Rosendo Pinzás Soto. Ánxel Campos Varela, tío político da noiva, volve representar o xuíz na cerimonia, que ten lugar na colexiata de Vigo.
O 12 de decembro de 1943, El Pueblo Gallego publica a listaxe de doadores dunha subscrición “Pro Navidad de los humildes”. Ánxel Campos Varela participa con 50 pesetas.
O 29 de agosto de 1946, o vespertino La Noche informa do casamento de María Isabel Cerqueira Urizar, filla do conserveiro Ventura Cerqueira Domínguez. A moza casa con Xosé Ramón de Castro, marqués de Leis, emparentado á súa vez coa familia Riestra. Ánxel Campos Varela, cuñado de Ventura Cerqueira, fixo de testemuña do enlace.
El Pueblo Gallego (21-10-1947) informa de que Ánxel Campos Varela fora elixido vogal da Xunta Social do Sindicato da Pesca.
O mesmo xornal (13-6-1948) anuncia que, no salón de actos do Hogar del Productor, co gallo da xuntanza extraordinaria do Consello Económico e Social, Ánxel Campos Varela falará sobre “El transporte y las industrias de la pesca” (ídem, en La Noche, 14-6-1948).
Nesta altura, emulando a parentela, Campos Varela funda en Canido a conserveira Ángel Campos Varela (“Fábrica de conservas y salazones de pescados”), que comercializará os seus produtos coa marca “La Canidense”. O obradoiro de “La Canidense” ocupará as naves da antiga conserveira do seu sogro Antonio Cerqueira. Derruídos os edificios da conserveira de Canido, na actualidade aqueles predios son terreo urbanizábel.
Un dos envases de follalata das conservas “La Canidense”, datado nos anos 50, pódese adquirir hoxe na Internet. No seu momento, o vello recipiente contivo agullas en aceite puro de oliva (clase extra). No emblema de “La Canidense” distínguense as chemineas fumegantes da industria, sita á beira da praia do Canto da Area; tamén se albisca o convoi do antigo tranvía e a capela dos Liñares.
O quincenario Sábado (30-9-1950), publicación da Delegación Provincial de Sindicatos de Pontevedra, informa das eleccións sindicais. Na empresa Ángel Campos Varela (do Sindicato da Pesca), xa se realizaran as eleccións de enlaces. (Tamén, catro anos despois: El Pueblo Gallego, 11 e 12-3-1954 e Avante, 15-4-1954).
Por El Pueblo Gallego (13-7-1952), sabemos que Ánxel Campos Varela era presidente da Comisión “Pro atrio de Liñares”, encargada da construción do adro da capela de Nosa Señora de Liñares, na parroquia de San Miguel de Oia.
O mesmo xornal (14-9-1952) salienta o vínculo existente entre Campos Varela e a advocación da Virxe dos Liñares de Canido. O correspondente José Vidal Bustamante chama a Campos Varela “el abogado marinero” e engade: Ángel Campos Varela, abogado, que oriundo de la serranía pontevedresa, aquí vino a ancorar, con muchos rizones, con tantos como solemos hacerlos los de tierra adentro que llegamos a comprender y amar al mar. Foi Campos Varela quen lle explicou a Vidal Bustamante a relación do topónimo “Liñares” co pretérito cultivo do liño nos predios do Vao. Foi tamén Campos Varela quen promovera a ampliación do templo dos Liñares sendo, até 1949, mordomo da festa. Así mesmo, sabemos por Bustamante do preito que enfrontou os veciños de Oia cos de Coruxo pola posesión da capela. Finalmente, os tribunais eclesiásticos déronlles a razón aos de Oia.
Por El Pueblo Gallego (28-4-1953), sabemos do casamento en Madrid de María Teresa Cerqueira Company, filla de Xoán Cerqueira Domínguez e sobriña política de Campos Varela, que actuou de testemuña no enlace. En setembro de 1936, Xoán Cerqueira Domínguez figuraba como xefe local de Falanxe; no 37, tesoureiro comarcal e subxefe de escuadra...
O avogado, industrial e hábil político cerdedés Ánxel Campos Varela, grande afeccionado á música e á literatura, morre de cancro ao ano seguinte, o 20 de xuño de 1954, aos 63 anos de idade. Os indiscutíbeis dotes camaleónicos de Campos Varela convertérono no político máis relevante dos que deu Cerdedo, capeando sen apenas despeitearse unha república e dúas ditaduras.
