Tabeirós Montes
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Alvarizas
        • Pombais
        • Reloxos de sol
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro Loureiro
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
      • Cruceiros >
        • A Estrada
        • Forcarei
        • Cerdedo
      • Hórreos >
        • O hórreo do Coto Nabal
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petos de ánimas
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Santo Antonio
        • Ponte Vea
        • Ponte de Gundián
        • Ponte de Paradela
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Leira
        • Ponte de Gomail
        • Ponte do Crego
        • Ponte Carballa
        • Ponte de Andón
        • Ponte de Pedre
        • Pontes do Lérez
      • Torres e castelao >
        • A Torre da Barreira
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza de Curantes
        • Pozo Sangoento
        • Fervenza do Segón
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Haxiografía
      • Mitoloxía
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Romaxes >
        • A Saleta de Bugarín
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Avelina Valladares
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Carlos Mella
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna Sanmartín >
      • Recursos
    • Xosé Manuel Martínez Oca
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Mary Isaura
      • Pedro Campos Couceiro
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Virxinia Pereira
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Ponte do Barco
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo >
      • Invasión eólica
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

NUNCA O SABERÁS

25/11/2016

0 Comments

 
David Otero

25 de novembro

Imagem
Quero dicir
que somos moitas,
         que
son eu mesma.
 
 
Que as miñas palabras
han borrarte
         deste
meu noso mapa
 
 
Díxencho
en vida
         e
agora refréscacho este poema
 
 
Refréscacho tamén 
e de seguido
         o
teu olvido.
 
 
… e teimosamente
a túa memoria
e
en presente
 
 
E por iso eu
falo de ti
         e
nós… falamos de ti
 
 
  
Pois ti non sabes
o ben que coñecemos
         o
que nos pica dentro
 
E  fóra
ti non sabes ben
         o
que nos pica
 
Pois somos as mulleres que levamos dentro,
as que levamos fóra
         e
pícanos.
 
Pero ti nunca saberás nada disto
Ti nunca saberás nada.
         Ti…
nunca saberás nada disto
 
 
 
 * david otero, outono en Bonaval MMXVI
0 Comments

O mestre Don Olimpio

24/11/2016

0 Comments

 
Imagem
Acto de homenaxe aos mestres vítimas da represión franquista na Estrada
David Otero
Esencialmente e fundamentalmente foi mestre. Toda a súa actividade, facer e creación, estivo presidida pola sustantividade da educación. Non foi un simple funcionario do ensino. Viviu a educación como xeito de abrir camiños, de alumar vidas e horizontes, e establecendo na liberdade a pluralidade de referentes para conductas e actitudes que consolidan o sentir liberdade. Sempre mantivo a idea de levar consigo, a carón e nunca en fronte, a persoas, a nenas e nenos, a mozas e mozos, e non simplemente alumnado. Por iso el mesmo nesa tarefa común compartida, ensinando, aprendeu dúas veces.

Potenciou a aprendizaxe como disposición, como recepción consciente e así comprensivamente constructivista. Niso os afectos, as familiaridades, o de cerca, sempre foi un vínculo de diálogo, palabra da lingua nosa, a galega, por medio e na cultura para así facerse como porta de ir ás outras lingua e culturas tal complemento útil e comprensivo de coñecementos e saberes.Pero o mestre Don Olimpio , e hai que salientalo, non acoutou a súa tarefa aos límites das aulas, nin do centro, nin dos horarios oficiais. Desde sempre que eu teña noticia buscou, promoveu e mediou, a aplicación atinada do «saber facer co que se aprendía» e así o medio, a lingua, os xogos, o teatro, a historia, as tradicións, as creacións, tecéronse nunha verdadeira e primorosa interdisciplinariedade que se concretou en contidos sólidos que avalaron os saberes, as capacidades e así as actitudes positivas de quen participaron activamente co mestre na súa escola (que así me gusta dicir, escola e mestre). Velaí as mellores competencias. Celebrémolo a el coa súa familia entre todas e todos en recordo especial. Fagámolo tamén a iniciativa da AC Vagalumes. E así os chamos son para o venres vintecinco no cemiterio de Figueiroa e para o martes vintenove no Teatro Principal. Nesta data do vintenove farémolo no I Encontro de Teatro con que especialmente lle darán honra os centros educativos. Memoria sempre.

