Tabeirós Montes
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Alvarizas
        • Pombais
      • Castelos >
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
      • Cruces
      • Hórreos >
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Pedre
        • Ponte de Andón
        • Ponte Carballa
        • Ponte do Crego
        • Ponte de Gomail
        • Ponte de Leira
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Gundián
        • Ponte Vea
        • Ponte de Santo Antonio
      • Torres >
        • A Torre da Barreira
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza de Curantes
        • Pozo Sangoento
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
      • Nomes >
        • Avelina Valladares
        • Mary Isaura
        • Virxinia Pereira
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

A “Festa do Canteiro” en Cerdedo (1976-1978)

23/1/2021

0 Comentários

 
Ao vuxa Marcos Escudero,
escultor do Campo das Laudas.

Calros Solla
Imagem
Cartel da Festa do Canteiro do ano 1976 (Xulio Maside).
ImagemO vervo xido. A fala secreta dos canteiros de Cerdedo (Calros Solla, 2011).
A primeira edición da desaparecida “Festa do Canteiro” de Cerdedo celebrouse no ano 1976. Conforme lemos na prensa da época (El Pueblo Gallego, 28-3-1976), a xunta organizadora do evento, que o fixara para o 18 do mes de xullo, lexitimaba a celebración, aclarando que non era a súa pretensión facerlle sombra á festividade relixiosa do Ecce Homo nin, tampouco non, argallar unha vulgar lupanda: Esta festa non xurde por simpre capricho de orgaizar unha festa máis –Cerdedo ten abondo coas do Ecce Homo– ou tamén por deixarnos levar de algún xeito das recentes e prolíficas festas gastronómicas. Cerdedo quer voar máis alto e orgaizar esta “Festa do Canteiro” partindo do innegábel intrés social e cultural que representa pra Galicia enteira, e sobor de todo pra este pobo cerdedense, o antergo e moi nobre oficio de “canteiro”.
Amais, os organizadores engadían catro razóns xustificativas: a) Dar a coñecer e resaltar dalgún xeito o granito como materia nobre na construción, sobor de todo en Galicia. b) Recoñecer e valorar a mestría e o arte dos nosos canteiros, agradecéndolles diante da historia o traballo sacrificado, o saber e a ilusión que tantos moimentos encerran detrás da laboura artística que contemplamos. c) Promover o estudo da Terra de Cerdedo como berce de grandes mestres canteiros, hastra o feito de que “cerdedense” e “canteiro” veñen a identificarse de cotío. d) Promocionar o verdadeiro arte de traballar a pedra e chegar a facer unha “Escola de Canteiros” en Cerdedo. E desta maneira, concienciar ao pobo galego da necesidade de gardar celosamente o noso patrimonio arquiteutónico-artístico como herdade preciosa dos nosos maiores e da que nós non somos máis que responsables administradores.
O 16 de setembro de 1976, o xornal El Pueblo Gallego anunciaba a Festa do Canteiro para o día 26, posto que os organizadores aínda estaban traballando na programación. O adiamento dos actos obrigou a rectificar a data nos carteis deseñados para a ocasión polo pintor vigués Xulio Maside.
El Pueblo Gallego do domingo 26 de setembro, baixo o titular “Cerdedo. Primera ‘Festa do Canteiro’”, achegaba o programa de actos. O acontecemento festivo desenvolveuse na capital do concello. Iniciouse ás once da mañá coa lectura do pregón, a cargo do escritor bearicés Francisco Ogando Vázquez (1913-2005), que foi catedrático e director do instituto Otero Pedrayo, en Ourense.
Ao mediodía, oficiouse unha misa en galego na igrexa parroquial de San Xoán. Seguidamente, rendéuselle unha homenaxe póstuma ao mestre de canteiros Francisco Viéitez Viéitez. Á unha da tarde tivo lugar un acto académico verbo da figura do canteiro. Interviron os profesores Alfredo García Alén (1923-1981) e Carlos Amable Valiñas e mais o crego Antonio Rodríguez Fraiz (1912-1995). Aproveitouse o acto para facerlles entrega duns pergameos de honra aos canteiros mais veteranos de cada unha das oito parroquias do municipio. Pechouse a sesión matutina coa presentación do libro Los canteros gallegos, publicado ese mesmo ano por Xosé Filgueira Valverde (1906-1996) e que recolle unha conferencia pronunciada en 1973 polo polígrafo pontevedrés na sede viguesa da Asociación de Amigos de los Pazos. Tras a misa de doce, servíronselles a todos os asistentes mexillóns de balde, pan de millo e viño. Houbo xantar de confraternidade e, xa pola noite, déuselle remate á xornada cun “baile-verbena”.
