TABEIROSMONTES
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Pombais
        • Reloxos de sol
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro Loureiro
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
        • Castrp Valente
      • Cruceiros >
        • A Estrada
        • Forcarei
        • Cerdedo
      • Hórreos >
        • O hórreo do Coto Nabal
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro de Fontegrande
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños >
        • Muíño de Ricovanca
        • Muíños de Vesacarballa
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petos de ánimas
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Ricovanca
        • Ponte de Santo Antonio
        • Ponte Vea
        • Ponte de Gundián
        • Ponte de Paradela
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Leira
        • Ponte Liñares
        • Ponte do Reconco
        • Ponte de Gomail
        • Ponte do Crego
        • Ponte Carballa
        • Ponte de Andón
        • Ponte de Pedre
        • Pontes do Lérez
      • Torres e castelos >
        • A Torre da Barreira
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza da Caldeira
        • Fervenza da Cova do Lago
        • Fervenza de Curantes
        • Freixa de Chamosa
        • Fervenza da Firveda
        • Fervenza da Graña
        • Pozo Sangoento
        • Fervenza do Segón
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Cádabo
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Montouto
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Umia
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Haxiografía
      • Mitoloxía
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Romaxes >
        • A Saleta de Bugarín
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Avelina Valladares
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Carlos Mella
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
      • Fiestra Con Masa
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna Sanmartín >
      • Recursos
    • Xosé Manuel Martínez Oca
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Mary Isaura
      • Pedro Campos Couceiro
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Virxinia Pereira
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Ponte do Barco
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo >
      • Atri Non
      • Invasión eólica
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

Presentación na Estrada do libro “Os nomes do terror”

23/7/2017

0 Comentários

 
Imagem
ImagemO estradense Castro Pena nun acto da falanxe a finais do 36 en Vigo
A Asociación Cultural “Vagalumes” presenta o libro “Os nomes do terror. Galiza 1936: os verdugos que nunca existiron”. Será o vindeiro xoves 27 de xullo ás 20:30 h. No Mome (Museo do Móbel e a Madeira da Estrada). Intervirán dous dos seus autores, Dionisio Pereira e Xoán Carlos Garrido, e o editor, Xan Costa, e á escritora estradense Susana Sánchez Arins.
“Os nomes do terror. Galiza 1936: os verdugos que nunca existiron”, o primeiro achegamento sistemático ao estudo dos represores na Galiza que racha con este tabú nos traballos da memoria histórica e pon en negro sobre branco os nomes, as causas e as metodoloxías usadas polo terror.
Este traballo, que publica Sermos Galiza está coordinado polos historiadores Xosé Ramón Ermida, Dionisio Pereira, Eliseo Fernández e Xoán Carlos Garrido. E nel participan moitos dos principais investigadores desta época na Galiza, como Emilio Grandío, Carlos Nuevo Cal, Bernardo Máiz, Xosé Álvarez, Manuel Pazos, Judith Carbajo, Ana Cebreiros, Carlos F. Velasco ou Julio Prada.
Nel abórdase a represión fascista nas comarcas de Pontevedra, o sur de Lugo, Ferrol, A Coruña, a Mariña, Ordes e Terra de Montes, ademais de temas como os procedementos e actuacións dos represores, as mulleres falanxistas, o papel da Igrexa, os tribunais militares e a represión económica.
Trátase do primeiro traballo que estuda de forma global este fenómeno que completa o relato histórico desde outra perspectiva. 
Desde o punto de vista comarcal atopamos neste traballo referencias a vitimarios de Tabeirós-Terra de Montes e de como se aplicaba a mecánica represiva nos nosos concellos. Até agora os estudos puxeron o acento en dar a coñecer os nomes das vítimas que sufriron ademais o esquecemento. Mais o feito de que non houbese un traballo específico sobre os que cometeron os crimes levou a que se siga a homenaxear e a render tributo en rúas e recoñecementos a quen non só non tivo un comportamento exemplar senón que debera ser socialmente reprobado por calquera persoa defensora dos dereitos humanos e das liberdades civís.