* Publicado en La Voz de Galicia. 24-11-2016
0 Comments

Lembranza e Mostra de teatro en homenaxe a Olimpio Arca

23/11/2016

0 Comments

 
Imagem
O 25 de novembro cúmprese o segundo cabodano do falecemento de Olimpio Arca e desde a Asociación Cultural “Vagalumes” queremos lembralo ás 6 da tarde no cemiterio da Figueroa diante da súa tumba. Así mesmo este ano quere recordar o seu labor de mestre e escritor na promoción do teatro comezando xa desde a escola, desde a infancia a motivar tanto a actores como público neste ámbito cultural e creativo.
Coa colaboración dos centros de ensino da nosa comarca queremos poñer en valor o traballo que se está a facer nas comunidades educativas e no teatro amador da Estrada.
Para iso o vindeiro martes 29 de novembro presentamos unha mostra de teatro con diversas pezas de homenaxe a Olimpio Arca e ao teatro a cargo do alumnado destes centros:

CEIP Figueiroa
- Lectura De Parásitos Na Escola ( Alumnado De 5º Prim)
- Conto Do Libro Pedriño( Alumnado 2º Prim)
- Audiobiografía ( alumnado infantil)

CEIP Pérez Viondi
- Lectura/Versión de “Parasitos na escola”
- Texto Teatral

CEIP Foxo
- Representación " O Mundo por descubrir"

IES nº 1
- Creación " A Música Tamén Mola" (Alumnado da ESO)

IES Antón Losada Diéguez

- Creación Teatral Fantamino de Avelaiñas ( Grupo De Teatro IES “Antón Losada Diéguez”)

IES Manuel García Barros

- Versión de O Indiano.

Ao final haberá un debate con intervencións de representantes dos centros educativos e de dúas experiencias de teatro amador na nosa comarca. 
0 Comments

O noso Manuel Graciano na Televisión Portuguesa

20/11/2016

0 Comments

 
Linha da Frente (XVIII) - Episódio 33 - RTP Play - RTP
Linha da Frente
Nesta ligazón podes ver "A Guerra Também foi Nossa" emitida o 19 Nov, 2016. O estradense de orixe portugués, fusilado no 36, é recuperado pola Televisión Portuguesa coa colaboración de Dionisio Pereira. Acusado de galeguista e comunista é executado o 28 de decembro de 1936​.
  • Acto de presentación do libro sobre portugueses asasinados polo franquismo na Galiza
  • Manuel Graciano Araujo despídese de Portugal
​
Imagem
Imagem
Acusación pola que o asasinaron: "Se valía, siguiendo consignas que claramente sabemos que vienen de Rusia, de sedicentes propagandas galleguistas y de un falso afecto a nuestra región, para combatir la única e intangible realidad nacional con la creación de antihistóricos y artificiosos hechos diferenciales"

0 Comments

O Cerdedo romano e outros “complexos”

