[Benvida ao acto de lectura pública do Alba de Gloria de Castelao (Pico Sacro, 18 de xullo de 2015)]
Unha aguia de sol pousa na espadana do Ilicino. A branca torre de seixo brandea esguío o seu pendón de abrotia e o sinal convindo reprodúcese coma eco, cimbra a cimbra, cume a cume, atinxindo as catro derregas do país.
Con solemne e compasado chío, a carruaxe real, turrada por unha manda de aluados lubicáns, fondea nunha aberta do ceo. Os outeiros lañados traban a deriva do rizón. Lustres de arrepío e rouco torbón anuncian a chegada da raíña, deusa entronizada na Pedra do Destino.
Un morno refoleo esvae o nubeiro, lingua loumiñeira que lambe a faciana do pobo aterecido, reunido en arelante procesión ao pé da montaña.
Grilos e carricantas redobran o chifre e, na ardencia, tanxen vellos himnos marciais. Un refacho de estorniños suca o horizonte da Ulla e o seu rebumbio abelloado arremeda o redobre dun tamboril.
De súpeto, a natureza enmudece. Abátense da carroza os ladrais e unha camba de sete cores e chanzos relanzados acada a cimeira do monte. O arrecedendo dos chuchameles condénsase en cada meixela esbagoada. Amortecido o latexo, contido o alento, o mundo arróubase para mellor comungar dos prodixios.
Distinguidos fillos de Ith, netos de Breogán, bisnetos de Brath, tataranetos de Mil; feroces nautas do mar céltico fronte aos cantís de Carnota, seareiros devotos do hospedeiro Berobreo, nas fisterras de Donón; alfandegueiros eternos dos milladoiros da Capelada; vixías alerta nas expostas costoias do Tegra e do Aloia; vedoiros corvos druídas, estandartes do nemetón Pico Sacro, aquí e agora; poldros bravíos da grea de Epona, ceibos coma o vento que rincha no alto Seixo. Confrades das sete montañas sagradas:
Velaí!, velaí, nosa senhor fremosa coroada co diadema de xesta e fiúncho, distinguida co cetro de pau-teixo e o anel de betilo. Velaí, a raíña Loba, altísima Lupa, relocente Deusa Nai, señora do castro Lupario.
Un feixe de estrelas fatuas rabuña o firmamento. A belísima dama do Monte apea do estribo e vai descendo, paseniño, polo arco de esqueira, arrastrando un longo veo de néboa coma abalo da marea. Co pé en terra, percorre con mirar gaioleiro a concorrencia, acende un sorriso, abaixa lenemente a cabeza en sinal de reverencia, arrecompón a aba do saiote, arregaza a estola, encrespa un guecho e pousa a súa melindrosa dignidade nunhas xamúas.
E dende o inxel podio de privilexio, con verba afagadora así lles fala aos presentes:
Benia a vós, xentes da Galiza, roseiras brancas, belidos caraveis. Benia a vós, galegos e galegas, nados nos 3.792 confíns do país do sol poñente. Benia a vós, que oístes a chamada de cornos e buxeiros. Benia a vós, que erguestes a mirada, pousastes a canga e aviastes o fardel, para vir tomar beizón nesta aperta asemblearia.
Mírovos en fite para os ollos e albisco neles a xinea ardente que vos devancea, a avantaxada estirpe que vos escolleu entre os escolleitos. Os vosos corazóns arborados burbullan seiva de heroes e de mártires e nos aneis das vosas pólas magoadas enxergo a cerna nobre na que estades labrados.
Podo, sen dificultade, nomear, un a un, os chegados das terras quentes, curtidos polo esgrevio vendaval, e, entre eles, os nuncios dos calaicos, dos brácaros, dos nemetates, querquenos, límicos, elenos, ártodos e tamacanos.
Podo, sen abafo, identificar, unha a unha, as tribos do abrente, ameladas coa primeira luz do día, e, na turma, os mensaxeiros dos tríboros, dos guigurros, dos lanquiatos, lugóns, orniacos, ámmacos, bésicos e betonios.
Podo, sen atranco, recoñecer, un a un, os heraldos do Ártabro, luídos a contrafío polo océano primordial, e, entre eles, os embaixadores dos quelenos, dos lemavos, dos albións, brigantios, namarinos, nerios, barbantes e os metacios, os montañeses da marca, gardiáns da soleira de Portalén.