0 Comentários

Cabada Vázquez de Barro de Codeseda

23/7/2017

0 Comentários

 
David Otero
Imagem
Imagem
A cultura estradense, especialmente xunto coas súas escritoras e cos seus escritores, teñen extensións cualificadas e así ben se pode notar por feitos como os que seguen.
Da man do avogado estradense Xosé Senén Rodríguez Castro, letrado en Catalunya, chegáronme tres libros orixinais, tres Vagalumes, de X.M. Cabada Vázquez, publicados a comezos de 1931 pola imprensa Lib. Enc. do Seminario C. Central de Santiago de Compostela, sendo o noso poeta por aquel tempo diácono da igrexa, mestre, licenciado en Filosofía e Letras ( Sección de Historia) e moi significativamente decidido militante na ideoloxía galeguista.O primerio destes exemplares de Vagalumes , Versos Galegos, está totalmente limpo de calquera anotación. O segundo e desde o Pazo de Raxoi no 1931, está adicado como se di de puño e letra a Älvaro de las Casas fundador daqueles grupos de mocidade nomeados os “ Ultreias”. “ Para Álvaro de las Casas alma acesa e afervoada, i-esprito acugulado de tódalas arelas e saudades da liberación da Terra”, así pode lerse.O terceiro vai con adicatoria de agosto do ano 1933 por cando Cabada nese verán ten que desprazarse a Barcelona para realizar na universidade desa cidade os “ cursos prácticos” para obter titulación de profesor de instituto. De aí que contacta coa cultura e política catalana e así co catedrático de Filoloxía Clásica da universidade de Barcelona, Mariá Bassols de Climent, eminente latinista. “ Para o Dr. Bassols, gran catador dos engados das Literaturas Crásicas.Cativa ofrenda de iste feixe de poesías escritas na emigradora fala de Galicia, feita devotamente frol” reza a adicatoria escrita por Cabada.
Velaí unha mostra extensiva de nós, da Estrada literaria e culta, popular, e polo mesmo temos que seguir nela, apañando argumentos para as responsabilidades de normalización de quen somos.Todo suma e todo fai nome propio.A Estrada.E así Cabada escribiu:” Galicia!...! Nai Galicia…!! Terra a nosa!...! Caiamos por Galicia na batalla!”.