19/11/2016

0 Comments

 
Imagem
Calros Solla
O Antigo Réxime despediuse de Cerdedo enchendo as encrucilladas e beiravías do ex-concello de paneis e sinaladores. A serodia tentativa de promoción turística, filla, con todo, da présa ou da desesperación, responde unha vez máis á sempiterna estratexia do “facer que se fai”. A campaña “Coñeza Cerdedo” (2016), argallada pola autoridade en resposta á nosa e retranqueira “Cerdedo: Descúbreo por ti mesmo” (2015), só confirma que os de Capitán Gosende volvemos meter o dedo na chaga.
Non obstante, Cerdedo atesoura moitos máis atractivos dos que foron merecentes de indicativo e os bens escolleitos apóianse en textos que, máis ca explicar, desinforman e atrapallan os nosos visitantes. Nos ditos paneis, Cerdedo aínda figura como concello soberano.
O chocalleiro “Complejo Romano de San Antón” que, inmortalizado na propaganda oficial, ferve nas redes sociais, é un claro exemplo de ignorancia e desapego, feitío da política de perfil baixo que fixo crebar o noso malfadado municipio. Calquera alumno da ESO, sen dificultade, é quen de discernir que nin a ponte nin a capela de Santo Antonio (Cerdedo) nin a ponte de Pedre son de época romana. Na mesma liña, non posuímos documentación que permita afirmar que o camiño enlousado, nomeado A Torrente, fose obra dos itálicos conquistadores ou infraestrutura daquel tempo. De calquera xeito, non é necesario que sexan contemporáneos a Octavio Augusto para aquilatar o seu mérito, pois ambas as dúas pontes son extraordinarios exemplos (mutatis mutandis) de arquitectura medieval, obra perdurábel dos nosos habelenciosos e desaparecidos canteiros.
Sen máis asesoramento e cos cartiños de todos, a autoridade cometeu o atrevemento de chantar a cartelaría “informativa” en lugares ben visíbeis, tentando atraer, co engano, os incautos que transitan pola N-541. De balde (témome que en balde), aconsellamos substituír a desafortunada indicación pola seguinte: “Conxunto histórico de Santo Antonio”, en bo galego e na honra do santiño portugués.
Non quero insistir no xa publicado. Remítome á hemeroteca do Faro de Vigo e, en concreto, á edición do 3 de marzo de 2013: “A ponte de Santo Antonio de Cerdedo” e, verbo da ponte de Pedre, á edición do 13 de maio de 2013: “Capitán Gosende ao rescate da Pontapedre”.
Deixando o asunto do Cerdedo romano “y sus complejos” e obviando a carallada das “cabañas en los árboles”, provócame enfastío comprobar unha e mil veces que o tesouro patrimonial de Cerdedo (concello ou non) se reduza ás eslamiadas Eira Grande (Pedre), Eira da Pena (Cerdedo) e mais Eira da Ermida (Filgueira-Castro), desfiguradas por mor das desaxeitadísimas intervencións que nelas se levaron a cabo no pasado ou, no seu defecto, polo abandono presente. U-lo monte do Seixo (a Montaña Máxica)? U-la aldea vella de Vichocuntín? U-los xacementos castrexos?...
De novo, a expedita internet pasoulles por riba aos estrategas do silenciamento e/ou terxiversación en Cerdedo. Aquilo de “Cerdedo: Descúbreo por ti mesmo”, lema da nosa modesta campaña de promoción turística, segue tendo plena vixencia. Mais, como se comproba, as súas manobras non foron quen de agochar os gozosos resultados da incesante pescuda arqueolóxica dos Gosendes.
A por de insistir por canles tan indirectas coma eficaces, o colectivo Capitán Gosende conseguiu que a autoridade local (exista ou non) se dignase a sinalar os gravados rupestres (Laxa das Filloeiras I e II e Laxa da Romaxe I e II), descubertos pola “pandillita” no monte de Pedre en 2012 e 2015, respectivamente. Que foi do recorrente “Esas pedras non existen”?
Estamos moi orgullosos do noso humilde labor, porén, non podemos disimular o noso desabor polo que, a todas luces, supón a enésima mostra de ingratitude. Explícome.
A noite do 15 de novembro, membros do colectivo Capitán Gosende achegámonos ao sitio arqueolóxico da Laxa da Romaxe coa intención de fotografar os petróglifos baixo o influxo da lúa de forza. Concluída a frutífera sesión fotográfica e xa de retirada, foi moita a nosa sorpresa cando, non lonxe das insculturas, ao pé dunha devasa, descubrimos un outro panel “desinformativo”.
De grandes dimensións, o letreiro combina texto, fotografías e debuxos das referidas estacións de arte rupestre.
No tocante ao texto (totum revolutum), reitérase a romanidade das pontes de Santo Antonio e Pedre, engadindo no haber dos arquitectos de Roma a igrexa parroquial de Santa Mariña de Tomonde. Lamentábel. Por se non fose abondo, aseverar que “o románico é protagonista en calquera recuncho cerdedense” é outra hipérbole innecesaria. Enxalzar o pazo das Raposeiras e, ao mesmo tempo, cualificalo de “pésima palleira” é un clamoroso oxímoro. Complexo de romano ou complexo de inferioridade?
