TABEIROSMONTES
  • Novas
    • Presentación
    • Contacto
    • Colabora
  • Terra
    • A Estrada >
      • Agar (Santa Mariña)
      • Aguións (Santa María)
      • Ancorados (San Pedro)
      • Ancorados (San Tomé)
      • Arca (San Miguel)
      • Arnois (San Xiao)
      • Baloira (San Salvador)
      • Barbude (San Martiño)
      • Barcala (San Miguel)
      • Barcala (Santa Mariña)
      • Berres (San Vicenzo)
      • Callobre (San Martiño)
      • Castro (San Miguel)
      • Cereixo (San Xurxo)
      • Codeseda (San Xurxo)
      • Cora (San Miguel)
      • Couso (Santa María)
      • Curantes (San Miguel)
      • Estrada, A (San Paio)
      • Frades (Santa María)
      • Guimarei (San Xiao)
      • Lagartóns (Santo Estevo)
      • Lamas (San Breixo)
      • Liripio (San Xoán Bautista)
      • Loimil (Santa María)
      • Matalobos (Santa Baia)
      • Moreira (San Miguel)
      • Nigoi (Santa María)
      • Oca (Santo Estevo)
      • Olives (Santa María)
      • Orazo (San Pedro)
      • Ouzande (San Lourenzo)
      • Parada (San Pedro)
      • Paradela (Santa María)
      • Pardemarín (Santa Baia)
      • Remesar (San Cristovo)
      • Ribeira (Santa Mariña)
      • Ribela (Santa Mariña)
      • Riobó (San Martiño)
      • Rubín (Santa María)
      • Sabucedo (San Lourenzo)
      • Santeles (San Xoán)
      • Somoza, A (Santo André)
      • Souto (Santo André)
      • Tabeirós (Santiago)
      • Toedo (San Pedro)
      • Vea (San Xiao)
      • Vea (San Xurxo)
      • Vea (Santa Cristina) >
        • Santa Cristina de Vea (Santa Cristina)
      • Vea (Santo André)
      • Vinseiro (Santa Cristina)
    • Beariz >
      • Beariz (Santa María)
      • Lebozán (Santa Cruz)
      • Xirazga (San Salvador)
    • Cerdedo >
      • Castro (Santa Baia)
      • Cerdedo (San Xoán)
      • Figueiroa (San Martiño)
      • Folgoso (Santa María)
      • Parada (San Pedro)
      • Pedre (Santo Estevo)
      • Quireza (San Tomé)
      • Tomonde (Santa María)
    • Forcarei >
      • Aciveiro (Santa María)
      • Castrelo (Santa Mariña)
      • Dúas Igrexas (Santa María)
      • Forcarei (San Martiño)
      • Madanela de Montes, A (Santa María Madanela)
      • Meavía (San Xoán)
      • Millarada (San Amedio)
      • Pardesoa (Santiago)
      • Pereira (San Bartolomeu)
      • Presqueiras (San Miguel)
      • Presqueiras (Santa Mariña)
      • Quintillán (San Pedro)
      • Ventoxo (San Nicolao)
  • Patrimonio
    • Material >
      • Arquitectura vernácula >
        • Pombais
        • Reloxos de sol
      • Castros >
        • Castro de Barbude
        • Castro de Garellas
        • Castro Loureiro
        • Castro da Mouteira
        • Castro de Ribela
        • Castrp Valente
      • Cruceiros >
        • A Estrada
        • Forcarei
        • Cerdedo
      • Hórreos >
        • O hórreo do Coto Nabal
        • Hórreo de Quintela
      • Igrexas >
        • Capela de San Bartolomé
      • Industria
      • Lavadoiros >
        • Lavodoiro de Liñares
        • Lavadoiro de Fontegrande
        • Lavadoiro do Souto
      • Megalítico
      • Mámoas
      • Mosteiros >
        • Aciveiro
      • Muíños >
        • Muíño de Ricovanca
        • Muíños de Vesacarballa
      • Neveiras >
        • Neveiras de Fixó
        • Neveiras do mosteiro de Aciveiro
      • Pazos >
        • Casa e capela de San Ildefonso na Algalia (Guimarei)
        • A casa de Araúxo en Ponte-Sarandón
        • Casa de Badía
        • Casa de A Silva en Ribadulla (Arnois)
        • A Casa da Condesa (ou do Piñeiro) en Santa Mariña de Ribeira
        • A casa de Sesto (Ribela)
        • Casa de Recarei (Curantes)
        • Casa de Miranda (Santeles)
        • Casa de A Silva en Vendexa