Esporeado xaora pola iniciativa, Antonio Rodríguez Fraiz publicaría seis anos despois, en 1982, o seu libro Canteiros e artistas de Terra de Montes e ribeiras do Lérez.
Malia non atopar rastro na prensa galega verbo da segunda edición da “Festa do Canteiro” (ano 1977), ben seguro se celebrou, xa que, El Pueblo Gallego do primeiro de xullo de 1978, na sección “Mirador de la Herrería”, informaba que co gallo da celebración o domingo día 23 de xullo da “III Festa do Canteiro” en Cerdedo, convocárase un concurso fotográfico patrocinado polo Ministerio de Cultura arredor da “arte na pedra”. Velaquí as bases do certame: El motivo artístico estará relacionado siempre con la piedra: casas, iglesias, cruceiros, hórreos, puentes, calzadas etc. La modalidad será en blanco y negro y los tamaños: mínimo 18x24, montada en cartulina de 24x30; y máximo de 30x40, montada en cartulina de 50x60. O prazo de presentación das fotografías finalizaba o día 19 de xullo. Os traballos debíanse entregar na casa do concello de Cerdedo, pechados nun sobre ou carpeta, cuxo interior contería unha reprodución da fotografía en tamaño 7x10, en brillo. No reverso da instantánea, escribiríanse o nome e apelidos do autor e mais un lema. No tocante ás recompensas, establecéronse 15.000 pesetas para o primeiro premio, 12.000 pesetas para o segundo, 8.000 para o terceiro e un premio especial de 15.000 pesetas á mellor fotografía dalgún motivo artístico, en piedra, de la villa de Cerdedo. Indicábaselles tamén aos concursantes que as obras premiadas e mais os seus clixés pasarían a ser propiedade da Comisión organizadora da “III Festa do Canteiro”.
O 20 de xullo, tres días antes da celebración da festa, El Pueblo Gallego avisaba que a comisión organizadora ampliara o prazo de presentación de traballos fotográficos até o venres 21, comunicaríase o veredicto o 22 e a entrega de premios sería o domingo día 23, no transcurso dos actos festivos.
O 26 de xullo, El Pueblo Gallego, a toda plana e baixo o titular “En Cerdedo”, publicou unha reportaxe da xornada, asinada polo polifacético cotobadés Lalo Vázquez Gil (1927-2016), que cubrira o evento. A reportaxe ilustrouse cun debuxo das ferramentas de canteiro, tomado da Etnografía: Cultura material de Xaquín Lorenzo (1962). Lalo deulle principio ao texto nun chapurreado latín dos canteiros: Os humáns de Avedra, arjinas sulicantes (debe dicir: xulicantes), apatulados, arpados (debe dicir: arpolidos) no murio feito (debe dicir: mariñado) chirimboleira (debe dicir: churuvía); xidos samarúas (debe dicir: xamarúas), de verbo (debe dicir: ghalruada) como arría (A tradución dende o vervo xido viría expresar algo así: “Os homes de Pontevedra, canteiros calados, asentados, ricos no traballo feito música; bos compañeiros, de palabra como a pedra”). O xornalista xustificou o preludio afirmando que deste xeito comezaba o anteproxecto, xa redactado, de creación dunha Escola de Canteiros na provincia de Pontevedra.
Vázquez Gil enfía, a seguir, un parágrafo laudatorio do gremio: Allí veteranos canteros, dulces, recios, curtidos y olvidados canteros, que han llenado de encajes en piedra toda Galicia, creadores y plasmadores de una cultura que, desde la prehistoria hasta hoy, han dejado su huella en petroglifos, mámoas, castros, citanias, ciudades, villas, calzadas romanas, puentes, petos de ánimas, cruceros, hórreos, fuentes, relojes de sol, capillas, iglesias, catedrales, monasterios, castillos, pazos, casas, y a los que la sociedad no ha tratado con justicia.