Miñas donas ardidas, meus señores afoutos, bícarvos hei as feridas gañadas nesta longa loita sen tregua. Recibide o conforto da saudosa raíña que vive recluída no celme dos vosos corazóns bos e xenerosos, malia padecer a aldraxe dos que a fan sentir allea, vivindo en terra propia.
Sabedes coma min, meus lobos de raza, que os tempos de gloria, entoados polos bardos e proclamados polos profetas, non dan chegado. Sabedes coma min que lonxe da redención, os voitres da podremia seguen velando a nosa agonía, pois, coma larvas da morte son, cebadas co noso decaemento, lardeiras da nosa parálise.
A nosa terra, outrora proa e rompente, vémola hoxe mirrada e fusca por mor dunha doenza estraña, podente feitizaría que verteu tangaraño no noso sangue arroiado.
E por designio ruín, acometeunos un ramo de loucura. Desbaldimos a habenza común. Batuxamos na esterqueira colonizada. Trocamos a humildosa liberdade polo ouro das alxemas; o destino, lampo e espido, polo engado da camisa de forza. O arguto chalán cinguiulle a cadea á nosa vaca nutricia e nós, e entre nós, releamos pola chave do ferrollo.
Dígovos, si, que o mal que nos devasta se afortala na intransixente incomprensión dos de fóra, mais, se orixina na falta de entendemento dos de dentro.
Pico Sagro, Pico Sagro, sándame este mal que eu traio.
Reaxide miñas fideis amazonas, meus leais cabaleiros; reaxide e facede reaxir os que refugaron a congostra pedrallenta, escollendo a verea da mansedume. Apartade o grau da palla. Peneirade a fariña. Sinalade os comenenciudos que se venden ao inimigo polo caldiño da va ostentación.
Afiade os coitelos da intelixencia, brunide os escudos da fortaleza, untade as vosas coirazas co sebo da honestidade, para que as nosas armas incruentas volvan rebrillar e o seu refolguexo espellado esconxure de vez a mala fada.
Irmáns e irmás na fala e no sentimento; quixera eu agasallarvos neste día feliz, nesta hora ditosa, con colares de arrecendo e grilandas rechoridas, quixera eu unxirvos cos óleos da vitoria longamente perseguida; quixera eu rechouchiar con voz de xílgaro os resaibos da nosa gloria pasada...
Mais, non estou aquí para aledarvos os ouvidos, non acudín para endozarvos o padal. Antes ben, transmitirvos o oráculo murmurado polas pedras canda o fatídico Medulio; recrutarvos novamente, para que tornedes con azos confiantes ao combate dos días.
Non ousedes fraquear, meus galegos e galegas; non desistades. A insania adoecida apéstanos as agras, vérganos as selvas, sécanos os ríos, envelénanos o mar, fura e trípanos os montes, desterra a mocidade, imponlles duros acentos ás crianzas e fai escarnio e mofa das reliquias. Eis as razóns certas da anemia que nos balda.
Pregoade con voz de trono que vós sodes os donos desta terra, os seus lexítimos vinculeiros. Abride os camiños empecidos, marcade os carballos da casa, botade as redes nas pesqueiras, alindade o gando nos seidoiros e apercibide as camadas novas, pois son herdeiras dun carísimo tesouro. Un torque-xugo de ouro que enfeita os pescozos dos que puxan con dignidade da honrosa carga da tradición, porque imos estando por aquí, levamos séculos aquí, neste sen norte.
Ouveade agudo e sostido. Non hai imperio que abata os nosos marcos, non hai lei inxusta que enmudeza os nosos presos nos cárceres de lonxe, non hai dogma que nos impida contar a nosa historia ao noso xeito; non hai bastarda autoridade que impida os nosos fillos aprenderen na nosa lingua para expresar os misterios do universo; non existen grillóns para quen devece a liberdade.
Xamais nunca adormecerán as sentinelas e sempre, sempre haberá quen manteña outo e aceso o facho incandescente da galeguidade. Mentres haxa pobo, eu, raíña Lupa, doncela eterna do Montesagro, permanecerei ao voso carón, ensoñada, revivida, anovada, pois é a vosa fe a que alimenta a miña esperanza.