        • A Casa Grande de Parada
        • A Casa Grande de San Paio de Figueiroa
        • Casa de Barcia en San Miguel de Cora
        • A casa de "Os Muros"en San Pedro de Parada
        • Casa de Vilanova en Remesar
        • "Casa Varela” en Pereiras
        • Os Mondragón de Vilasusán.Remesar
        • O Pazo do Outeiro de Maíndo (Couso)
        • Pazo de Correáns
        • Pazo de Guimarei
        • Pazo da Mota
        • Pazo de Monteagudo
        • Pazo de Oca
        • Pazo de Preguecido
        • Pazo de Valiñas
        • Pazo de Xerliz
      • Petos de ánimas
      • Petróglifos >
        • Cuiña (Quireza)
        • Laxa da Romaxe
        • Laxas de Penide
      • Pontes >
        • Ponte de Ricovanca
        • Ponte de Santo Antonio
        • Ponte Vea
        • Ponte de Gundián
        • Ponte de Paradela
        • Ponte de Parada
        • Ponte de Leira
        • Ponte Liñares
        • Ponte do Reconco
        • Ponte de Gomail
        • Ponte do Crego
        • Ponte Carballa
        • Ponte de Andón
        • Ponte de Pedre
        • Pontes do Lérez
      • Torres e castelos >
        • A Torre da Barreira
        • Castelo de Cira
        • Fortaleza/Castro de Terra de Montes
        • Torre de alarma de Barciela
        • Torre de Guimarei
    • Natural >
      • Árbores >
        • Sobreira de Valboa
        • Sobreira de Valiñas
      • Fervenzas >
        • Fervenza de Callobre
        • Fervenza da Caldeira
        • Fervenza da Cova do Lago
        • Fervenza de Curantes
        • Freixa de Chamosa
        • Fervenza da Firveda
        • Fervenza da Graña
        • Pozo Sangoento
        • Fervenza do Segón
      • Fontes
      • Flora >
        • Cogumelos
        • Piornal de San Trocado
      • Fauna >
        • Aves >
          • Canilonga
        • Anfibios e réptiles
        • Invertebrados
        • Mamíferos >
          • Lontra
        • Peixes
      • Lagoas >
        • Canteira de Ventoxo
        • Lagoa Sacra
        • Lagoa do Seixo
      • Montes >
        • Cádabo
        • Candán
        • Monte do Seixo
        • Montouto
        • Pico Sacro >
          • Fotografías
          • Textos
          • Vídeos
        • Serra de Cabanelas
      • Penedos >
        • Penedas de Naveiro
      • Ríos >
        • Umia
        • Ulla
      • Vales
    • Inmaterial >
      • Entroido
      • Haxiografía
      • Mitoloxía
      • Oficios >
        • Esmoleiros
      • Romaxes >
        • A Saleta de Bugarín
      • Rapa das bestas >
        • Fotografía >
          • Fotorapa
          • 2008
          • 2009
          • 2010
          • 2011
          • 2012
        • Vídeo
        • Publicacións
      • San Xoán
  • Artes
    • Artesanía >
      • Fernando Porto
    • Cine >
      • Chano Piñeiro
    • Escultura >
      • Ignacio Cerviño
      • Esculturas funerarias >
        • Cemiterio de Folgoso
      • A purísima de Asorey
    • Fotografía >
      • Karina
      • Pedro Brey Guerra
      • Maxcarun >
        • Aves
        • Insectos
        • Mamíferos
        • Reptis e anfíbios
      • Naturgalicia
    • Música >
      • Banda de Gaitas de Forcarei
      • Coral Polifónica Estradense
      • Chorovía na moucarría
      • Gaiteiros de Soutelo
      • Nao
      • Xenreira
      • Xosé Lueiro
    • Pintura >
      • Virxilio Blanco
    • Teatro
  • Letras
    • Avelina Valladares
    • Andrea Porto >
      • Textos
    • Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
    • Antonio Fraguas
    • Antonio Rodríguez Fraiz >
      • Textos
      • Estudos
      • Entrevistas
    • Carlos Loureiro >
      • Textos
    • Carlos Mella
    • Calros Solla >
      • Textos
    • David Otero >
      • Textos
      • Fiestra Con Masa