Respecto ao parágrafo que identifica as ribeiras dos ríos Lérez, Castro e Seixo con “paisaxes que aínda non sufriron a transformación por parte do home”, permítanme advertir os nosos visitantes da hidroeléctrica do Lérez, da hidroeléctrica do Castro e da traída de augas que, instalada recentemente no curso alto do río, deseca o caudal do Seixo.
Os apuntamentos gastronómicos (que todo vén a conto) non teñen desproveito. As carnes “procedentes dos animais criados no monte do Seixo”, o xabaril como “prato estrela” e a “galiña ao sal” non son máis ca un falar por non estar calado. Dicir que o prato da galiña ao sal é “apenas coñecido no resto de Galicia” só se acepta se incluímos Cerdedo nese “resto de Galicia”. E como colofón, a vincha. Por extenso poderiamos falar da “Festa Gastronómica da Vincha”, iniciativa popular comandada polas afoutas mulleres da extinta asociación Espadela, mais, só anotarei que a súa desaparición (en 2011 e tras once edicións) foi longamente promovida polo propio Concello. “Comigo ou contra min”.
Ao respecto dos parágrafos que pretenden glosar os gravados rupestres de Pedre, diremos que a súa redacción é froito dunha lectura apresurada das novas que o colectivo Capitán Gosende foi deluvando ao longo destes anos na prensa local e mais na Rede. Non se nos pediu razón, xa que logo, non nos facemos responsábeis da chambonada.
Aclaremos, por alusións, que non existen os petróglifos do Outeiro da Corva I e II e si, o petróglifo do Outeiro da Corva e os petróglifos das Corvas I e II (todos no monte de Pedre). A denominación correcta, amais de “Laxa das Filloeiras”, é “petróglifo dos Castelos”, respectando o microtopónimo, non “do Castelo”. Os redactores, entre outros trucos, extraeron da chistera o chamado “petroglifo do Vilar”. É tamén falso que os petróglifos se atopen “en terrenos montañosos de difícil acceso”. De certo, carecen de toda sinalización e protección (inclúanse as mámoas). En conclusión: “Non os vaian ver, que non paga a pena”; “Cerdedo ten o seu patrimonio arqueolóxico a monte”. Insistimos: “Cerdedo: Descúbreo por ti mesmo”.
É especialmente engrazado o parágrafo que tenta explicar o porqué do nome da Laxa das Filloeiras: “Está formado por cazoletas circulares de diversos tamaños que pola súa semellanza coas filloas, bautizaron como Laxa das Filloeiras”. A ver, sentidiño. Cualificar as “cazoletas” de “circulares” é salientar o evidente. As ditas fossettes, de dimensións inusuais, escasa profundidade e fondo plano, teñen semellanza cos filloeiras, a pedra de facer as filloas, non coas filloas. O verbo “bautizaron”, desprovisto de suxeito, omite o nome dos innomeábeis: os de Capitán Gosende. Quen as bautizou logo? Os romanos talvez.
Sigamos. A denominación correcta é Laxa da Romaxe (I e II), non “Laxa da Romaxa” (aínda que rime en consonante). Tomen nota, déuselle esta denominación, na honra dos “Romeiros do Alén”, as 2.000 persoas que o segundo sábado do pasado setembro acudiron á chamada de Capitán Gosende e celebraron no monte do Seixo a XXXIX Romaxe de Irimia. Nunca se viu outra en Cerdedo. Silencio.
É incerto que o gravado da Laxa da Romaxe II se compoña de “7 figuras xeométricas”. Ende ben, o conxunto visíbel está formado por 23 elementos circulares.
É vulgaridade engadir que os petróglifos “resultan moi interesantes”, pois equivale a dicir “que son muy bonitos”.
Ocupémonos agora dos debuxos. O tal que aparece na parte superior, a carón do título “Petroglifos de Pedre”, é unha copia, sen autorización, do deseño que Capitán Gosende fixo dos círculos concéntricos das Filloeiras en 2012 e que se publicou na prensa local (Faro de Vigo, 22-7-2012) e se difundiu por internet. Os debuxos que aparecen na parte inferior son unha ridícula invención. De existiren, os artífices do panel terían motivos abondos para nomealos, por aquilo de acrecer o campo semántico: “Laxa dos Bistéqueles ou das Patácolas ou Laxa dos Ovos Fritidos”.
É tamén falso que as cazoletas, denominadas “filloeiras”, estean arrodeadas “por cinco círculos concéntricos”. Só hai que afastarse do panel uns cantos metros, pórse na vertical dos gravados con luz rasante e comprobalo. Penoso.
Parafraseando a Samaniego: “A un “panel” de rico mel, dúas mil moscas acudiron, que por alarbes morreron presas de patas nel”. Eu engado: “De ben nacido é ser agradecido”.
Imagem
0 Comments
<<Previous