Viva Galiza ceibe!!
Unha aguia de sol pousa na espadana do Ilicino. A branca torre de seixo brandea esguío o seu pendón de abrotia e o sinal convindo reprodúcese coma eco, cimbra a cimbra, cume a cume, atinxindo as catro derregas do país.
Con solemne e compasado chío, a carruaxe real, turrada por unha manda de aluados lubicáns, fondea nunha aberta do ceo. Os outeiros lañados traban a deriva do rizón. Lustres de arrepío e rouco torbón anuncian a chegada da raíña, deusa entronizada na Pedra do Destino.
Un morno refoleo esvae o nubeiro, lingua loumiñeira que lambe a faciana do pobo aterecido, reunido en arelante procesión ao pé da montaña.
Grilos e carricantas redobran o chifre e, na ardencia, tanxen vellos himnos marciais. Un refacho de estorniños suca o horizonte da Ulla e o seu rebumbio abelloado arremeda o redobre dun tamboril.
De súpeto, a natureza enmudece. Abátense da carroza os ladrais e unha camba de sete cores e chanzos relanzados acada a cimeira do monte. O arrecedendo dos chuchameles condénsase en cada meixela esbagoada. Amortecido o latexo, contido o alento, o mundo arróubase para mellor comungar dos prodixios.
Distinguidos fillos de Ith, netos de Breogán, bisnetos de Brath, tataranetos de Mil; feroces nautas do mar céltico fronte aos cantís de Carnota, seareiros devotos do hospedeiro Berobreo, nas fisterras de Donón; alfandegueiros eternos dos milladoiros da Capelada; vixías alerta nas expostas costoias do Tegra e do Aloia; vedoiros corvos druídas, estandartes do nemetón Pico Sacro, aquí e agora; poldros bravíos da grea de Epona, ceibos coma o vento que rincha no alto Seixo. Confrades das sete montañas sagradas:
Velaí!, velaí, nosa senhor fremosa coroada co diadema de xesta e fiúncho, distinguida co cetro de pau-teixo e o anel de betilo. Velaí, a raíña Loba, altísima Lupa, relocente Deusa Nai, señora do castro Lupario.
Un feixe de estrelas fatuas rabuña o firmamento. A belísima dama do Monte apea do estribo e vai descendo, paseniño, polo arco de esqueira, arrastrando un longo veo de néboa coma abalo da marea. Co pé en terra, percorre con mirar gaioleiro a concorrencia, acende un sorriso, abaixa lenemente a cabeza en sinal de reverencia, arrecompón a aba do saiote, arregaza a estola, encrespa un guecho e pousa a súa melindrosa dignidade nunhas xamúas.
E dende o inxel podio de privilexio, con verba afagadora así lles fala aos presentes:
Benia a vós, xentes da Galiza, roseiras brancas, belidos caraveis. Benia a vós, galegos e galegas, nados nos 3.792 confíns do país do sol poñente. Benia a vós, que oístes a chamada de cornos e buxeiros. Benia a vós, que erguestes a mirada, pousastes a canga e aviastes o fardel, para vir tomar beizón nesta aperta asemblearia.
Mírovos en fite para os ollos e albisco neles a xinea ardente que vos devancea, a avantaxada estirpe que vos escolleu entre os escolleitos. Os vosos corazóns arborados burbullan seiva de heroes e de mártires e nos aneis das vosas pólas magoadas enxergo a cerna nobre na que estades labrados.
Podo, sen dificultade, nomear, un a un, os chegados das terras quentes, curtidos polo esgrevio vendaval, e, entre eles, os nuncios dos calaicos, dos brácaros, dos nemetates, querquenos, límicos, elenos, ártodos e tamacanos.
Podo, sen abafo, identificar, unha a unha, as tribos do abrente, ameladas coa primeira luz do día, e, na turma, os mensaxeiros dos tríboros, dos guigurros, dos lanquiatos, lugóns, orniacos, ámmacos, bésicos e betonios.
Podo, sen atranco, recoñecer, un a un, os heraldos do Ártabro, luídos a contrafío polo océano primordial, e, entre eles, os embaixadores dos quelenos, dos lemavos, dos albións, brigantios, namarinos, nerios, barbantes e os metacios, os montañeses da marca, gardiáns da soleira de Portalén.