O reporteiro auguraba que a festa iría adquirindo máis forza co tempo (Lalo non posuía o don da infalibilidade). A xornada comezou cunha misa na que tomaron parte o gobernador civil, o delegado de Cultura, o alcalde de Cerdedo e os veciños da localidade e da comarca. O oficio relixioso dirixiuno o padre Isorna (1921-2016). Lalo Vázquez gabou a homilia pronunciada por Isorna: un verdadero canto poético dedicado a los canteiros, a la piedra que florece en sus manos en esta rosa de Galicia, salientando as seguintes pasaxes: Habló de esta Tierra de Montes, de estas laxes, de los inicios en Campo Lameiro, de los druidas de la piedra –canteros– que llenaron Galicia de obras cimeras del arte y del amor que por ella sienten, “pica na pedra, na pedra pica”, y que, si la hacen llorar y la golpean, es para eternizarla en cruceros, en monumentos, para que dejando de ser piedras, sean catedrales, altares o sartegos.
Finalizada a misa, as autoridades visitaron a exposición de fotografías, instalada no Grupo Escolar. Nela expúñanse máis de cincuenta traballos presentados a concurso. Segundo as deliberacións efectuadas de véspera, procedeuse á entrega de premios. Velaquí o veredicto do xurado: Antonio Prieto Barbeitos foi merecente do primeiro premio pola fotografía intitulada “Ergamos os peitos” (bello conjunto de hórreos en un cumio). O segundo premio levouno Vicente Caramés Fortes pola fotografía “A ponte da Cavadosa” (recia temática de paisaje); e Manuel Campos Nodar gañou o terceiro premio por “Sinfonía en piedra” (extraordinaria concepción de la fachada de Santa María de Pontevedra). O premio especial recaeu sobre Gabriel Rubio López, polo traballo “Cerdedo III” (hermosa perspectiva local).
No salón principal do colexio leuse o pregón –a cargo de Pousada Covelo–, e, a continuación, interveu Caramés, nomeado alcalde en 1974, aínda con Franco sobre terra: Ojalá el sudor de nuestros canteros no sirva para sembrar tierras ajenas. Ojalá, pronto, el sudor, el trabajo y los canteros hagan posible que la Tierra de Montes no sea solamente eso: montes. Por desgraza, en Cerdedo o vacuo discurso imposibilista dos seus gobernantes no mudaría en corenta anos. Do “Terra de Montes é só iso: montes”, do alcalde Caramés, a “Que culpa teño eu de que esta terra só dea toxo”, do alcalde Balseiros. Calvus turpis nihil compton.
Recolle Vázquez Gil na súa reportaxe que, naquela altura, barruntábase a posibilidade de que a anunciada Escola de Canteiros de Pontevedra contase con dúas sedes: unha no mosteiro de Poio e outra en Cerdedo lugares ambos de tradición canteril y de estudio. O anteproxecto seica xa estaba en poder do galego Pío Cabanillas (1923-1991), o ministro de Cultura e Benestar durante a Lexislatura Constituínte.
Ao ano seguinte (1979), fundouse en Poio a Escola de Canteiros de Pontevedra. A Cerdedo quitáranlle o caramelo da boca. Os mandatarios cerdedeses, coma sempre, non souberon defender os intereses do municipio. Probabelmente, este doloroso desengano fixo que a do ano 1978 fose a terceira e a derradeira edición da Festa do Canteiro.
Conclúe Lalo Vázquez a súa reportaxe en Cerdedo engadindo que, tras o discurso do gobernador civil Faustino Ramos Díaz (que lamentó no poder expresarse en la lengua de Castelao), houbo comedela campestre en una umbría carballeira donde –sardiñada, truchas, carne y vino– se celebró una fiesta campestre con gaita y queimada. O lugar ameno escolleito para o banquete foi o arboredo da Insua, á beira do río do Castro, illote fluvial no que se instalaron unhas mesas corridas de madeira. Como ben anota o xornalista, a sobremesa na Insua contou cun convidado insospeitábel: o actor de orixe galega Sancho Gracia (o televisivo Curro Jiménez (TVE: 1976-78)) que, coñecido do gobernador, fixo acto de presenza, departindo amigabelmente cos asistentes, ben seguro, na nosa lingua.
En 2010, trinta e dous anos despois da derradeira edición da Festa do Canteiro, inaugurouse en Cerdedo o chamado Museo da Pedra cuxos fondos (paupérrimos) conxugan á perfección o desleixo e a incompetencia dos seus promotores. Segundo as malas linguas, a escultura do canteiro que no exterior recibe os visitantes ten un aire co alcalde vello.
En 2011, co mecenado de Edicións Morgante, tirabamos do prelo o libro O vervo xido. A fala secreta dos canteiros de Cerdedo, cuxa segunda edición está xa ao dispor dos seareiros e usuarios da xerga. Oreta en pinzas, domine nostre!