Imagem
Imagem
Cabada Vázaquez
Vida
Obra
0 Comentários

Capitán Gosende atopa un gravado serpentiforme no monte de Limeres

20/7/2017

0 Comentários

 
Imagem
Calros Solla
O sábado 15 de xullo, integrando o equipo de exploración de Capitán Gosende, atopei no predio denominado Monte de Baixo, comunal da aldea de Limeres (Cerdedo), un gravado rupestre de feitío serpentiforme. A inscultura sitúase a uns 550 m, en liña recta e cara ao sudoeste, do casarío de Limeres.
            O petróglifo, labrado no frontal inclinado dunha rocha granítica, moi erosionada, lañada, semisoterrada e orientada cara ao sudoeste, representa unha serpe en posición heráldica, mais, difire das “pedras da serpe” de Penalba (Campo Lameiro), estilo atlántico, ou de Troña (Ponteareas), estilo esquemático atlántico, polo seu realismo e por non estar vinculada a asentamentos castrexos.
            O ofidio tallado no pedregal do monte de Limeres enrodélase en actitude ameazante. O seu corpo prégase catro veces. A cabeza do réptil posúe unhas dimensións de 20 cm de longo e 16 cm de ancho, aprox. A cabeza ten unha orientación nordés. Na parte anterior, un risco en forma de “V” salienta a súa boca aberta (vista lateral) ou a súa lingua bífida (vista superior). Estarricado, o animal acadaría, aproximadamente, os 190 cm de lonxitude. Engruñado, ocupa unha superficie aproximada de 75 x 50 cm. A anchura do seu corpo oscila dos 10 aos 5 cm (remate da cauda). A cabeza e a punta do rabo distan 4 cm.
            A estación petroglífica (coordenadas: X: 548.192; Y: 4.707.512; alt. 556 m) atópase arrodeada dunha plantación ordenada de piñeiro, aínda que, en prevención do lume, urxe a roza da matogueira (toxo, silveiras, carrasco...) que medra por entre as árbores. O natural pedrallento do lugar impediu que o plantío asumise a pedra inscrita. Unha pista forestal arrodea as lombas do predio denominado Monte de Baixo, achegándose polo sudoeste a uns 40 m do sitio arqueolóxico. A denominación “Monte de Baixo” (altitude por riba dos 550 m) deuse por oposición ao suposto “monte de riba” (As Corvas-Outeiro Raposo), cara ao sudoeste, con altitudes que superan os 680 m.
Na mesma laxa, en dirección nordés e a uns 5 m de distancia do serpentiforme, localizáronse dúas coviñas (X: 548.196; Y: 4.707.515). A uns 10 m cara ao leste, noutro laxedo, gravouse unha cruz de termo.
            Na “Carta arqueolóxica do concello de Cerdedo” (2009) recollín a seguinte lenda asociada ao lugar: “Din os veciños de Limeres que no Monte de Baixo, onde a canteira comunal, adoita aparecer un encanto en forma de serpe que asubía polos homes. Din que se houber algún valente que a bicase, a cóbrega deviría nunha muller fermosísima”. Asegúrolles que na tardiña do sábado 15 biquei o encanto, agardo acontecementos. Interrogados de novo algúns veciños, recadei que a Moura-serpe acostumaba aparecérselles aos homes (canteiros) que traballaban extraendo pedra no lugar. Unha veciña apostilou: “A Moura non quería que lle destruísen a súa casa”.
Francisco J. Torres Goberna, no artigo “Castros de Penalba y Troña: El culto a la serpiente en el Suroeste de Galicia”, publicado na súa bitácora en outubro de 2013, engade: “Al igual que sucede en otras leyendas irlandesas y britanas, en la mitología gallega aparecen mujeres encantadas o mouras que toman la apariencia de serpientes”. No eido da mitoloxía comparada, Torres Goberna sinala que, para algunhas culturas mediterráneas, “la serpiente era un ser del inframundo que posuía un carácter ambivalente”, xa que tanto simbolizaba o mal ou a morte (picada, veleno) como a saúde ou a rexeneración (muda da camisa). Nas mitoloxías indoeuropeas, a serpe relaciónase co coñecemento oculto. Para o mitraísmo é símbolo de inmortalidade. Polo exposto, hai autores que identifican a cobra como símbolo funerario (renovación). Para os celtas, a serpe representa a arcana sabedoría, o ciclo da vida e da morte, o ciclo anual, a fertilidade, a perdurabilidade.
Torres Goberna engade outro aspecto relevante: a asociación da serpe cos ovos. Crese que o gravado serpentiforme do castro de Penalba se complementa con dúas concavidades a xeito de ovos. Torres Goberna afirma que a dualidade serpe-ovos representada na inscultura de Campo Lameiro é única na arte rupestre galega. Segundo as nosas observacións, o serpentiforme de Limeres tamén se acompaña de dúas pequenas concavidades (moi luídas) acaroadas á cabeza do réptil, que ben puideran interpretarse como ovos.  
            Malia ser empregado dende antigo como canteira, o Monte de Baixo de Limeres agocha abondosas mostras de arte rupestre. En 2001, Patrimonio consignara 3 petróglifos (coviñas e círculos concéntricos; círculos concéntricos con coviña central e apéndice; espiral). En 2008, nós demos noticia doutros dous (coviñas; rectílineos e curvilíneos). Con data de 2001, Patrimonio tamén catalogara no Monte de Baixo dúas mámoas.
            Manuel Santos Estévez (“Arte rupestre y recintos rituales en la Edad del Hierro”, Semata, vol. 14, 2002, páxs. 90-1) precisa: “Con los datos disponibles podemos afirmar con cierta seguridad que existen nuveve castros que presentan, generalmente en la acrópolis o en el punto más alto, una o varias representaciones de serpientes, estos son: Castro de Penalba (Campo Lameiro), Castro de Troña (Ponteareas), Castro de Cedeira (Xunqueira de Ambía, Castro dos Remedios (Moaña), Santa Tegra (A Guarda), Monte do Castro de Negros (Redondela), Castro de Gargamala (Mondariz), Castro de San Martiño (Arbo) y Coto do Castro de Formigueiro (Amoeiro). Actualmente tan sólo conocemos dos ejemplos que, con cierta seguridad, podrían estar representados sendos oficios y que se encuentran alejados de cualquier recinto castrexo, nos referimos a Pedra Boullosa (Campo Lameiro) y Monte dos Vilares (Pontecesures). Por otro lado debemos mencionar la existencia de referencias en el norte de Portugal de serpentiformes en otros tres castros citados por Hidalgo Cuñarro (1981:13), aunque no fue posible su localización por parte de dicho autor, los yacimientos son: Castro de Baldoeiro (Tras-os-Montes), (Santos Junior 1931:77) y Monte do Castro (Veira do Miño-Braga), (Teixeira y Rigaud 1979: 385-90). Existen también referencias en Sanfins, Monte do Castro (Veira do Miño-Braga).
            La reiteración en el emplazamiento de este tipo de diseño, nos permite considerar que forzosamente debería de existir una relación entre los grabados de ofidios y los recintos castrexos, especialmente si tenemos en consideración que solamente se conocen dos casos de serpentiformes situados fuera de recintos castrexos. Por ello planteamos como hipótesis la posibilidad, aunque no demostrada sí más probable, de que dichos petroglifos pertenezcan a la Edad del Hierro. La razón de esta propuesta cronológica no sólo se sustenta en el hecho de que los grabados se serpientes aparezcan en el interior de castros, sino también en el hecho de que los casos en los que fueron grabadas serpientes de castros son excepcionales”.
            Sabemos da existencia doutros serpentiformes (cando menos, curvilíneos) non vinculados a xacementos castrexos, verbigracia, os representados nos petróglifos de Ghorghalado (O Rosal) e da Camisalva (A Guarda).
            A lectura dos artigos de Torres Goberna e Santos Estévez lévanos a considerar que o serpentiforme de Limeres atopado o pasado sábado é un gravado rupestre extraordinario. O achado fai o número 29 na miña conta persoal e o número 36 na conta do colectivo Capitán Gosende.
 