    • Dionísio Pereira >
      • Textos
    • Goretti Sanmartín >
      • Textos
    • Manuel Cabada Castro >
      • Textos
    • Manuel García Barros >
      • Correspondencia >
        • Cecilia Alcoba
        • Xosé Ramón Fernández Oxea (BEN-CHO-SHEY)
      • Documentos
      • Fotos
      • Vídeos
      • Estudos
    • Manuel Daniel Varela Buxán >
      • Fotos
      • Textos
    • Marcial Valladares Núñez >
      • Actividades
      • Estudos
      • Obra
      • Vídeo
    • Neves Soutelo >
      • Textos
    • Olimpio Arca Caldas >
      • Fotos
      • Obras
      • Vídeos
    • Ramón de Valenzuela Otero >
      • Achegas >
        • Sermos Galiza
      • Fotos
      • Vídeos
    • Santiago Gómez Tato
    • Sindo Villamayor >
      • Sindo Villamayor
    • Susana Sánchez Aríns >
      • Susana Sánchez Arins
    • Xoán Carlos Garrido
    • Xosé Luna Sanmartín >
      • Recursos
    • Xosé Manuel Martínez Oca
    • Xoseme Mosquera >
      • Vida
      • Obra
    • Xosé Manuel Cabada Vázquez >
      • Biografía
      • Documentos
      • Imaxes
      • Obra
    • Xosé Otero Abelleira >
      • Fotografías
    • Xosé Roxelio Otero Espasandín >
      • Do autor >
        • Vivir morrendo
      • Paisaxe vital de Xosé Otero Espasandín con Castro ao lonxe
      • Un Otero Espasandín de vinte anos
    • Xosé Varela Buela
    • Xurxo Esquío >
      • Xurxo Esquío
  • Historia
    • Feitos >
      • Prehistoria
      • Idade Antiga
      • Idade Media
      • Idade Moderna
      • Idade Contemporánea >
        • Revolta labrega de 1915 >
          • Sociedades agrarias
          • Xornais e documentos
          • Sociedade de Instrución Unión de Rubín de La Habana
          • Recuperación da Festa Labrega
          • Revolta labrega de 1915
    • Persoas >
      • Anxel Campos Varela
      • Manuel Ventura Figueroa
      • Mary Isaura
      • Pedro Campos Couceiro
      • Pedro Varela Castro
      • Ramón Silvestre Verea García
      • Virxinia Pereira
      • Waldo Álvarez Insua
  • Memoria
    • Actividades >
      • Ponte do Barco
      • Eliminación da simboloxía franquista
      • Homenaxe nacional as vítimas do franquismo en San Simón
      • Homenaxe a Xoán Xesús González
      • Proxección de "A derradeira lección do mestre" (24-3-2007)
      • Homenaxe aos paseados da Ponte do Regueiro
      • Conmemoración do 5 de xuño (5-06-2007)
      • Homenaxe a Bernardo Mato Castro na súa escola (8-7-2006)
    • Documentos >
      • Causas >
        • Así se xustifica unha condena a morte de José Costés Fernández e José Gómez Rivas >
          • Ideas polas que se mata a Cortés Fernández
      • Cartas >
        • Manuel Graciano ao Goberno Portugués
        • Carta dos Concelleiros ao pobo da Estrada
        • Ramón Fernánde Rico
        • José Mª Pena
      • Instrucións para a resistencia
      • Oficio de Crego de Castro (Cerdedo)
      • Memorias >
        • Memorias dun proscrito
      • Prensa >
        • Galicia Libre
      • Publicacións
    • Feitos >
      • O levantamento franquista na Estrada
      • A Estrada viste a camisa azul
      • O “imposto revolucionario”
      • O saqueo do pobo. O invento do secuestro express
      • As incautacións: A insticionalización do roubo
      • A interrupción tráxica do galeguismo
      • Represión do maxisterio estradense
      • Mulleres, dignidade e rebeldía
    • Imaxes >
      • Vitimas do franquismo
    • Listaxes >
      • A Estrada >
        • Fuxidos da parroquia de Guimarei
        • Presos en San Simón
      • Terra de Montes >
        • Beariz
        • Cerdedo
        • Forcarei
    • Lugares >
      • A casa do pobo de Deán (Cerdedo)
      • A república de Guimarei
      • Campo de Laudas