    Colaboracións

    Todos
    Alba Rivas
    Alicia Garrido
    Ana Cabaleiro
    Anjo Torres Cortiço
    Anxo Coya
    Calros Solla
    Carlos Loureiro
    Carlos Meixome
    Carme Hermida Gulías
    Carmela Sánchez Arines
    Clara Iglesias Cortizo
    David Otero
    Dionisio Pereira
    Héitor Picallo
    Lola Varela
    Luis Alberto Silva Casas
    Manuel Barros
    Manuel Cabada Castro
    Manuel Fortes
    Marcos Borrageros
    Maria Xesus Nogueira
    Montse Fajardo
    Pedro Peón Estévez
    Susana Sánchez Arins
    Tino Regueira
    Xoán Carlos Garrido
    Xosé Álvarez Castro
    Xosé Malheiro
    Xosé María Lema
    Xurxo Esquío

    Fuente RSS



    Un proxecto de:

     Imagem

    Estamos en:

    Imagem
    Imagem
    Imagem

      Recibir novas

    Subscrición

    Histórico

    Febrero 2023
    Enero 2023
    Diciembre 2022
    Noviembre 2022
    Octubre 2022
    Septiembre 2022
    Agosto 2022
    Julio 2022
    Junio 2022
    Mayo 2022
    Abril 2022
    Marzo 2022
    Febrero 2022
    Enero 2022
    Diciembre 2021
    Noviembre 2021
    Septiembre 2021
    Agosto 2021
    Julio 2021
    Junio 2021
    Mayo 2021
    Abril 2021
    Marzo 2021
    Febrero 2021
    Enero 2021
    Diciembre 2020
    Noviembre 2020
    Octubre 2020
    Septiembre 2020
    Agosto 2020
    Julio 2020
    Junio 2020
    Mayo 2020
    Abril 2020
    Marzo 2020
    Febrero 2020
    Enero 2020
    Diciembre 2019
    Noviembre 2019
    Octubre 2019
    Septiembre 2019
    Agosto 2019
    Julio 2019
    Junio 2019
    Mayo 2019
    Abril 2019
    Marzo 2019
    Febrero 2019
    Enero 2019
    Diciembre 2018
    Noviembre 2018
    Octubre 2018
    Septiembre 2018
    Agosto 2018
    Julio 2018
    Junio 2018
    Mayo 2018
    Abril 2018
    Marzo 2018
    Febrero 2018
    Enero 2018
    Diciembre 2017
    Noviembre 2017
    Octubre 2017
    Septiembre 2017
    Agosto 2017
    Julio 2017
    Junio 2017
    Mayo 2017
    Abril 2017
    Marzo 2017
    Febrero 2017
    Enero 2017
    Diciembre 2016
    Noviembre 2016
    Octubre 2016
    Septiembre 2016
    Agosto 2016
    Julio 2016
    Junio 2016
    Mayo 2016
    Abril 2016
    Marzo 2016
    Febrero 2016
    Enero 2016
    Diciembre 2015
    Noviembre 2015
    Octubre 2015
    Septiembre 2015
    Agosto 2015
    Julio 2015
    Junio 2015
    Mayo 2015
    Abril 2015
    Marzo 2015
    Febrero 2015
    Enero 2015
    Diciembre 2014
    Noviembre 2014
    Octubre 2014
    Julio 2014
    Junio 2014
    Abril 2014
    Marzo 2014
    Febrero 2014
    Enero 2014
    Diciembre 2013
    Noviembre 2013
    Agosto 2013

    Licenza Creative Commons
    Tabeiros Montes (Portal cultural de Tabeirós-Terra de Montes) de Asociación Cultural "Vagalumes" e Asociación Cultural e Ecoloxista "Verbo Xido" ten unha licenza Creative Commons Recoñecemento-Non comercial 4.0 Internacional.
    Con base nunha obra dispoñíbel en http://www.tabeirosmontes.com/.
    Os permisos alén do foco desta licenza pódense atopar en http://www.tabeirosmontes.com/colabora.html.
Powered by Create your own unique website with customizable templates.