Imagem
0 Comentários

Eu ben quixera (Lembranza dos emigrantes estradenses en Cuba)

12/7/2017

0 Comentários

 

EU BEN QUIXERA (Estradenses en Cuba) Explicación da letra

X. Mª Lema
Composición directamente pensada para render homenaxe ós emigrantes estradenses en Cuba (concretamente ós Fillos da Estrada). De tres maneiras:
1º. Agradecéndolles as axudas que historicamente prestaron ós seus paisanos de aquí, nos anos duros (finais do séc. XIX e primeiro terzo do XX), nos que subvencionaron a creación de escolas ou a publicación de obras literarias como os Contiños da Terra do mestre estradense Manuel García Barros. No prólogo á 1ª edición (1930), o propio escritor de Callobre recoñece que “gracias á axuda xenerosa dos estradenses que compoñen as entidás «Fillos da Estrada na Habana» e «Unión Estradense» en Bos Aires” se puidera publicar a súa obra, que logo tivera grande éxito na época e anos posteriores (volverase editar en 1951).
Este agradecemento vai expreso na estrofa II.
2º. Levarlles ós emigrados actuais as lembranzas da terra estradense que deixaron hai moitos anos. Lembranzas que lles fagan evocar elementos xeográficos fundamentais coma os ríos Ulla e Umia que atravesan de leste a oeste as terras do concello da Estrada (o Ulla polo norte, o Umia polo sur) [estrofas I e III], que lle fagan contemplar mentalmente toda a extensa comarca natural da Ulla e a súa veiga, de sur (parroquia de Ribela) a norte (o Val de Vea), e de oeste (A Somoza) a leste (Agar) [estrofa IV]. Nestes recordos entran tamén monumentos de lugares tan senlleiros, inequivocamente estradenses, coma os barqueiros de pedra da “ría” dos xardíns do Pazo de Oca [estrofa V].
3º. Finalmente, as referencias afectivas amplíanse á lingua galega, que tanto lle debe ás iniciativas dos galegos da Habana (lémbrese que alí xurdiu a idea da creación da Academia a principios do séc. XX) e á conxunción ou mestura da nosa música coa cubana [estrofa VI], para rematar cunha evocación xeográfica de toda Galicia ó completo: da vila máis oriental (O Cebreiro) á beira do mar [estrofa VII].

Explicación da música

X. Comesanha
A obra está pensada para coro de voces mixtas. A estrutura da canción está definida tamén en tres partes en consonancia coa composición literaria de Xosé Mª Lema. A explicación da obra é a seguinte:
Existen tres partes musicais diferenciadas en seis estrofas máis a coda que se desenvolve na VII estrofa.
1º) ESTROFAS I, III, V: configuran o tema principal coas notas Re, Si, La, Sol, Mi, con variacións incluídas en cada bloque, pero comportándose como leitmotiv que realza a unidade e identificación da melodía principal desta Romanza. No Bloque V é destacable a mutación da voz das sopranos polos tons de Si, Sol#, Fa#, Sol#,Mi, creando un ambiente cálido que fala dos barqueiros de pedra de Oca e do desexo de que puideran partir cara a Cuba para trasladar as lembranzas da terra. Este ambiente cálido e sentimental que se fai escoitar nas voces das sopranos, están acompañadas do resto das cordas harmónicas da coral, que van recordando con nostalxia o texto EU BEN QUIXERA, que lle dá título a este poema.
2º) ESTROFAS II, IV: configuran a danza con ritmo de foliada, creando un carácter musical moi tradicional, evocando de maneira festiva o motivo de cando chegaban de Cuba subvencións para as escolas, evocando a publicación de obras coma os Contiños da terra do noso Manuel García Barros, e, así mesmo, con esta métrica musical, insinuar o recordo do val do Ulla.
3º) ESTROFA VI: dispón a letra a través dun ritmo en forma de habanera, xa que se plasma unha complicidade entre a lingua materna e o arquipélago do Caribe cheo de son tropical. Neste bloque a música pasa a ser dunha expresión romántica-festiva a ter unha doce calidez arrolada polas ondas do mar.
4º) CODA - ESTROFA VII que segue cos parámetros musicais das estrofas I, III, V incorporando nos dous últimos versos a cadencia final da obra musical.