      • Ponte do Regueiro
      • Quilómetro 1 da Avenida de Buenos Aires: Aquí se fusilou
      • Simboloxía franquista
    • Nomes >
      • Antonio Sueiro Cadavide
      • Alfonso Ramiro Castro Dono
      • Alfredo Iglesias Álvarez
      • Candido Tafalla Froiz
      • Manuel Brea Abades
      • Manuel Garrido "O resucitado"
      • Francisco Varela Garrido
      • Isolino Feros Salgueiro
      • José Mª Baliño Sánchez
      • José María Pena
      • Manuel García Barros
      • Antonio Fraguas Fraguas
      • Jesús Ignacio Puente Fontanes (Balseiros)
      • Bernardo Mato Castro
      • Hixinio Carracedo Ruzo >
        • Fotos homenaxe a Carracedo na Somoza no seu 75 cabodano
      • José Gómez Rivas
      • José Mª Taberneiro
      • José Rodríguez Sangiao
      • Manuel Puente Porto
      • Manuel Coto Chan
      • Martiño Ferreiro Álvarez
      • Ramón Fernández Rico
      • Ventín, 5 da mesma familia fusilados xuntos
    • Represores >
      • Padre Nieto
    • Testemuños >
      • David García Insua
      • Roxelio Arca
  • Movementos
    • Asociacionismo cultural >
      • A.C. A Estrada >
        • Antonio Fraguas e o monumento aos mártires
        • Enterro da Sardiña
        • Mostra de artesanía da Estrada
        • Simposio de literatura galega de autoría estradense
      • A. C. O Brado
      • Contrarretranca
      • A. C. Vagalumes >
        • Actividades >
          • Conmemorar Carvalho Calero
        • Vídeos
        • Publicacións
        • Fotos
      • AEC Verbo Xido >
        • Carteis e publicacións
        • Defensa das árbores autóctonas
      • Capitán Gosende
      • CETMO
      • Colectivo Portalén
    • Ecoloxismo >
      • Atri Non
      • Invasión eólica
    • Emigración >
      • Arxentina
      • Brasil
      • Cuba >
        • Nomes >
          • Manuel Álvarez Fuentes
          • Jesús Barros López
    • Ensino >
      • Primaria >
        • CEIP de Figueroa >
          • CEIP de Figueroa (A biblio de Carola)
        • CEIP Cabada Vázquez
        • CEIP Pérez Viondi
        • CEIP Villar Parama
        • CEIP O Foxo >
          • As nosas cousas
          • Bilbioteca
          • Peque Xenios
          • Pereiriños
      • Secundaria >
        • IES Nº 1 >
          • Fotos
        • IES Manuel García Barros >
          • As nosas letras
        • IES Plurilingüe Antón Losada Diéguez
        • IES Chano Piñeiro >
          • O Chaniño - Biblioteca
          • Lingua de Montes
    • Feminismo >
      • Asociacionismo >
        • Colectivo Feminista
        • Espadela >
          • A muller na Terra de Montes (Exposición do CETMO)
          • Festa da Vincha
    • Loita labrega
    • Movemento obreiro
    • Movemento veciñal >
      • Contra a suba do IBI na Estrada
      • Loita contra a fusión de Cerdedo
    • Normalización lingüística >
      • Conflito do Foxo
      • Letras galegas 1970 na Estrada
      • Queremos Galego
    • Pacifismo
    • Política >
      • BNG
      • PSOE
      • PP
      • OUTROS
  • Arquivo
    • Foto >
      • Edificios
      • Eventos
      • Deporte
      • Industria
      • Nomes
      • Rúas
      • Xente
    • Vídeo >
      • Documentais >
        • CETMO
        • A Estrada románica
      • Filmes
      • Actos
      • Conversas
      • Imaxes
    • Audio >
      • Voces
    • Publicación >
      • Libros >
        • Ond´o sol facheaba ó amañecer. Vida e obra de Avelina Valladares. Xosé Luna Sanmartín
        • Vagalumes. Manuel Cabada Vázquez
        • A Estrada
      • Xornais >
        • Eco de la Estrada
        • El Emigrado
        • El Estradense
      • Revistas >
        • Contrarretranca
        • Cotaredo
        • Tabeirós Terra
        • Verbo Xido
      • Folletos