Vinte e dous anos despois e a tres anos vista da súa desaparición como rotativo, o xornal El Pueblo Gallego (3-11-1976) lembra que con Ánxel Campos Varela á fronte da alcaldía fora aprobado o Plan Comarcal (Proxecto de extensión (ensanche) e reforma interior de Vigo), encargado pola corporación en 1930 e redactado polo arquitecto Antonio Palacios (sesión plenaria do 6 de xuño de 1934). Por desgraza, o adiantado proxecto urbanístico do arquitecto Palacios (1874-1945), das que Campos Varela era entusiasta defensor, bateu cunha realidade imposibilitadora.
O xornal El Pueblo Gallego será incautado o 31 de xullo de 1936 polos militares sublevados, sumándose á chamada prensa do Movimiento.
Dous meses despois, en El Pueblo Gallego (17-9-1936), na sección “Noticiario de Falange Española de las JONS (Jefatura de Vigo)”, atopamos a Ánxel Campos Varela nunha listaxe de simpatizantes que achegan doazóns a Falanxe. Campos Varela colabora con 125 pesetas. Un mes antes, Rosa Cerqueira Domínguez, a súa cónxuxe, entregaba en prol do exército franquista 92 gramos de ouro: una moneda de una libra esterlina con asa, una moneda crujer con asa, dos pulseras, cuatro cadenas, un imperdible, un medallón, dos medallas, tres sortijas, tres pares de pendientes, un alfiler de corbata, un gemelo, una cruz y varios trozos sueltos (El Pueblo Gallego, 23-8-1936).
En El Pueblo Gallego (6-10-1936), na sección “Noticiario de Falange Española de las J.O.N.S (Jefatura de Vigo)”, achamos a Ánxel Campos Varela nunha “Relación de camaradas que deberán pasar por la Secretaría Local para provistarse del oportuno carnet”.
Como militante de Falanxe, “debidamente uniformado”, Ánxel Campos Varela foi requirido con frecuencia pola Xefatura de Milicias desta organización en Vigo, para a realización de diversos servizos, adscribíndose á primeira e á terceira “Centuria”: “servicios especiales”, “servicios nocturnos con las fuerzas de orden público”, “oficinas del aeropuerto de Vigo”, “prevención”, “imaginaria-servicio antiaeronáutico”... En El Pueblo Gallego consígnase esta actividade até o 2 de abril de 1939.
Polo mesmo xornal (20-7-1937) sabemos que Ánxel Campos Varela depositara na Caixa de Aforros Municipal a cantidade de 25 pesetas en prol dos sublevados e “para la compra de un barco de guerra”.
No mesmo xornal (16-12-1937) lemos que Ánxel Campos Varela colaborara con 50 pesetas para o “Aguinaldo del combatiente”.
O nº 39 (1-3-1938) da revista Martín Códax (órgano da agrupación homónima) felicita a Ánxel Campos Varela, un dos seus socios, pola súa onomástica (ídem, en 1939; ídem, en 1940).
En El Pueblo Gallego (9-10-1938) lemos que Ánxel Campos Varela achegara 25 pesetas para a adquisición das insignias da Medalla Militar coa que se homenaxeou a Xosé Fernández Parada, párroco de Comesaña, “en premio a su heroica actuación en campaña”.
Tres anos despois, El Pueblo Gallego (22-3-1941) informa do enlace matrimonial Varela-Cerqueira. A voda de Rosita Cerqueira Pose, filla do conserveiro Antonio Cerqueira Domínguez, e Xosé Varela Saavedra tivo lugar na igrexa parroquial de Santiago de Vigo. Casounos o “Padre Comesaña”. A representación do xuíz ostentouna Ánxel Campos Varela, cuñado de Antonio Cerqueira.
O 24 de maio de 1941, El Pueblo Gallego informa do casamento de Xosefina Cerqueira Pose, outra das fillas do conserveiro Antonio Cerqueira, con Rosendo Pinzás Soto. Ánxel Campos Varela, tío político da noiva, volve representar o xuíz na cerimonia, que ten lugar na colexiata de Vigo.
O 12 de decembro de 1943, El Pueblo Gallego publica a listaxe de doadores dunha subscrición “Pro Navidad de los humildes”. Ánxel Campos Varela participa con 50 pesetas.
O 29 de agosto de 1946, o vespertino La Noche informa do casamento de María Isabel Cerqueira Urizar, filla do conserveiro Ventura Cerqueira Domínguez. A moza casa con Xosé Ramón de Castro, marqués de Leis, emparentado á súa vez coa familia Riestra. Ánxel Campos Varela, cuñado de Ventura Cerqueira, fixo de testemuña do enlace.