Eu ben quixera

I.
Eu ben quixera
estradense en Cuba
traerche da terra
os airiños do Ulla.


II.
Chegaran da Habana
cartiños pra escolas
das letras primeiras
e pra publicar
os Contos da Terra,
a obra senlleira
dun mestre sen par.


III.
¡Ai quen puidera
en grácil burbulla
traerche ben fresca
auguiña do Umia!


IV.
Eu ben che quixera
os ollos prestar
pra que ver puideras,
lonxe como estás,
da Ulla a súa veiga
de Ribela a Vea,
da Somoza a Agar.

V.
¡Ai quen me dera
que de Oca vogaran
a remo e a vela
os barqueiros de pedra!


VI.
Da Estrada eu viñera
pra che parolar
na lingua materna
e pra che cantar,
se a voz non me trema,
a doce habanera
de son tropical.


VII.
Eu ben quixera,
estradense irmán,
traerche enteira
a terra galega
do Cebreiro ó mar.

* L
etra: Xosé Mª Lema. Música: Xavier Comesanha 
Coral Polifónica da estradense
Emigración Estradense en Cuba
Imagem
Imagem
Imagem
Imagem
Imagem
0 Comentários

Alba de Gloria no Pico Sacro 2017

5/7/2017

0 Comentários

 
Imagem
A Asociación Cultural "Vagalumes" como membro da Federación Galiza Cultura comezou a realizar este acto no 2011 no que se conmemorou o 125 aniversario de Castelao coa total ausencia e mesmo hostilidade das institucións políticas e culturais da Galiza e no marco dunha ofensiva contra a nosa lingua e cultura como non se sofrera desde había décadas.
Castelao tamén acudiu ao Pico Sacro no 1924 logo do golpe militar de Primo de Rivera no que quedaban proscritas a nosa lingua e cultura e paralizado o rexurdimento iniciado polas Irmandades da Fala. Naquela viaxe Castelao reafirmou a súa identificación cun espazo físico que foi soporte do espírito do noso pobo, un lugar sobre o que se ergueu unha identidade perseguida e negada. Por iso no exilio volveu a a este sitio cando escribiu o Alba de Gloria. E por iso nós volvemos  sobre os seus pasos lendo o este discurso para conmemorar o día da Patria Galega, o Alba de Gloria, que leremos máis un ano, o sábado antes do 25 de xullo, no cumio do Pico Sacro.
Programa
12.00h. Chegada ao Pico e concentración na fonte roubada do Pico Sacro
12:30 Benvida na chaira da capela do Pico Sagro a cargo da escritora Marica Campo e a continuación subida do último treito deste monte.
12:45h.: Izado da bandeira. Lectura de Alba Groria de Castelao por representantes das A.C. O Galo de Santiago, Papaventos de Vedra, O Castro de Vigo e Vagalumes da Estrada. Canto do himno galego e baixada.
14:00h.: No adro da capela do Pico Sacro actuará o grupo de pandeiretas Raiola da AC. Manuel Gacio de Lestedo, que este ano obtiveron o Premio Xacarandaina.
15:15h.: Xantar en “Casa Mosqueiro”, S. Mamede de Rivadulla.
Escoller menú e anotarse aquí antes do 20 de xullo
Roteiro
17:30h. Saida de “Casa Mosqueiro”            
Coto de Pesca de Ximonde
Area de Agro Novo                     
Casa-Museo da Pesca no rio Ulla
Dous edificios construidos a comezos do s.XX grazas a financiación das sociedades dos emigrantes en Arxentina.
Fervenza do rio Pereiro     
Anótate ao xantar aquí
0 Comentários
<<Anterior

    Un proxecto de:

     Imagem

    Colaboracións

    Tudo
    Alba Rivas
    Alicia Garrido
    Ana Cabaleiro
    Anjo Torres Cortiço
    Anxo Coya
    Calros Solla
    Carlos Loureiro
    Carlos Meixome
    Carme Hermida Gulías
    Carmela Sánchez Arines
    Clara Iglesias Cortizo
    David Otero
    Dionisio Pereira
    Héitor Picallo
    Lola Varela
    Luis Alberto Silva Casas
    Manuel Barros
    Manuel Cabada Castro
    Manuel Fortes
    Marcos Borrageros
    Maria Xesus Nogueira
    Montse Fajardo
    Pedro Peón Estévez
    Susana Sánchez Arins
    Tino Regueira
    Xoán Carlos Garrido
    Xosé Álvarez Castro
    Xosé Malheiro
    Xosé María Lema
    Xurxo Esquío

    Estamos en:


    Imagem
    Imagem
    Imagem
    Foto

    Feed RSS

      Recibir novas

    Subscrición

    Histórico

    Março 2025
    Fevereiro 2025
    Janeiro 2025
    Dezembro 2024
    Novembro 2024
    Outubro 2024
    Setembro 2024
    Agosto 2024
    Julho 2024
    Junho 2024
    Maio 2024
    Abril 2024
    Março 2024
    Janeiro 2024
    Dezembro 2023
    Novembro 2023
    Outubro 2023
    Setembro 2023
    Agosto 2023
    Julho 2023
    Maio 2023
    Abril 2023
    Fevereiro 2023
    Janeiro 2023
    Dezembro 2022
    Novembro 2022
    Outubro 2022
    Setembro 2022
    Agosto 2022
    Julho 2022
    Junho 2022
    Maio 2022
    Abril 2022
    Março 2022
    Fevereiro 2022
    Janeiro 2022
    Dezembro 2021
    Novembro 2021
    Setembro 2021
    Agosto 2021
    Julho 2021
    Junho 2021
    Maio 2021
    Abril 2021
    Março 2021
    Fevereiro 2021
    Janeiro 2021
    Dezembro 2020
    Novembro 2020
    Outubro 2020
    Setembro 2020
    Agosto 2020
    Julho 2020
    Junho 2020
    Maio 2020
    Abril 2020
    Março 2020
    Fevereiro 2020
    Janeiro 2020
    Dezembro 2019
    Novembro 2019
    Outubro 2019
    Setembro 2019
    Agosto 2019
    Julho 2019
    Junho 2019
    Maio 2019
    Abril 2019
    Março 2019
    Fevereiro 2019
    Janeiro 2019
    Dezembro 2018
    Novembro 2018
    Outubro 2018
    Setembro 2018
    Agosto 2018
    Julho 2018
    Junho 2018
    Maio 2018
    Abril 2018
    Março 2018
    Fevereiro 2018
    Janeiro 2018
    Dezembro 2017
    Novembro 2017
    Outubro 2017
    Setembro 2017
    Agosto 2017
    Julho 2017
    Junho 2017
    Maio 2017
    Abril 2017
    Março 2017
    Fevereiro 2017
    Janeiro 2017
    Dezembro 2016
    Novembro 2016
    Outubro 2016
    Setembro 2016
    Agosto 2016
    Julho 2016
    Junho 2016
    Maio 2016
    Abril 2016
    Março 2016
    Fevereiro 2016
    Janeiro 2016
    Dezembro 2015
    Novembro 2015
    Outubro 2015
    Setembro 2015
    Agosto 2015
    Julho 2015
    Junho 2015
    Maio 2015
    Abril 2015
    Março 2015
    Fevereiro 2015
    Janeiro 2015
    Dezembro 2014
    Novembro 2014
    Outubro 2014
    Julho 2014
    Junho 2014
    Abril 2014
    Março 2014
    Fevereiro 2014
    Janeiro 2014
    Dezembro 2013
    Novembro 2013
    Agosto 2013

    Licenza Creative Commons
    Tabeiros Montes (Portal cultural de Tabeirós-Terra de Montes) de Asociación Cultural "Vagalumes" e Asociación Cultural e Ecoloxista "Verbo Xido" ten unha licenza Creative Commons Recoñecemento-Non comercial 4.0 Internacional.
    Con base nunha obra dispoñíbel en http://www.tabeirosmontes.com/.
    Os permisos alén do foco desta licenza pódense atopar en http://www.tabeirosmontes.com/colabora.html.
Com tecnologia Crie um website único com modelos personalizáveis.