Escritores cerdedenses na Arxentina: Santiago Gómez Tato ( e V )

28/9/2019

0 Comentários

 
Calros Solla
Imagem
O Gaiteiro de Soutelo en Buenos Aires. Reportaxe de Tato para a revista Mundo Gráfico (8-10-1930).
No número 316 de Vida Gallega (10-9-1926), na sección “Hombres de acción”, Gómez Tato fai un eloxio do actor ferrolán Mario Vilar, cadrando co seu retorno a Galiza: Y nosotros, los gallegos a quienes tantas veces nos hizo reír y muchas llorar, le decimos con el corazón y con los ojos en llanto: Hasta logo, hom, e bota por nós, alá, un aturuxo...
Baixo o titular “Gómez Tato de parabienes”, o número 675 do semanario El Heraldo Gallego (12-9-1926) informa que o 5 de setembro nacera o primoxénito do matrimonio. Lembremos que casara o 18 de xullo de 1925 con Herminia Sánchez Míguez.
No número 679 de El Heraldo Gallego (10-10-1926), Gómez Tato publica o relato “La cencerrada”. Eis un resumo do argumento: Pancho Varela, vello e rico indiano torna a Galiza e casa cunha moza que acababa de enviuvar. Segundo o costume, a cencerrada (óese “cinzarrada”) era inevitábel. Nótese que o nome do personaxe é Pancho Varela, o chamadeiro polo que era coñecido en Cerdedo Francisco Varela Garrido, nado nesa localidade en 1898. Pancho Varela ocupará a secretaría do concello até o golpe de estado fascista de xullo de 1936. Xulgado en consello de guerra, Pancho foi fusilado en xullo de 1937. Ou ben Pancho Varela e Gómez Tato seguían en 1926 mantendo o contacto amigábel (de aí a pandegada), ou ben a lembranza do carismático cerdedense aínda non se esvaera do seu maxín.
Coidamos que os relatos aparecidos en prensa formaban parte do volume titulado Enxebre que, probabelmente, no se chegou a publicar en formato libro. Tampouco deberon saír do prelo En la soledad de mi aldea nin Los eternos caciques.
No Calendario Gallego do ano 1928 (editado en Buenos Aires pola editorial Céltiga), Gómez Tato colabora cun relato titulado “Los chalanes”, no que evoca a feira de Santa Comba (A Coruña). Publicaranse cinco números deste almanaque (1927-1931). Entre outros colaboradores literarios, no número de 1928 figuran: Eduardo Blanco Amor, Leandro Carré, Isidro Parga Pondal, Xabier Prado “Lameiro”, Eladio Rodríguez...
Até o número 82 de Celtiga (25-5-1928), Gómez Tato segue figurando na nómina de “Redactores y Colaboradores”, impresa na penúltima páxina da revista.
No número 988 da revista madrileña Mundo Gráfico (8-10-1930), Gómez Tato, dende Rosario-Santa Fe, publica “Los gaiteros de Sotelo en Buenos Aires”, unha crónica da exitosa xira americana da troupe de Avelino Cachafeiro o Gaiteiro de Soutelo. Reproducímola completa:
Ya estarán por tierras de Galicia los gaiteros de Sotelo de Montes cuando esta crónica aparezca en “Mundo Gráfico”, luego de haber cosechado sus buenos lauros por estas tierras hospitalarias de América, desde donde una vez más vibró de “morriña” el alma de los gallegos.
Ha constituído esta manifestación de arte regional todo un acontecimiento. Los teatros en los cuales actuaban eran repletos por la “enxebre” colectividad gallega, tan numerosa por estas latitudes. Estos músicos, a tenor de los muchos juicios que acerca de ellos han vertido verdaderas autoridades del pentagrama, son unos virtuosos, y su repertorio elegido consta de obras que se remontan al siglo XII, época ésta de verdadero apogeo y distinción de cuanto atañe a la música regional. España en sí, quieran que no, es la nación de varias personalidades y costumbrismo. Y estas cualidades tienen, en estas tierras de América, su alto significado.
