E remata este tempo eclesial cunha festa englobante, universalizadora: Xesús, Rei do universo. É dicir: rei de toda a creación, da que nós formamos parte. Un universo que se estende, quizais infinitamente, cara a arriba e cara a abaixo. No grande, máis alá das galaxias das que ata agora temos noticia. No pequeno, máis abaixo das incribles pequenas estruturas que nos van descubrindo os investigadores.
Deus é infinito, non ten limite algún na súa grandeza, no seu poder, na súa bondade. Resulta lóxico por iso que o universo participe tamén dalgunha maneira da grandeza do seu Creador. Sobre todo tendo en conta que Deus Pai tiña ademais desde sempre o proxecto de que o seu Fillo único se encarnase ou fixese home nun momento concreto da evolución do universo e da historia humana. Podemos dicir que o país, o “reino” do que Xesús ía ser rei non podía ser cousa cativiña e modesta. Tiña que ter unha certa proporción coa grandeza de Deus.
Porque Xesús non nega -a pesar da súa sinxeleza, humildade e proximidade a todos- que El sexa rei. Todo o contrario. En momentos cruciais da súa vida, preto por exemplo da súa morte inxusta e violenta, Xesús afirmará a súa realeza ante o mandatario romano Pilato que lle preguntaba expresamente por ela. “Eu son Rei”, responderalle. Por iso o título de “rei” figurará no letreiro sobre a cruz na que foi crucificado: “Xesús Nazareno, rei dos xudeus”. Un título que se vai converter de feito coa súa morte e resurrección en título universal: Xesús rei, non só dos xudeus, senón de toda a humanidade, de todo o universo.
Mais a realeza de Xesús Cristo é moi distinta das realezas humanas. Por iso a Xesús non lle gustaba que, aínda séndoo en realidade, o considerasen rei ou o tratasen como tal. Fuxía de calquera pretensión dos seus oíntes ou seguidores de o proclamaren rei.
Anuncia, en cambio, a súa mensaxe de fraternidade universal, alicerzada non no poder (tal como adoitan facer os reis da terra), senón no servizo. Lembrade aquelas palabras súas, que tan ben lle virían a cantos se ocupan de administrar os bens públicos: “Sabedes –dinos el- que os que figuran como xefes das nacións as asoballan e lles impoñen a súa autoridade. Non ha ser así entre vós. Ó contrario, entre vós o que queira facerse grande ha ser servidor voso, e o que queira ser primeiro ha ser servo de todos; porque tampouco o Fillo do Home veu para que o sirvan, senón para servir e para dar a súa vida en rescate por todos”.
Por iso, e de maneira moi xusta e axeitada, o evanxeo de hoxe pon diante nosa, para a consideración de todos, a coñecida pasaxe de Mateo sobre o xuízo final. É algo para o que precisariamos moitas vidas para o poder comprender en toda a súa importancia e radicalidade. Porque alí se nos di que a regra ou a lei sobre a que se vai basear o xuízo definitivo sobre a nosa relación con Deus, é dicir, sobre a nosa relixiosidade, non vai ser propiamente a nosa suposta “relixiosidade” en canto tal, senón máis ben a nosa humanidade, o noso espírito e a nosa práctica de “servizo” humano ós demais.
Xesús, en canto rei e xuíz ó mesmo tempo, vai xulgarnos sobre o noso parecido con el. El é o Deus que se fai home, que se fai humano, que se fai próximo a todos e de maneira especial ós que máis precisan da súa proximidade e comprensión. Pois no seu reino non hai lugar para persoas que non comunguen con ese modo de ser e de se comportar.
Mais non se trata só diso: de facérmonos semellantes a el no seu modo de proceder. Non se trata só de cumprirmos cun mandato xeral ou abstracto. É que Xesús, polo feito mesmo de se ter encarnado, veu identificarse en certo modo con todos e cada un dos seres humanos. Con cada home ou muller, neno o vello, mozo ou moza. Ó identificarse así con todos, resulta que todos fomos en certo modo divinizados, convertidos pola graza de Deus en fillos tamén de Deus. De aquí a incríbel e inmensa dignidade que temos todos e cada un de nós, por máis que as aparencias externas poidan levarnos a engano.
Un pobre, un emigrante, un enfermo, un preso, etc. etc. teñen a mesma, se non maior, dignidade cós que non se atopan nesa situación. Porque son xustamente eles, e non outros, os que máis precisan da nosa atención, do noso aprecio, dos nosos coidados.
Só se temos isto en conta, comprenderemos por que Xesús considera sen máis a estas persoas como explicitamente identificadas con el mesmo: “tiven fame e déstesme de comer; tiven sede e déstesme de beber; fun forasteiro e acolléstesme; estiven en coiro e vestístesme; enfermo e visitástesme; na cadea e viñéstesme ver”.
É ben posíbel que haxa persoas que realicen estas obras de amor e misericordia sen saberen elas mesmas -por considerárense a si mesmas como non crentes- que Xesús está presente nos presos, nos marxinados, etc. Pero pouco importa este tipo de descrenza se esas persoas se deixan levar polo que lles pide ou suxire o corazón, a súa conciencia. A eles responderalles tamén el coas palabras que acabamos de escoitar: “Canto fixestes cun destes irmáns meus máis pequenos, fixéstelo comigo”.
E non nos esquezamos. Hai necesidades físicas de moita xente (sobre todo nos tempos que corren), mais hainas tamén morais e afectivas. No evanxeo de hoxe fálasenos de ámbalas dúas. Xesús practicou este tipo de consolo moral e afectivo ata o último intre da súa vida. Cando na cruz un dos seus compañeiros de tormento lle di “Lémbrate de min cando chegues ó teu reino” apresurarase el a lle contestar agarimosamente: “Hoxe estarás comigo no Paraíso”.
Tendo á beira compañeiros ou amigos coma el, ata o propio morrer se converterá seguramente en cousa doada.
*Domingo, 23 de novembro 2014