El Pueblo Gallego (21-10-1947) informa de que Ánxel Campos Varela fora elixido vogal da Xunta Social do Sindicato da Pesca.
O mesmo xornal (13-6-1948) anuncia que, no salón de actos do Hogar del Productor, co gallo da xuntanza extraordinaria do Consello Económico e Social, Ánxel Campos Varela falará sobre “El transporte y las industrias de la pesca” (ídem, en La Noche, 14-6-1948).
Nesta altura, emulando a parentela, Campos Varela funda en Canido a conserveira Ángel Campos Varela (“Fábrica de conservas y salazones de pescados”), que comercializará os seus produtos coa marca “La Canidense”. O obradoiro de “La Canidense” ocupará as naves da antiga conserveira do seu sogro Antonio Cerqueira. Derruídos os edificios da conserveira de Canido, na actualidade aqueles predios son terreo urbanizábel.
Un dos envases de follalata das conservas “La Canidense”, datado nos anos 50, pódese adquirir hoxe na Internet. No seu momento, o vello recipiente contivo agullas en aceite puro de oliva (clase extra). No emblema de “La Canidense” distínguense as chemineas fumegantes da industria, sita á beira da praia do Canto da Area; tamén se albisca o convoi do antigo tranvía e a capela dos Liñares.
O quincenario Sábado (30-9-1950), publicación da Delegación Provincial de Sindicatos de Pontevedra, informa das eleccións sindicais. Na empresa Ángel Campos Varela (do Sindicato da Pesca), xa se realizaran as eleccións de enlaces. (Tamén, catro anos despois: El Pueblo Gallego, 11 e 12-3-1954 e Avante, 15-4-1954).
Por El Pueblo Gallego (13-7-1952), sabemos que Ánxel Campos Varela era presidente da Comisión “Pro atrio de Liñares”, encargada da construción do adro da capela de Nosa Señora de Liñares, na parroquia de San Miguel de Oia.
O mesmo xornal (14-9-1952) salienta o vínculo existente entre Campos Varela e a advocación da Virxe dos Liñares de Canido. O correspondente José Vidal Bustamante chama a Campos Varela “el abogado marinero” e engade: Ángel Campos Varela, abogado, que oriundo de la serranía pontevedresa, aquí vino a ancorar, con muchos rizones, con tantos como solemos hacerlos los de tierra adentro que llegamos a comprender y amar al mar. Foi Campos Varela quen lle explicou a Vidal Bustamante a relación do topónimo “Liñares” co pretérito cultivo do liño nos predios do Vao. Foi tamén Campos Varela quen promovera a ampliación do templo dos Liñares sendo, até 1949, mordomo da festa. Así mesmo, sabemos por Bustamante do preito que enfrontou os veciños de Oia cos de Coruxo pola posesión da capela. Finalmente, os tribunais eclesiásticos déronlles a razón aos de Oia.
Por El Pueblo Gallego (28-4-1953), sabemos do casamento en Madrid de María Teresa Cerqueira Company, filla de Xoán Cerqueira Domínguez e sobriña política de Campos Varela, que actuou de testemuña no enlace. En setembro de 1936, Xoán Cerqueira Domínguez figuraba como xefe local de Falanxe; no 37, tesoureiro comarcal e subxefe de escuadra...
O avogado, industrial e hábil político cerdedés Ánxel Campos Varela, grande afeccionado á música e á literatura, morre de cancro ao ano seguinte, o 20 de xuño de 1954, aos 63 anos de idade. Os indiscutíbeis dotes camaleónicos de Campos Varela convertérono no político máis relevante dos que deu Cerdedo, capeando sen apenas despeitearse unha república e dúas ditaduras.
Vinte e dous anos despois e a tres anos vista da súa desaparición como rotativo, o xornal El Pueblo Gallego (3-11-1976) lembra que con Ánxel Campos Varela á fronte da alcaldía fora aprobado o Plan Comarcal (Proxecto de extensión (ensanche) e reforma interior de Vigo), encargado pola corporación en 1930 e redactado polo arquitecto Antonio Palacios (sesión plenaria do 6 de xuño de 1934). Por desgraza, o adiantado proxecto urbanístico do arquitecto Palacios (1874-1945), das que Campos Varela era entusiasta defensor, bateu cunha realidade imposibilitadora.
Capela dos Liñares (Canido).
|
Lata de conservas La Canidense.
|
Necrolóxica (2º cabodano) de Campos Varela (Faro de Vigo, 19-6-1956).
|
|