Agrupadas por regiones, estas almas bohemias gustan de saborear lo que respecte a su región de origen, amada y añorada. La gaita, pues, para el hijo de la mansa Galicia, es lo que para el catalán la sardana, para el andaluz el “cante jondo”, para el aragonés los compases de la jota. No obstante, el sonido de la gaita, como el “cante jondo”, muy especialmente, se distinguen entre sí de todos los demás. El “cante jondo”, que tiene sus numerosos admiradores, comprobado con el exitazo de “La copla andaluza”, es el canto de la tristeza, de reminiscencias lejanas. En cambio, el sonar, más bien, el llanto de la gaita, de ecos inextintos, es para el hijo de la tierra la música del alma, de alegrías viriles, y fuera de la tierra, el prolongado lamento de la ausencia hasta despertar la misma “morriña”.
Aseguraba, hace años, un renombrado crítico musical francés que la gaita debía formar parte del material bélico en los cuarteles, pues a su son el gallego recobraría bríos que él, desde luego, no se atrevió a discutir. No cabe la menor duda: cuánta razón era la que le asistía al celebrado crítico francés.
El gaitero es el sacerdote dentro de la musa popular. La gaita, desde luego, bien tocada, pone al hijo de Galicia lleno de alegría; lo vuelve triste, carilargo, si la oye ausente, lejos de sus pazos. He aquí dos factores que directamente obran sobre el temperamento celta, por encima de todo. De los celtas tenemos los gallegos su influencia directa y por demás definida, y no hay que olvidar que la gaita era el instrumento más preciado de aquella raza que parece no extinguirse.
Los gaiteros de Sotelo de Montes son unos virtuosos. En cuantos concursos se presentaron ahí, en Galicia, obtuvieron las más altas recompensas. Son buenos entonces. Aquí, en la Argentina, también triunfaron de una manera rotunda.
Son buenos entonces. Su repertorio lo forma lo mejor del folklore gallego, desde el siglo XII en adelante, como muiñeiras, foliadas, ala-lás, alboradas, paso-corredoiras, cantos de arrieiros, fandangos, danzas, marchas procesionales, etc.; todo cuanto de bueno cuenta la música popular de la tierra, con su inmensa gama de matices y colorido verdaderos y genuinos.
Constituyeron, pues, estos gaiteros una embajada grata, especialmente para la colectividad gallega, por ser estos artistas intuitivos la más acabada y verista expresión de algo tan marcadamente nuestro como lo es la música por ellos interpretada, de cuya bondad pueden acreditarlo las agrupaciones de difusión artística, tales como Toxos e Frores, De Ruada, Cántiga e Aturuxos, Agrupación Artística, etc., conjuntos estos notables y formados por cuanto de distinguido y culto tiene la buena sociedad gallega. Auguraríamos un sonado triunfo a la presentación de alguna de estas agrupaciones corales, aun a pesar de no ser del todo desconocidas en esta parte de América, pues hace años, con el éxito que profetizamos, se dio a conocer una de ellas del público argentino.
Los pueblos debieran conocerse entre sí por medio de la música, una vez ser ésta el alma de la tierra de donde ella procede; y no cabe duda que oyendo a los gaiteros de Sotelo de Montes sale airosa nuestra patria chica, y a estas manifestaciones se sucederán otras. Las esperamos. No en vano la música y el mismo idioma, como signos de nacionalidad, llegan a los más profundos rincones del alma.
Y mientras a nosotros, pobres expatriados, llegan los ecos lacrimosos de este mágico instrumento, cerrados los ojos, escuchemos la cántiga de las rapazas de la aldea:


Toca, gaiteiriño, toca;
meniñas, correi a velo;
que é moita gaita a gaitiña
d’o gaiteiro de Soutelo.