Imagem
Los canteros gallegos (Filgueira Valverde, 1976).
Imagem
Canteiros e artistas de Terra de Montes e ribeiras do Lérez (Rodríguez Fraiz, 1982).
0 Comentários



Enviar uma resposta.


    Colaboracións

    Todos
    Alba Rivas
    Alicia Garrido
    Ana Cabaleiro
    Anjo Torres Cortiço
    Calros Solla
    Carlos Loureiro
    Carlos Meixome
    Carme Hermida Gulías
    Carmela Sánchez Arines
    Clara Iglesias Cortizo
    David Otero
    Dionisio Pereira
    Héitor Picallo
    Lola Varela
    Luis Alberto Silva Casas
    Manuel Barros
    Manuel Cabada Castro
    Manuel Fortes
    Maria Xesus Nogueira
    Montse Fajardo
    Pedro Peón Estévez
    Susana Sánchez Arins
    Xoán Carlos Garrido
    Xosé Álvarez Castro
    Xosé Malheiro
    Xosé María Lema
    Xurxo Esquío

    Feed RSS



    Un proxecto de:

     Imagem

    Estamos en:

    Imagem
    Imagem
    Imagem

      Recibir novas

    Subscrición

    Histórico

    Fevereiro 2021
    Janeiro 2021
    Dezembro 2020
    Novembro 2020
    Outubro 2020
    Setembro 2020
    Agosto 2020
    Julho 2020
    Junho 2020
    Maio 2020
    Abril 2020
    Março 2020
    Fevereiro 2020
    Janeiro 2020
    Dezembro 2019
    Novembro 2019
    Outubro 2019
    Setembro 2019
    Agosto 2019
    Julho 2019
    Junho 2019
    Maio 2019
    Abril 2019
    Março 2019
    Fevereiro 2019
    Janeiro 2019
    Dezembro 2018
    Novembro 2018
    Outubro 2018
    Setembro 2018
    Agosto 2018
    Julho 2018
    Junho 2018
    Maio 2018
    Abril 2018
    Março 2018
    Fevereiro 2018
    Janeiro 2018
    Dezembro 2017
    Novembro 2017
    Outubro 2017
    Setembro 2017
    Agosto 2017
    Julho 2017
    Junho 2017
    Maio 2017
    Abril 2017
    Março 2017
    Fevereiro 2017
    Janeiro 2017
    Dezembro 2016
    Novembro 2016
    Outubro 2016
    Setembro 2016
    Agosto 2016
    Julho 2016
    Junho 2016
    Maio 2016
    Abril 2016
    Março 2016
    Fevereiro 2016
    Janeiro 2016
    Dezembro 2015
    Novembro 2015
    Outubro 2015
    Setembro 2015
    Agosto 2015
    Julho 2015
    Junho 2015
    Maio 2015
    Abril 2015
    Março 2015
    Fevereiro 2015
    Janeiro 2015
    Dezembro 2014
    Novembro 2014
    Outubro 2014
    Julho 2014
    Junho 2014
    Abril 2014
    Março 2014
    Fevereiro 2014
    Janeiro 2014
    Dezembro 2013
    Novembro 2013
    Agosto 2013

    Licenza Creative Commons
    Tabeiros Montes (Portal cultural de Tabeirós-Terra de Montes) de Asociación Cultural "Vagalumes" e Asociación Cultural e Ecoloxista "Verbo Xido" ten unha licenza Creative Commons Recoñecemento-Non comercial 4.0 Internacional.
    Con base nunha obra dispoñíbel en http://www.tabeirosmontes.com/.
    Os permisos alén do foco desta licenza pódense atopar en http://www.tabeirosmontes.com/colabora.html.