Miñas donas ardidas, meus señores afoutos, bícarvos hei as feridas gañadas nesta longa loita sen tregua. Recibide o conforto da saudosa raíña que vive recluída no celme dos vosos corazóns bos e xenerosos, malia padecer a aldraxe dos que a fan sentir allea, vivindo en terra propia.
Sabedes coma min, meus lobos de raza, que os tempos de gloria, entoados polos bardos e proclamados polos profetas, non dan chegado. Sabedes coma min que lonxe da redención, os voitres da podremia seguen velando a nosa agonía, pois, coma larvas da morte son, cebadas co noso decaemento, lardeiras da nosa parálise.
A nosa terra, outrora proa e rompente, vémola hoxe mirrada e fusca por mor dunha doenza estraña, podente feitizaría que verteu tangaraño no noso sangue arroiado.
E por designio ruín, acometeunos un ramo de loucura. Desbaldimos a habenza común. Batuxamos na esterqueira colonizada. Trocamos a humildosa liberdade polo ouro das alxemas; o destino, lampo e espido, polo engado da camisa de forza. O arguto chalán cinguiulle a cadea á nosa vaca nutricia e nós, e entre nós, releamos pola chave do ferrollo.
Dígovos, si, que o mal que nos devasta se afortala na intransixente incomprensión dos de fóra, mais, se orixina na falta de entendemento dos de dentro.
Pico Sagro, Pico Sagro, sándame este mal que eu traio.
Reaxide miñas fideis amazonas, meus leais cabaleiros; reaxide e facede reaxir os que refugaron a congostra pedrallenta, escollendo a verea da mansedume. Apartade o grau da palla. Peneirade a fariña. Sinalade os comenenciudos que se venden ao inimigo polo caldiño da va ostentación.
Afiade os coitelos da intelixencia, brunide os escudos da fortaleza, untade as vosas coirazas co sebo da honestidade, para que as nosas armas incruentas volvan rebrillar e o seu refolguexo espellado esconxure de vez a mala fada.
Irmáns e irmás na fala e no sentimento; quixera eu agasallarvos neste día feliz, nesta hora ditosa, con colares de arrecendo e grilandas rechoridas, quixera eu unxirvos cos óleos da vitoria longamente perseguida; quixera eu rechouchiar con voz de xílgaro os resaibos da nosa gloria pasada...
Mais, non estou aquí para aledarvos os ouvidos, non acudín para endozarvos o padal. Antes ben, transmitirvos o oráculo murmurado polas pedras canda o fatídico Medulio; recrutarvos novamente, para que tornedes con azos confiantes ao combate dos días.
Non ousedes fraquear, meus galegos e galegas; non desistades. A insania adoecida apéstanos as agras, vérganos as selvas, sécanos os ríos, envelénanos o mar, fura e trípanos os montes, desterra a mocidade, imponlles duros acentos ás crianzas e fai escarnio e mofa das reliquias. Eis as razóns certas da anemia que nos balda.
Pregoade con voz de trono que vós sodes os donos desta terra, os seus lexítimos vinculeiros. Abride os camiños empecidos, marcade os carballos da casa, botade as redes nas pesqueiras, alindade o gando nos seidoiros e apercibide as camadas novas, pois son herdeiras dun carísimo tesouro. Un torque-xugo de ouro que enfeita os pescozos dos que puxan con dignidade da honrosa carga da tradición, porque imos estando por aquí, levamos séculos aquí, neste sen norte.
Ouveade agudo e sostido. Non hai imperio que abata os nosos marcos, non hai lei inxusta que enmudeza os nosos presos nos cárceres de lonxe, non hai dogma que nos impida contar a nosa historia ao noso xeito; non hai bastarda autoridade que impida os nosos fillos aprenderen na nosa lingua para expresar os misterios do universo; non existen grillóns para quen devece a liberdade.
Xamais nunca adormecerán as sentinelas e sempre, sempre haberá quen manteña outo e aceso o facho incandescente da galeguidade. Mentres haxa pobo, eu, raíña Lupa, doncela eterna do Montesagro, permanecerei ao voso carón, ensoñada, revivida, anovada, pois é a vosa fe a que alimenta a miña esperanza.
Viva Galiza ceibe!!
Calros Solla
Feed RSS