Despois desta publicación, a súa actividade xornalística semella interromperse. O nome de Gómez Tato desaparece do papel impreso. Naquela altura, andaría nos trinta anos. Descoñecemenos a súa data de pasamento, pois a pescuda na prensa histórica non deu resultados. Agradecemos calquera achega esclarecedora, sen desbotar unha morte prematura do noso personaxe. Con todo, non debemos esquecer que este pequeno traballo de investigación se realizou sobre os exemplares conservados e dixitalizados da prensa da época.
O 19 de marzo de 1931, El Pueblo Gallego informa que na véspera se celebrara en Monforte a voda da súa irmá Ramona Gómez Tato, Moncha, co avogado e procurador Xosé García Roel. Actuou de padriño Xesús Gómez Veiga, notario da vila (dende 1930) e pai da desposada. Entre os asistentes, a prensa non menciona o coñecido irmán da noiva. En novembro de 1931, Xesús Gómez Veiga, viúvo, casa en segundas nupcias coa ourensá Carme Pardo. Os periódicos non salientan a presenza ou a ausencia do fillo nos esponsais.
Ordenamos, para rematar, a bibliografía de Santiago Gómez Tato. O cerdedense é autor dos libros de relatos De la tierra meiga e Céltiga, ambos os dous editados en 1924. Os “cuadros” de De la tierra meiga xa se deran a coñecer nas páxinas dos periódicos bonaerenses Correo de Galicia e El Heraldo Gallego. Probabelmente, o contido de Céltiga percorreu o mesmo itinerario. Cremos que o anunciado Cuentos meigos levou finalmente o título Céltiga (Pinceladas gallegas). En 1924, tiña en preparación as novelas El marquesado (de Jallas) e El dolor de un desengaño e xa rematara unha obra teatral titulada El castaño (“drama en tres actos”). Descoñecemos se pasaron polo prelo. En 1925, Gómez Tato concluíra a redacción doutras dúas novelas: Los eternos caciques e En la soledad de mi aldea (puideran ser retitulación das devanditas). Tamén descoñecemos se foron publicadas en formato libro. En 1926, a prensa anunciaba a pronta publicación de Enxebre, unha terceira colección de contos. Tampouco sabemos se foi editado, mais é probábel que o seu contido se esparexese polas páxinas dos periódicos cos que colaboraba.
Á luz do investigado, urxímoslle ao concello a achega de, cando menos, cadanseu exemplar de De la tierra meiga e Céltiga (ofrécense na Internet) para arrequecemento da biblioteca pública de Cerdedo, e mesmo editar nunha antoloxía o mellor da produción literaria de Santiago Gómez Tato. Unha edición comentada da súa obra traducida ao galego sería mel sobre as filloas. Poden empregarse esta serie de artigos como guía.
Nada agardamos, pois neste territorio vencido, anexionado e despersonalizado, as expectativas non exceden o chapapote electoral e a ceba dos acólitos.
Como libérrimo escritor e cerdedense de mundo, Gómez Tato non refugou combater o caciquismo, do que Cerdedo sempre foi vizoso alcouve. Mágoa non poder follear un exemplar da súa novela Los eternos caciques (título profético): una fuerte descripción del cacique, también de aldea, hombre sin corazón y carente de sentimientos de humanidad a los que repetidas veces llama “partículas humanas” (José A. Barea). Citando a arxentinos célebres, dixo o bonaerense Jorge Mario Bergoglio: A loita contra o mal é dura e longa, require paciencia e resistencia.
0 Comentários



Deixe uma resposta.

    Un proxecto de:

     Imagem

    Colaboracións

    Tudo
    Alba Rivas
    Alicia Garrido
    Ana Cabaleiro
    Anjo Torres Cortiço
    Anxo Coya
    Calros Solla
    Carlos Loureiro
    Carlos Meixome
    Carme Hermida Gulías
    Carmela Sánchez Arines
    Clara Iglesias Cortizo
    David Otero
    Dionisio Pereira
    Héitor Picallo
    Lola Varela
    Luis Alberto Silva Casas
    Manuel Barros
    Manuel Cabada Castro
    Manuel Fortes
    Marcos Borrageros
    Maria Xesus Nogueira
    Montse Fajardo
    Pedro Peón Estévez
    Susana Sánchez Arins
    Tino Regueira
    Xoán Carlos Garrido
    Xosé Álvarez Castro
    Xosé Malheiro
    Xosé María Lema
    Xurxo Esquío

    Estamos en:


    Imagem
    Imagem
    Imagem
    Foto

    Feed RSS

      Recibir novas

    Subscrición

    Histórico

    Março 2025
    Fevereiro 2025
    Janeiro 2025
    Dezembro 2024
    Novembro 2024
    Outubro 2024
    Setembro 2024
    Agosto 2024
    Julho 2024
    Junho 2024
    Maio 2024
    Abril 2024
    Março 2024
    Janeiro 2024
    Dezembro 2023
    Novembro 2023
    Outubro 2023
    Setembro 2023
    Agosto 2023
    Julho 2023
    Maio 2023
    Abril 2023
    Fevereiro 2023
    Janeiro 2023
    Dezembro 2022
    Novembro 2022
    Outubro 2022
    Setembro 2022
    Agosto 2022
    Julho 2022
    Junho 2022
    Maio 2022
    Abril 2022
    Março 2022
    Fevereiro 2022
    Janeiro 2022
    Dezembro 2021
    Novembro 2021
    Setembro 2021
    Agosto 2021
    Julho 2021
    Junho 2021
    Maio 2021
    Abril 2021
    Março 2021
    Fevereiro 2021
    Janeiro 2021
    Dezembro 2020
    Novembro 2020
    Outubro 2020
    Setembro 2020
    Agosto 2020
    Julho 2020
    Junho 2020
    Maio 2020
    Abril 2020
    Março 2020
    Fevereiro 2020
    Janeiro 2020
    Dezembro 2019
    Novembro 2019
    Outubro 2019
    Setembro 2019
    Agosto 2019
    Julho 2019
    Junho 2019
    Maio 2019
    Abril 2019
    Março 2019
    Fevereiro 2019
    Janeiro 2019
    Dezembro 2018
    Novembro 2018
    Outubro 2018
    Setembro 2018
    Agosto 2018
    Julho 2018
    Junho 2018
    Maio 2018
    Abril 2018
    Março 2018
    Fevereiro 2018
    Janeiro 2018
    Dezembro 2017
    Novembro 2017
    Outubro 2017
    Setembro 2017
    Agosto 2017
    Julho 2017
    Junho 2017
    Maio 2017
    Abril 2017
    Março 2017
    Fevereiro 2017
    Janeiro 2017
    Dezembro 2016
    Novembro 2016
    Outubro 2016
    Setembro 2016
    Agosto 2016
    Julho 2016
    Junho 2016
    Maio 2016
    Abril 2016
    Março 2016
    Fevereiro 2016
    Janeiro 2016
    Dezembro 2015
    Novembro 2015
    Outubro 2015
    Setembro 2015
    Agosto 2015
    Julho 2015
    Junho 2015
    Maio 2015
    Abril 2015
    Março 2015
    Fevereiro 2015
    Janeiro 2015
    Dezembro 2014
    Novembro 2014
    Outubro 2014
    Julho 2014
    Junho 2014
    Abril 2014
    Março 2014
    Fevereiro 2014
    Janeiro 2014
    Dezembro 2013
    Novembro 2013
    Agosto 2013

    Licenza Creative Commons
    Tabeiros Montes (Portal cultural de Tabeirós-Terra de Montes) de Asociación Cultural "Vagalumes" e Asociación Cultural e Ecoloxista "Verbo Xido" ten unha licenza Creative Commons Recoñecemento-Non comercial 4.0 Internacional.
    Con base nunha obra dispoñíbel en http://www.tabeirosmontes.com/.
    Os permisos alén do foco desta licenza pódense atopar en http://www.tabeirosmontes.com/colabora.html.
Com tecnologia Crie um website único com modelos personalizáveis.